به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، مهاجران عرب و مسلمان که وطن خود را به سوی ایالات متحده آمریکا ترک کردهاند در دل آرزوها دارند و در آنچه «سرزمین فرصتها» گفته میشود، افق روشنی از امکانات از جمله آموزش پیشرفته، فرصتهای اقتصادی نامحدود و قدرت بازسازی زندگی را در جلوی چشمان خود میبینند و انتظار دارند این رؤیاها و آرزوها محقق شود.
بنابر روایت ایکنا به نقل از الجزیره، اما در این کشور سرشار از تنوع و کثرت، مهاجران خود را در مقابل چالش آشتی برقرار کردن میان ارزشها و آداب و رسوم اسلامی با روش زندگی جدید که غریب و ناآشنا به نظر میرسد، مییابند. در اینجا آزمون واقعی آغاز میشود: آیا آنها میتوانند به هویت خود پایبند باشند؟ یا اینکه سفر به «سرزمین آرزوها» مستلزم آن است که مفاهیم خود را بازتعریف کنند بدون اینکه به ریشههای اصیل آنها آسیبی وارد شود؟
وقتی موضوع به فرزندان مربوط میشود، انتخابها پیچیده میشود و چالشهایی در زمینه لزوم تقویت فرهنگ اصیل و ادغام با مردم کشور جدیدشان به وجود میآید. در آنجا مدارس خصوصی اسلامی به ابزاری برای حفاظت از فرزندان و کمک به آنها برای سازگار شدن با جامعه تبدیل میشوند.
ظهور مدارس اسلامی در آمریکا
مدارس اسلامی در آمریکا، در اواخر دهه ۶۰ و ۷۰ قرن گذشته میلادی و با افزایش مهاجرت از کشورهای اسلامی و رشد جوامع مسلمان ظهور پیدا کرد. به ویژه پس از تصویب قانون مهاجرت معروف به «هارت – سلر» در سال ۱۹۶۵ میلادی که بسیاری از محدودیتهای مهاجرت از کشورهای غیراروپایی را لغو کرد و به مهاجران کشورهای آسیایی و آفریقایی اجازه ساکن شدن در آمریکا را داد.
با افزایش تعداد مهاجران در نیمه قرن گذشته میلادی، چندین مدرسه اسلامی تأسیس شد که یکی از قدیمیترین آنها مدارس زنجیرهای «سیستر کلارا محمد» در نیویورک بود که در دهه ۶۰ قرن گذشته آغاز به کار کرد و جزو اولین مدارس اسلامی در ایالات متحده آمریکا بود که آموزش کامل اسلامی را در کنار برنامههای درسی دانشگاهی به دانشآموزان ارائه میکرد.
به دنبال آن مدارس اسلامی متعددی در آمریکا تأسیس شد که شمار زیادی از خانوادههای مسلمان را پذیرا شد.
اما چرا مهاجران تصمیم میگیرند فرزندان خود را به مدرسه اسلامی خصوصی بفرستند؟ تفاوت این مدارس با مدارس عمومی چیست؟
الجزیره نت با تعدادی از خانوادههایی که به دلایل مختلف فرزندان خود را به مدارس اسلامی فرستادهاند گفتوگو کرده و دلیل این تصمیم را جویا شده است.
یکی از این خانوادهها، خانواده «نهله محمد» است که مادر جوان خانواده تصمیم گرفته است دختر خود را از یک مدرسه عمومی آمریکایی در ایالت میشیگان به یک مدرسه اسلامی منتقل کند. در این ایالت حدود ۳۰۰ هزار مسلمان زندگی میکنند که نیمی از آنها عرب هستند.
مادر این خانواده مدارس شنبه و یکشنبه را برای رشد دختر خود کافی نمیداند زیرا مدارسی هستند که در مساجد و مراکز اسلامی برگزار میشوند و منحصر به آموزش قرآن، عقاید اسلامی و زبان عربی هستند. لذا او تصمیم گرفت که دخترش را در محیطی قرار دهد که هویت او را حفظ کرده و در عین حال بر رشد مهارتهای تحصیلی وی تمرکز کند.
