خبرگزاری خبرآنلاین، علیرضا خراسانی: وب سایت تحلیلی اکونومیست درباره حمله آمریکا به ایران با طرح این سوال که بعد از حمله بامداد یکشنبه ترامپ به فردو این سوال اساسی مطرح است که این حمله چقدر به برنامه هسته‌ای ایران آسیب رسانده و اینکه آیا و چگونه ایران تصمیم به تلافی علیه آمریکا می‌گیرد؟ نوشت:
رژیم اسرائیل که ۱۳ ژوئن / ۲۳ خرداد وارد جنگ با ایران شد، ترامپ را ترغیب به حمله کرد و سرانجام پس از تهدیدهای مستمر، ترامپ، بامداد ۲۲ ژوئن / اول تیر ماه ۱۴۰۴، چندین بمب سنگرشکن روی فردو، یکی از مهم‌ترین تأسیسات هسته‌ای ایران انداخت.
گزارش‌ها حاکی از آن است که بین شش تا دوازده بمب ۱۳ تنی GBU-57 شلیک شده است.
آمریکا همچنین دو سایت هسته‌ای دیگر در نطنز و اصفهان، را با موشک‌های کروز پرتاب شده از زیردریایی‌های خود مورد حمله قرار داد. دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل و مقامات عربستان سعودی گفته‌اند که هیچ نشانه‌ای از آلودگی هسته‌ای در منطقه {فعلا} وجود ندارد.
آقای ترامپ در یک سخنرانی پیروزمندانه در کاخ سفید ادعا کرد برنامه هسته‌ای ایران «کاملاً نابود شده است».
البته این یک اغراق است چراکه ایران دهه‌ها تخصص انباشته شده‌ای دارد که از بین بردن آن دشوار است. اما اگر آمریکا فردو را نابود کرده باشد، احتمالاً این برنامه را به طور قابل توجهی به عقب رانده است. فردو یکی از دو سایتی است که ایران در آن اورانیوم را تا سطح نزدیک به سلاح غنی‌سازی کرده است.
سایت دیگر، در نطنز، قبلاً توسط حملات اسرائیل آسیب دیده بود. اگر هر دو تخریب شوند، ممکن است ایران هیچ ظرفیت غنی‌سازی در مقیاس بزرگ نداشته باشد.
اما فردو در زیر کوهی، شاید ۵۰۰ متر زیر سنگ است. برخی از مقامات نظامی تردید داشتند که حتی بمب ۱۳ تنی GBU-57 که بزرگترین بمب در زرادخانه آمریکا است، بتواند به اندازه کافی عمیق نفوذ کند تا فردو را نابود کند. به همین دلیل است که آمریکا تعداد زیادی از آنها را پرتاب کرد.
تحلیلگران باید منتظر تصاویر ماهواره‌ای برای ارزیابی خسارت باشند.
با این حال، حتی اگر آنها سالن غنی‌سازی را نابود نکرده باشند، این بمب‌ها ممکن است موج شوک کافی برای تخریب تجهیزات حساس موجود در داخل ایجاد کرده باشند.
همچنین وضعیت ذخایر اورانیوم غنی‌شده با غنای بالا در ایران نامشخص است. بخش زیادی از این مواد در تونل‌های اصفهان نگهداری می‌شد. حمله موشکی کروز آمریکا احتمالاً با هدف فرو ریختن ورودی‌های این تونل‌ها انجام شد،هرچند مقامات ایرانی گفتند قبل از حمله مقداری از اورانیوم را به جای دیگری منتقل کرده‌اند.
واکنش ایران چگونه خواهد بود؟
ساعاتی پس از حمله آمریکا، ایران اسرائیل را موشکباران کرد و با رگباری از موشک‌های بالستیک صهیونیستها به پناهگاه‌ها هجوم بردند.
البته ماجرا به همینجا ختم نخواهد شد.
پیش از این حمله، مقامات ایرانی هشدار داده بودند که مستقیماً علیه آمریکا اقدام تلافی‌جویانه خواهند کرد.
پس از آن، یکی از مفسران تلویزیون دولتی هشدار داد که آمریکایی‌های حاضر در منطقه، چه غیرنظامی و چه نظامی، اکنون اهداف مشروع هستند.
وزیر امور خارجه ایران هم گفت: «حوادث امروز صبح تکان‌دهنده است و عواقب بدی خواهد داشت». وی افزود که حملات آمریکا «جنایتکارانه» بوده و ایران «تمام گزینه‌ها را برای دفاع از خود محفوظ می‌دارد».
ایران غیر از حمله به اسرائیل، گزینه‌های مختلفی دارد که همه آنها بد هستند. می‌تواند پهپادها و موشک‌ها را به پایگاه‌های آمریکایی در خاورمیانه شلیک کند. می‌تواند به متحدان آمریکا حمله کند و میدان‌های نفتی در عربستان سعودی یا آسمان‌خراش‌های دبی را هدف قرار دهد. می‌تواند تنگه هرمز، آبراهی که یک سوم نفت خام دریایی از طریق آن حمل می‌شود را مسدود کند و قیمت نفت را افزایش دهد.
