نادیا زکالوند: دانشمندان به حس سقوط در خواب را «تکانهای خواب» مینامند. این تکانها به شکل پرش یا انقباض ناگهانی عضلات درست در لحظاتی رخ میدهند که فرد در حال به خواب رفتن است یا در خوابی عمیق فرو رفته است.
بیشتر مواقع حس سقوط در خواب، با تپش قلب، تنش زیاد، تعریق و گاهی ترس از خواب همراه میشود. فرضیههای متعدد و جالبی درباره این حس وجود دارد. یکی از این فرضیهها این است که گاهیاوقات مغز تصور میکند فرد دارد میمیرد و سعی میکند او را بیدار نگهدارد. درواقع با ایجاد کشش و انقباضی ناگهانی در ماهیچهای در بدن به نام میوکلونوس، بهشکلی که انگار قبل از سقوط میخواهد شما را بگیرد، موجب تکان شدید در بدنتان میشود.
بنابه گفته محققان، حرکتهای سریع در خواب، آخرین تلاش مغز برای کنترل بدن و بیدار نگهداشتن فرد است.
گاهیاوقات هم مغز در مرحله انتقال به خواب دچار خطا میشود و فکر میکند بدن هنوز بیدار است و سیگنالهایی برای فعالسازی عضلات میفرستد.
عوامل متعددی همچون اضطراب، فعالیتهای شدید شبانه و ورزش سنگین در ساعات پایانی روز، مصرف نوشیدنیهای الکلی و کافئین موجب تکان در خواب میشوند.
همچین پژوهشهای اخیر نشان داده است که برخی از داروهای ضدافسردگی، بهویژه از نوع مهارکنندههای بازجذب سروتونین، مانند اسسیتالوپرام، ممکن است تعداد تکانهای خواب را افزایش دهد.
خوشبختانه تکانهای خواب، موضوعی عادی و بیخطر است و بیشتر افراد حداقل یکبار آن را تجربه کردهاند و پس از بیدار شدن، دوباره بهسرعت خوابشان میبرد. اما افرادی که داروهای ضدافسردگی مصرف میکنند ممکن است به بیخوابی مزمن، اضطراب و کاهش کیفیت زندگی دچار شوند. بنابراین اگر شما هم از این دسته افراد هستید، بهتر است با مشورت پزشکتان، درخصوص نوع و مقدار مصرف داروها تجدیدنظر کرده و هرگز بهطور ناگهانی داروهای خود را قطع نکنید.
رعایت اصول بهداشت خواب، مانند داشتن برنامه خواب منظم و استفاده از روشهای آرامسازی پیش از خواب میتواند در کاهش حس سقوط در خواب موثر باشد.
منابع:
نظر شما