نهله میگوید به این دلیل که کودکان خانوادههای مسلمان بعضاً با آزار و اذیت سایر کودکان مواجه میشوند، آنها لازم میدانند که کودکان خود را در محیطی امن پرورش دهند تا ارزش آنها در جامعه تقویت شود و بتوانند با هرگونه موضع نژادپرستانه مقابله کنند.
خانواده «طارق. ع» نیز به دلیل نگرانی از قوانین ایالتی که به کودک ۱۲ ساله اجازه میدهند جنسیت خود را تغییر دهد، محل زندگی خود را از کالیفرنیا به فلوریدا منتقل کردند. این قانون ایالتی صراحت دارد که مدارس باید به حریم خصوصی دانشآموزان تراجنسیتی احترام بگذارند و اطلاعات شخصی حساس آنها را بدون موافقت آنها فاش نسازند.
با وجود اینکه کالیفرنیا دارای بزرگترین اقلیت مسلمان در کشور آمریکا است، طارق تأکید دارد که کودکانش در محیطی که هویت اسلامی آنها حفظ شود پرورش یابند و جزئی از جامعهای که در آن زندگی میکنند شمرده شوند.
«ایمان» هم یکی از فرزندان نسل دوم مهاجران است که پدرش در انتهای دهه ۷۰ قرن گذشته میلادی از لبنان به آمریکا مهاجرت کرده است. اما او از تربیت فرزندان در محیطی اسلامی حمایت میکند و تأکید دارد که حفظ هویت به معنای انزوا از جامعه آمریکا نیست.
این شهروند لبنانیتبار که زندگی خود را با آموزش در مدارس عمومی آمریکا گذرانده است، عقیده دارد که مدارس اسلامی در مرحله ابتدایی و متوسطه ضروری است، به ویژه با وجود فضای باز و نامحدود جامعه آمریکا در دو دهه گذشته.
مدارس اسلامی ایالت فلوریدا
در ایالت فلوریدای آمریکا تعداد مدارس اسلامی و تعداد مسلمانان زیاد نیست اما مدارس اسلامی ترجیح مهاجرانی است که از کشورهای عربی و اسلامی به این ایالت مهاجرت کردهاند.
این ایالت از سال ۲۰۲۰ به دلایل متعددی از جمله فرصتهای اقتصادی، آب و هوای گرم و سیاستهای مالیاتی، شاهد مهاجرت داخلی گستردهای بود که شمار این مهاجران بیش از ۵۰۰ هزار نفر تخمین زده میشود. اما بیشتر مهاجران عرب، فلوریدا را برای خواستههای خود مناسب میبینند، لذا این ایالت در کنار دلایل گذشته، محیطی است که با ارزشهای اعراب تا حد زیادی مطابقت دارد.
مدرسه «آیه» (AYA) یا آکادمی جوانان آمریکایی، بین ساکنان شهر تمپا در فلوریدا شهرت دارد. این مدرسه در سال ۱۹۹۲ برای ارائه برنامه درسی دانشگاهی و آموزش عربی و علوم دینی به فرزندان اقلیت مسلمان در آمریکا تأسیس شد.
این مدرسه در ابتدای تأسیس با تعداد محدودی دانشآموز کار خود را آغاز کرد اما امروز ۱۲۰۰ دانشآموز در دورههای مختلف آموزشی از مهد کودک تا دبیرستان در این مدرسه تحصیل میکنند.
این مدرسه به سبک معماری مدرن در مساحت ۱۲۰ هزار مترمربع ساخته شده و تنها مدرسه اسلامی در ایالت فلوریدا است که برپایه برنامه «لیسانس بینالمللی» (IB) فعالیت میکند.
