فرهاد طالبیان: زلزله ۴ ریشتری در عمق ۸ کیلومتری زمین، حوالی ماهدشت استان البرز را به لرزه درآورد.
در همین رابطه مهدی زارع، استاد دانشگاه به خبرآنلاین گفت: کانون زلزله امشب با بزرگای۴ ماهدشت و زلزله با بزرگای ۵، ملارد در ۲۹-آذر-۱۳۹۶ در مجاورت دشت شهریار قرار داشت .
او با بیان اینکه تنش‌های زمین‌ساختی را در دو سوی گسل ماهدشت- جنوب کرج در زلزله ۲۹ آذر ۱۳۹۶ با افزایش تنشی در حدود ۵بار (۵ اتمسفر، ۵۰۰ کیلوپاسکال) را در دو انتهای گسل همراه شد، ادامه داد: تغییر تنش در اثر فرونشست دشت شهریار تنشی حدود سالانه یک بار به پیرامون دشت طی سه دهه گذشته به ویژه بر پهنه گسل‌های ماهدشت - جنوب کرج و گسل شمال تهران وارد کرده است.
زارع ادامه داد: آخرین بررسی‌ها نشان داده که حداقل رخداد زلزله ۲۹ آذر ۱۳۹۶ را می‌توان به تحریک گسل ماهدشت-جنوب کرج در اثر فرونشست زمین مربوط دانست.
او با بیان اینکه علل فرونشست متنوع است، گفت: تراکم هیدرولیکی، استخراج زیرزمینی و خروج سیالات (آب‌های زیرزمینی، بخشی از این علل هستند . متراکم شدن سامانه‌های آبخوان حساس ناشی از پمپاژ بیش از حد آب زیرزمینی بزرگ‌ترین علت فرونشست در استان تهران است. افزایش لرزه‌خیزی مشاهده‌شده در مقایسه با مقیاس معمول زمان زمین‌شناسی بسیار سریع و در کوتاه‌مدت رخ می‌دهد.
این استاد مرکز زلزله شناسی افزود: در این منطقه مایعات تخلیه شده فشار منفذی را در در عمق تغییر می‌دهد و تنش موثر در امتداد گسل‌های لرزه‌ای را عوض می‌کند و باعث افزایش فعالیت لرزه‌ای می‌شوند. از پیامدهای ناشی از افت سطح آب زیرزمینی فرونشست زمین در دشت شهریار و ملارد و فعال شدن مجدد گسل‌های فعال این پهنه است.
زارع تاکید می‌کند: این فرآیند بدون شک بر سازه‌های زیربنایی مهم‌ترین اثرها را طی دو دهه گذشته وارد کرده است. آمار چاه‌های آب موجود و مشخصات سفره آبخوان و ژرفای سطح آب زیرزمینی، نشانگر میزان برداشت سالانه است. تا سال ۱۳۸۹ میزان برداشت سالانه از دشت شهریار حدود ۳۴ میلیون متر مکعب در سال و در سال ۱۳۹۶ از سوی شرکت آب منطقه‌ای استان تهران بیلان منفی دشت تهران نیز سالانه ۳۰ میلیون متر مکعب مشخص شد.
به گفته این استاد دانشگاه این بیلان منفی، موجب فرونشست زمین به میزان‌های مختلف در حد بیشینه ۲۵ سانتی‌متر در سال است. بهره‌برداری ادامه‌دار از آب زیرزمینی و البته ورود مجدد آب بر اثر آبیاری و بنابراین تغییرات تنش بر اثر بارگذاری و باربرداری از لایه‌های آبرفتی در پیرامون گسل‌های پردیسان، رباط‌کریم و ماهدشت- جنوب کرج است.
4747
نظر شما