به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، در آیات ۷۶ و ۷۷ سوره اسراء، خداوند از تلاش دشمنان برای بیرون راندن پیامبر سخن می‌گوید: «وَإِن کادُوا لَیَسْتَفِزُّونَکَ مِنَ الْأَرْضِ لِیُخْرِجُوکَ مِنْهَا…».
بنابر روایت فارس، این آیه اشاره دارد که سران یهود و مشرکان، با تحریک‌ها و تهدیدهای سیاسی و اجتماعی، می‌کوشیدند پیامبر(ص) را از مکه دور کنند تا صدای توحید خاموش شود.
در روایات آمده است که یهودیان مدینه نیز پس از هجرت، همین سیاست را با حیله‌های تازه دنبال کردند؛ گاه با ایجاد اختلاف میان مسلمانان و گاه با پیشنهادهای فریبنده برای سازش دینی.
تعبیر «لَیَسْتَفِزُّونَکَ» یعنی دشمن می‌خواست آرامش پیامبر را بر هم زند، او را به واکنش شتاب‌زده بکشاند و از مسیر دعوت الهی منحرف کند. اما خداوند وعده می‌دهد که سنت الهی همیشه چنین بوده است: هر قومی که پیامبر خود را بیرون کرده، خودشان نیز به زودی نابود شده‌اند.
سنت شکست دشمنان انبیاء
آیه ۷۷ تأکید می‌کند: «سُنَّةَ مَن قَدْ أَرْسَلْنَا قَبْلَکَ مِن رُّسُلِنَا…». یعنی همان‌گونه که اقوام گذشته چون بنی‌اسرائیل با پیامبران خود دشمنی کردند و در نهایت دچار ذلت و تبعید شدند، مخالفان اسلام نیز همین سرنوشت را خواهند داشت. این آیه، یک هشدار تاریخی است؛ یادآوری اینکه دشمنی با دعوت الهی همیشه با سقوط همراه بوده است.
مأموریت در برابر وسوسه و فریب
در ادامه، خداوند به پیامبر فرمان می‌دهد که در برابر فریب دشمنان، به عبادت شبانه و تلاوت قرآن پایبند باشد:
«أَقِمِ الصَّلَاةَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ… وَمِنَ اللَّیْلِ فَتَهَجَّدْ بِهِ…» (آیات ۷۸ و ۷۹).
در واقع، پاسخ نقشه‌های دشمن، نه با خشم و واکنش سیاسی، بلکه با تقویت ارتباط با خدا و استقامت معنوی داده می‌شود. برخی مفسران گفته‌اند که یهودیان مدینه گاه به پیامبر پیشنهاد می‌دادند بخشی از تعالیم خود را تغییر دهد تا آنان نیز ظاهراً ایمان بیاورند؛ اما قرآن به او می‌گوید راه نجات، سازش نیست بلکه توکل و عبادت است.
تکیه‌گاه واقعی در برابر نقشه‌ها
در آیه ۸۰ آمده است: «وَقُل رَّبِّ أَدْخِلْنِی مُدْخَلَ صِدْقٍ وَأَخْرِجْنِی مُخْرَجَ صِدْقٍ…».
این دعا، دعای پیامبر هنگام هجرت از مکه به مدینه است؛ یعنی خروجی صادقانه از شهری که در آن ظلم و فشار بود، و ورود صادقانه به شهری که مأمن ایمان شد.
یهود مدینه نیز در ظاهر استقبال کردند اما در باطن، دشمنی خود را حفظ نمودند و به تدریج توطئه‌هایشان را آغاز کردند. این آیه نشان می‌دهد که پیامبر حتی در سخت‌ترین شرایط، پناهگاه خود را خدا می‌داند نه قدرت‌های اطراف.
حق می‌درخشد و باطل می‌گریزد
آیه ۸۱ از زیباترین آیات این بخش است:«وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ…».
این جمله نه فقط اعلام پیروزی اسلام در برابر شرک مکه است، بلکه در تفسیرها آمده که اشاره به غلبه نهایی حق بر باطل در تمام تاریخ دارد؛ از جمله بر دشمنی یهود و بنی‌اسرائیل که تلاش می‌کنند نور حق را خاموش کنند. قرآن می‌گوید باطل ماهیتاً ناپایدار است؛ حضور حق کافی است تا نقشه‌های آنان رنگ ببازد.
قرآن؛ شفا و رحمت در برابر دل‌های بیمار
در آیه ۸۲ آمده است: «وَنُنَزِّلُ مِنَ الْقُرْآنِ مَا هُوَ شِفَاءٌ وَرَحْمَةٌ لِّلْمُؤْمِنِینَ…».
یعنی قرآن درمانی است برای بیماری‌های روحی و فکری که ریشه در کفر، حسادت و دشمنی دارد. اما همین آیات برای یهودیان لجوج، مایه‌ی دوری بیشتر شد؛ چون به جای ایمان، حسادت‌شان را برانگیخت. دشمنان حق همیشه از حقیقتی که آنان را بی‌نقاب می‌کند بیزارند.
تفاوت نگاه مؤمن و مغرور
در آیات ۸۳ تا ۸۶، رفتار انسان در برابر نعمت و سختی توصیف می‌شود؛ وقتی نعمت دارد، روی می‌گرداند و وقتی گرفتار می‌شود، ناامیدانه فریاد می‌زند. این تصویر، نمونه‌ای از روحیه بنی‌اسرائیل در تاریخ است: در هنگام رفاه، سرکش؛ در هنگام عذاب، نادم. خداوند با یادآوری این خصلت، به مؤمنان هشدار می‌دهد که در مسیر حق پایدار بمانند و مانند اقوام گذشته دچار نوسان ایمان نشوند.
پایداری در برابر دشمنی‌ها
این آیات، چکیده‌ای از مسیر پیامبران است: دشمنی دائمی نیروهای باطل، از جمله یهود و مشرکان، در برابر پیامبران و مؤمنان. اما در برابر این دشمنی، راه پیروزی نه در سیاست‌بازی و سازش، بلکه در صدق، عبادت و پایداری بر حق است. سنت الهی نشان داده که هر کس پیام‌آوران خدا را طرد کند، سرانجام خود از تاریخ حذف می‌شود.
تلاوت این آیات را که در صفحه ۲۹۰ قرآن کریم واقع است،ببینید و بشنوید.
نظر شما