جمعی از فارغالتحصیلان مدرسه «آیه» در سفر حج عمره
«دلال قاهوق» مدیر مدرسه آیه تأکید کرد که هدف آنها در این مدرسه آموزش صِرف نیست بلکه ساخت شخصیت دانشآموز و رشد مهارتهای او از طریق فعالیتهای مرتبط با ارزشها و عقاید اسلامی، از دیگر اهداف این مدرسه است.
دلال با اشاره به ارائه خدمات اجتماعی محلی یا کشوری و بینالمللی در این مدرسه، گفت که در این مدرسه فعالیتهای تبادل فرهنگ نیز انجام میشود. این مدرسه همچنین برنامه «STEM» که در خصوص دانش، فناوری، مهندسی و ریاضیات است را نیز ارائه میدهد و مناظرهها و جلسات بحث و گفتوگوی دانشآموزی علاوه بر اردوهای میدانی نیز برگزار میکند.
دلال در خصوص ایجاد توازن بین روش تحصیلی آمریکایی و اسلامی گفت: ما به برنامههای درسی دانشگاهی در کنار برنامههای درسی اسلامی پایبند هستیم.
وی که با خوشحالی در مورد دانشآموزان این مدرسه صحبت میکرد، گفت: من نگران بودم که دانشآموزان پس از فارغالتحصیلی، در این جامعه باز دچار آسیب شوند، اما خوشبختانه مشاهده کردم که آنها به روشی که فراگرفتهاند ادامه میدهند و به مسلمان بودن خود افتخار میکنند.
دلال با اشاره به اینکه فارغالتحصیلان این مدرسه ارتباط خود را با مدرسه حفظ کرده و حتی فرزندان خود را در مدرسه آیه ثبتنام میکنند، گفت: در این مدرسه نمایشگاههای هنری از کارهای هنری دیجیتال و آثار سه بعدی به علاوه هنرهای نقاشی و خوشنویسی عربی برگزار میشود.
معن الصالح، رئیس بخش قرآن، اسلام و مطالعات اسلامی مدرسه آیه درباره برنامه درسی اسلامی این مدرسه از دبستان تا دبیرستان گفت: ما این برنامه درسی را به نام (QAIS) نامگذاری کردهایم که علامت اختصاری کلمات «قرآن، زبان عربی و مطالعات اسلامی» است. در خصوص زبان عربی هم باید گفت که این زبان، زبان دوم همه دانشآموزان است زیرا ارزیابی بر اساس سطح و میزان آشنایی با زبان عربی (پیشرفته، متوسط، مبتدی) انجام میگیرد. از این رو، دروسی را برای تقویت زبان عربی دانشآموزان به مدت ۳ ماه ارائه میکنیم زیرا برخی از آنان از زمان آغاز تحصیل خود با زبان عربی آشنا نبودهاند؛ اما دروس اسلامی به زبان انگلیسی تدریس میشود.
وی درباره نگرانی از هجوم افکار متعصبانه به دانشآموزان توضیح داد که ما همیشه با دانشآموزان و خانوادههای آنها صحبت میکنیم و سعی میکنیم در مورد درک شخصی آنها از اسلام و ارزشهای اسلام میانهرو با آنها گفتوگو کنیم.
رزان محمد، مدیر بخش اداری این مدرسه نیز گفت: ما در این مدرسه یک خانواده بزرگ هستیم که الگوی تنوع فرهنگی به حساب میآییم. زیرا هیئت علمی و بخش اداری مدرسه شامل افرادی با فرهنگهای مختلف است که برخی از آنها نسل دوم و سوم مهاجران هستند و برخی دیگر معلمان آمریکایی غیرمسلمان هستند، و هر دو گروه به تفاوتهای میان یکدیگر احترام میگذارند.
دانشآموزان دختر دبیرستانی مدرسه آیه در سفر حج عمره
نظر شما