مهری توکلیان: مخاطبان سریال شوق پرواز در قسمت شانزدهم این سریال تلویزیونی شاهد یکی دیگر از تواناییهای شهید عباس بابایی بودند. او در این قسمت توانست عملیات سوختگیری هوایی اف ـ 14 در شب را عملیاتی کند و به این ترتیب بر بسیاری از محدودیتهای موجود در ابتدای جنگ غلبه کند.
هواپیمای اف ـ 14 هواپیمایی است که به دلیل محدودیت سوخت حداکثر دو ساعت امکان پرواز و حضور در آسمان را دارد و این موضوع در آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، محدودیتهای فراوانی را برای اجرای عملیاتهای طولانی مدت برای این هواپیما ایجاد میکرد. البته سوختگیری هوایی اف ـ 14 در روز، عملیاتی بود که خلبانهای نیروهای هوایی پیش از انقلاب انجام داده بودند، اما پس از انقلاب اسلامی و خروج مربیان امریکایی، آموزش این عملیات در شب با وجود فراهم بودن تجهیزات آن، انجام نشد.
این صحنه یکی از بخشهای حساس و کلیدی سریال «شوق پرواز» بود. برای به تصویر کشیدن آن راه حلهای مختلفی بررسی شد. ابتدا قرار بود از تکنیکهایی همچون: «پرده آبی» استفاده شود. این مرحله به شکل آزمایشی هم تصویربرداری شد، اما حاصل کار به لحاظ کیفی قابل قبول نبود. علت این مسئله امکانات ضعیف و قدیمی موجود در سینما و تلویزیون است. به همین دلیل تصمیم گرفته شد تا این صحنه فیلمبرداری شود.
فیلمبرداری این عملیات هوایی از جنبههای مختلف بسیار سخت و پیچیده بود. باید دوربین هم داخل کابین خلبان هواپیمای سوخت رسان قرار میگرفت و هم در کابین خلبان هواپیمای اف ـ 14. از همه مهمتر اینکه باید این صحنه در شب تصویربرداری میشد و برای تصویربرداری در شب همیشه امکانات نوری زیادی مورد نیاز است که البته این امکانات نوری با حجم و وسعت زیاد قابل نصب در یک هواپیمای در حال عملیات نیست. مثلا نمیتوان حین سوخت رسانی هواپیما به اف ـ 14، این دو هواپیما را در آسمان به گونهای نورپردازی کرد که همه چیز مشخص باشد. به همین دلیل و به دلیل وجود تمامی این محدودیتها تصمیم گرفته شد تا این صحنه در روز تصویربرداری و سپس در بخش فنی به «صحنههای شب» تبدیل شود. به همین دلیل دوربین گروه در هواپیمای سوخت رسان مستقر شد و برای تصویربرداری نماهای هواپیمای سوخت رسان از زاویه دید خلبان اف ـ 14، دوربینی به خلبان هواپیمای جنگی داده شد تا از داخل کابین خود این صحنه را فیلم برداری کند.
این صحنهها در پایگاه هوایی اصفهان فیلم برداری شد و اگر لطف و همراهی خلبانها و کادر پروازی این پایگاه نبود، امکان به تصویر کشیدن این صحنه نبود.

