وقتی شوق نوشتن سراغ بازیگران زن می‌آید + جدول

زینب کاظم‌خواه: سنت نویسندگی در بین اهالی سینما سنتی قدیمی است، وقتی کلمات هجوم می‌آورند، نمی‌شود کاری کرد، باید بنویسی تا خلاص شوی، اهالی سینما هم -چه قدیمی‌ترها و چه حالا جوان‌ترها- سراغ کلمه می‌روند و آن‌چه که تجربه می‌کنند به روی کاغذ می‌آورند.

ناصر تقوایی کارگردان سینما اول داستان نویسی را تجربه کرد و بعد به هنر هفتم رو آورد. حاصل این دوره کار تقوایی مجموعه داستان «تابستان همان سال» است که در اواخر دهه 40 منتشر شد. پیش از تقوایی هم ابراهیم گلستان اول داستان می‌نوشت و مجموعه‌هایی مثل «آذر ماه آخر پاییز»، «جوی و دیوار و تشنه» و ... را منتشر کرد.

حضور مسعود کیمیایی در فضای ادبیات اما حکایت دیگری دارد. او هم شعر می‌گوید و هم داستان می‌نویسد، کارگردان «قیصر » و «سرب» تا به حال اما ترجیح داده که داستان‌هایش را منتشر کند. «جسدهای شیشه‌ای» یکی از رمان‌های اوست که اتفاقا حال و هوای فیلم‌هایش را دارد. او یک رمان هم با موضوع زندگی عین القضات همدانی دارد که با نام «حسد» منتشر شده است.

داریوش مهرجویی کاگردان «هامون» و «گاو» هم علاقه خاصی به نوشتن دارد. در واقع او از جمله کارگردان‌هایی است که هم در عرصه ترجمه فعالیت می‌کند و هم داستان می نویسد. حکایت ترجمه های او هم در نوع خودش جالب است؛ او از یک سو آثار فلسفی را ترجمه می‌کند و از سوی دیگر نمایشنامه‌هایی را که دوست دارد به زبان فارسی بر می‌گرداند. به همین خاطر در کارنامه او هم کتاب‌هایی مثل «یونگ، خدایان و انسان مدرن» و «جهان هولوگرافیک» دیده می شود و هم نمایشنامه‌هایی از اوژن یونسکو (آوازه خان طاس) و سام شپرد ( غرب وحشی و کودک مدفون). در حوزه ادبیات داستانی هم کارگردان «اجاره نشین‌ها» و «مهمانی مامان» تا به حال دو رمان منتشر کرده است. اولی «به خاطر یک فیلم بلند لعنتی» بود و دومی هم که قرار است در نمایشگاه کتاب منتشر شود، «در خرابات مغان» نام دارد.

عباس کیارستمی کارگردان «طعم گیلاس» و «خانه دوست کجاست؟» که در اکثر زمینه‌های هنری فعالیت می‌کند، طبیعتا دست به قلم هم هست. او گاهی شعر می گوید و گاهی هم به سراغ دیوان شاعران کلاسیک می رود. حاصل لحظات شاعری او کتابی مثل «گرگی در کمین» است و نتیجه سر زدن به دیوان شاعران کلاسیک کتاب‌هایی چون «حافظ به روایت عباس کیارستمی» و «سعدی از دست خویشتن فریاد» . او البته به سراغ مولوی (آتش) و نیما(آب) هم رفته است.

نیکی کریمی بازیگر و کارگردان سینما هم ترجیح می‌دهد که بیشتر ترجمه کند. اولین ترجمه او زندگینامه براندو به نام «آوازهایی که مادرم به من آموخت» بود و دومی‎اش رمانی از حنیف قریشی به نام «نزدیکی». او البته ترجمه هایکو‌های ژاپنی را هم در کارنامه اش دارد. رضا کیانیان بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون هم دست به قلم است، او در کنار پرداختن به مباحث تئوریک بازیگری و حتی گفت و گو با ستاره‌های قبل از انقلاب سینمای ایران ، برخی از خاطراتش را در مواجهه با افراد جامعه نوشت و با عنوان «این مردم نازنین» منتشر کرد. سیروس ابراهیم زاده، مرتضی احمدی، علیرضا خمسه، علی نصیریان و حسین پناهی، محمدرضا اصلانی ، افسر اسدی و.. هم از دیگر بازیگران و کارگردانانی بودند که در این حوزه فعالیت کرده‌اند.

حالا شوق نوشتن این روزها به سراغ بازیگران جوان هم آمده است و این بار بیشتر زنان بازیگر هستند که در این حوزه فعالیت می‌کنند. مثلا ترانه علیدوستی ترجمه می‌کند و کتابش جایزه کتاب فصل ارشاد را به دست می‌آورد. آن هم در رقابت با اثر مترجمی مثل بهمن فرزانه.
بهاره رهنما، بهنوش بختیاری، تینا پاکروان، فلامک جنیدی، مرجان شیرمحمدی و اندیشه فولادوند دیگر بازیگرانی هستند که جدا از مقابل دوربین در دنیای کلمات هم زندگی می‌کنند و به قول ادبیاتی‌ها جنون نوشتن به سراغ‌شان می‌آید.