با این حال، هرگونه اقدامی از این دست می‌تواند واکنش شدیدتری از سوی آمریکا را به دنبال داشته باشد.
رهبر معظم ایران هم خواهان تلافی خواهد بود و ممکن است نیروهای نیابتی آن اقدام کنند.
حوثی‌ها پیش از این تهدید کرده‌اند که در صورت حمله آمریکا به ایران، حملات به کشتی‌های تجاری در دریای سرخ را از سر خواهند گرفت. شبه‌نظامیان در عراق، که پیش از این چند پهپاد به سمت اسرائیل پرتاب کرده‌اند، می‌توانند به اهداف آمریکایی حمله کنند.
اسرائیل هم در حال آماده شدن برای حملات احتمالی حزب‌الله، گروه شبه‌نظامی تحت حمایت ایران در لبنان، است.
بعد از آن ممکن است ترامپ اسرائیل را به کاهش جنگ ترغیب کند و از ایران بخواهد که مذاکرات بر سر یک توافق هسته‌ای جدید را از سر بگیرد.
او در سخنرانی خود در کاخ سفید رهبر ایران را تهدید کرد و گفت: اگر این کار را نکنند، حملات آینده بسیار بزرگتر و بسیار آسان‌تر خواهد بود.
البته این تاکتیک مورد علاقه آقای ترامپ است: تشدید تنش برای کاهش تنش.
برخی از مقامات ایرانی قبلاً سعی کرده‌اند آسیب به سایت‌های هسته‌ای خود را کم‌اهمیت جلوه دهند، که ممکن است نشانه‌ای از این باشد که آنها نیز می‌خواهند از یک واکنش شدید جلوگیری کنند. اما دیگرانی نیز وجود خواهند داشت که چنین چیزی را تشویق می‌کنند، که می‌تواند آمریکا را به چرخه‌ای از تلافی بکشاند.
ترس از تلافی، پژواک متحدان انزواطلب ترامپ بوده است، کسانی که روزها علیه دخالت مستقیم آمریکا در جنگ اعتراض کرده‌اند.
استیو بنن، استراتژیست ارشد آقای ترامپ از دوره اول ریاست جمهوری‌اش، اظهار داشت که آمریکا «در حال زدن لانه زنبور است». اما اکثر جمهوری‌خواهان یا حمایت می‌کردند، یا مطیع بودند یا ساکت بودند.
رهبری حزب جمهوری‌خواه در کنگره، البته با احتیاط، دور رئیس جمهور جمع شدند. راجر ویکر، رئیس کمیته خدمات مسلح سنا، گفت که آمریکا «با انتخاب‌های بسیار جدی در پیش رو مواجه است». دموکرات‌ها، به نوبه خود، عمدتاً به خاطر صدور دستور حمله بدون مجوز کنگره، به رئیس جمهور حمله کردند.
سناریوی نهایی این است که جنگ نه بلافاصله گسترش یابد و نه با توافقی پایان یابد.
آمریکا خواهان توافقی است که در آن ایران از حق غنی‌سازی اورانیوم دست بکشد. ایران این درخواست را هم در دو ماه مذاکرات پیش از جنگ و هم در نشستی با دیپلمات‌های اروپایی در ژنو در ۲۰ ژوئن رد کرده است.
به جای یک واکنش نظامی بزرگ، اکنون می‌تواند پروژه هسته‌ای خود را دو برابر کند. ایران می‌تواند پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای را رها کند، بازرسان سازمان ملل را اخراج کند و سعی کند برنامه را مخفیانه بازسازی کند.
اوایل این ماه، مقامات ایرانی در مورد راه‌اندازی سومین تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم صحبت کردند. اگر آنها انبار مخفی مواد هسته‌ای و سانتریفیوژهایی برای تصفیه آن داشته باشند، ممکن است وسوسه شوند که برای دستیابی به یک سلاح هسته‌ای خام تلاش کنند.
در حال حاضر، حمله ترامپ برنامه هسته‌ای ایران را به عقب رانده است. اما پیامدهای حمله مستقیم آمریکا به ایران لحظه‌ای و غیرقابل پیش‌بینی است. ایران می‌تواند ترامپ را مجبور به واکنش کند یا می‌تواند منطقه را کاملاً دچار هرج و مرج کند.
این حملات می‌تواند مذاکراتی را که هم به تهدید بمب ایرانی و هم به انزوای طولانی مدت ایران پایان می‌دهد، تقویت کند و سپس بمباران ایران می‌تواند آمریکا را به یک کمپین نظامی بلندمدت برای مهار تهدید به مسلح شدن به بمب اتم بکشاند.
۳۱۵/۴۲
نظر شما