درجه دارها در مقابل دوربین شوق پرواز
در سریالهای تلویزیونی و فیلمهای سینمایی بارها دیدهاید که افرادی در یک جمع عمومی، مجلس عروسی، مراسم سخنرانی و... حضور دارند و با حضور آنها صحنه حس و حال واقعی تری پیدا میکند. در صحنه سخنرانی عباس برای خلبانهای نیروی هوایی که در قسمت شانزدهم دیدید، تمامی افراد حاضر در صحنه «خلبانها و درجه دارهای واقعی» نیروی هوایی بودند که در پایگاه هوایی اصفهان مشغول به خدمت هستند. پیش از فیلمبرداری این صحنه، وقتی برای فیلمبرداری صحنههای مشابه گروه کارگردانی به سراغ هنرورهای عادی رفته بودند، با اعتراض کارشناسان نظامی مواجه شده بودند. علت هم این بود که خلبانها از نظر فیزیک ویژگیهای خاصی دارند که عدم رعایت آن در یک صحنه میتوانست باورپذیری آن را مخدوش کند. مثلا خلبان نمیتواند عینکی باشد، سنش از میزان خاصی بالاتر باشد، خمیده و قوز کرده باشد، چاق باشد و... به همین دلیل یافتن هنرورانی که شباهت صد درصدی به خلبانها داشته باشند، عملا غیر ممکن بود. به همین دلیل قرار شد از آن پس در تمامی صحنههای اینچنینی صرفا «خلبانها» حضور داشته باشند. این اتفاق با همراهی «سعید عنبرانی» مسوول تدارکات نظامی افتاد. بدین ترتیب پیش از فیلمبرداری صحنههای اینچنینی، در همان پایگاه فراخوانی اعلام میشد و پیرو آن خلبانهایی که فرصت داشتند دعوت گروه را پذیرفته و مقابل دوربین میآمدند.
در سریالهای تلویزیونی و فیلمهای سینمایی بارها دیدهاید که افرادی در یک جمع عمومی، مجلس عروسی، مراسم سخنرانی و... حضور دارند و با حضور آنها صحنه حس و حال واقعی تری پیدا میکند. در صحنه سخنرانی عباس برای خلبانهای نیروی هوایی که در قسمت شانزدهم دیدید، تمامی افراد حاضر در صحنه «خلبانها و درجه دارهای واقعی» نیروی هوایی بودند که در پایگاه هوایی اصفهان مشغول به خدمت هستند. پیش از فیلمبرداری این صحنه، وقتی برای فیلمبرداری صحنههای مشابه گروه کارگردانی به سراغ هنرورهای عادی رفته بودند، با اعتراض کارشناسان نظامی مواجه شده بودند. علت هم این بود که خلبانها از نظر فیزیک ویژگیهای خاصی دارند که عدم رعایت آن در یک صحنه میتوانست باورپذیری آن را مخدوش کند. مثلا خلبان نمیتواند عینکی باشد، سنش از میزان خاصی بالاتر باشد، خمیده و قوز کرده باشد، چاق باشد و... به همین دلیل یافتن هنرورانی که شباهت صد درصدی به خلبانها داشته باشند، عملا غیر ممکن بود. به همین دلیل قرار شد از آن پس در تمامی صحنههای اینچنینی صرفا «خلبانها» حضور داشته باشند. این اتفاق با همراهی «سعید عنبرانی» مسوول تدارکات نظامی افتاد. بدین ترتیب پیش از فیلمبرداری صحنههای اینچنینی، در همان پایگاه فراخوانی اعلام میشد و پیرو آن خلبانهایی که فرصت داشتند دعوت گروه را پذیرفته و مقابل دوربین میآمدند.
صحنه سخنرانی عباس هم اینگونه شکل گرفت و تمامی افراد حاضر در این صحنه خلبانها و بعضا مسوولان پایگاه هوایی اصفهان بودند. نکته جالب توجه اینکه برخی از آنها سرهنگ تمام بودند که چون در این صحنه عباس با درجه سرهنگ دومی حضور داشت، حضورشان منطقی نبود. به همین دلیل با تقاضای گروه کارگردانی، اغلب افراد حاضر در این صحنه درجههای پايين تر را جايگزين درجههاي واقعي خود كردند. شاید این کار در ظاهر ساده به نظر برسد اما برای نظامیانی که برای کسب این درجهها زحمت فراوانی متحمل شدهاند، کار سختي بود که با درجههای پایینتر مقابل دوربین قرار بگیرند، اما با توضیح دستیار کارگردان و به عشق عباس بابایی این کار صورت گرفت.
5757
نظر شما