به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، وبگاه مسلمون حول العالم با انتشار یک گزارش جدید، نقش جوامع مسلمان را در مقابله با اسلامهراسی بررسی و نقش آنها را در سراسر جهان مستندسازی کرده است.
بنابر روایت ایکنا، این گزارش با مستندسازی نقش مثبت جوامع مسلمان در ساخت جوامع جدیدشان و ارائه تصویری متعادل از واقعیت جامعه و اثربخشی آنها، به نقش جوامع مسلمان در قارههای مختلف در مقابله با پدیده اسلامهراسی میپردازد.
اسلامهراسی؛ از رسانه تا سیاست
در جهانی که اسلامهراسی به سرعت در پنج قاره در حال گسترش است، جوامع مسلمان دیگر این امکان را ندارند که فقط از خود دفاع کنند یا به حملات مکرر تخریب چهره مسلمانان که توسط برخی رسانهها ایجاد شده و با لفاظیهای سیاسی دامن زده میشود، پاسخ دهند.
تصویر ذهنی از اسلام دیگر فقط از طریق گفتمان سیاسی یا پوشش خبری ایجاد نمیشود، بلکه از طریق روایتی کامل که توسط نهادهای فرهنگی، موزهها، نمایشگاهها و فضاهای عمومی ارائه میشود، ساخته میشود؛ فضاهایی که مردم روزانه با آنها در تعامل هستند و از طریق آنها آگاهیشان عمیقتر و پایدارتر میشود.
وقتی اقدامات نادیده گرفته شده و استثنائات بزرگنمایی میشوند
در بیشتر کشورهای غیرمسلمان، جوامع مسلمانی وجود دارند که سهم زیادی در جوامع خود داشتهاند، از پزشکان، محققان، مهندسان و کارآفرینان گرفته تا فعالان مدنی، اساتید دانشگاه، هنرمندان و ورزشکاران.
اما فضای رسانهای کنونی هنوز بر اشتباهات فردی یا رفتارهای نادر تمرکز دارد، استثنا را به قاعده و پدیده فردی را به رفتار جمعی تبدیل میکند و بدین ترتیب دستاوردهای بزرگ را زیر هیاهوی روایتهای منفی پنهان میکند.
محکوم کردن به تنهایی برای رفع این نقص کافی نیست؛ بلکه مستلزم ایجاد دریچههای جدیدی است که به حقیقت دوباره اعتبار بخشد و تصویری واقعبینانه، انسانی و روشن از مسلمانان و نقش آنها در جوامع ارائه دهد.
چرا مسلمانان برای نمایش فعالیتهای خود موزههای کوچک برپا نمیکنند؟
این ایده ساده و قابل اجرا است: ایجاد سالنهای نمایشگاهی یا موزههای کوچک در داخل یا کنار مراکز اسلامی، که داستان جوامع مسلمان در هر کشور را روایت کند و نقش اعضا و پیشگامان آنها را در آموزش، بهداشت، اقتصاد، تحقیقات علمی، هنر، ورزش و خدمات اجتماعی مستند سازد.
موزههای کوچک، اما همراه با پیامی بزرگ: ارائه روایتی بصری و انسانی که به مدارس، دانشگاهها، روزنامهنگاران، نویسندگان، صاحبنظران و چهرههای تأثیرگذار اجازه میدهد تا چهره واقعی مسلمانان را از نزدیک و به دور از هیاهوی اخبار فوری مشاهده کنند.
درسهایی از دیگر جوامع
جوامع یهودی، ارمنی، یونانی، اوکراینی و ژاپنی در غرب به اهمیت قدرت نرم فرهنگی پی بردهاند و موزهها و مراکز مستندسازی تأسیس کردهاند که تاریخ آنها را حفظ میکند، اقدامات آنها را برجسته و از جامعه دعوت میکند تا از آنها بازدید کنند.
تجربه نشان داده است که این موزهها صرفاً یک ساختمان نیستند، بلکه ابزارهای مؤثری برای شکلدهی به آگاهی و اصلاح کلیشهها، بهویژه در میان دانشجویان، روزنامهنگاران و سیاستگذاران، هستند.
پس چرا همین الگو در جوامع مسلمان اجرا نمیشود؟ و چرا نهادهای این جوامع روایت بصری روشنی ندارند که سهم مثبت آنها را در جوامعی که در آن زندگی میکنند نشان دهد؟
از دفاع تا اقدام
تغییر موضع جوامع مسلمان از حالت دفاع به حالت اقدام برای تغییر روایتها ضروری است. این جوامع به جای انتظار برای ارائه تصویری منصفانه از سوی رسانهها، میتوانند چهره واقعی خود را از طریق پلتفرمهای تعاملی که مشارکت مدنی را تقویت میکنند، به نمایش بگذارند.
همچنین این موزهها میتوانند به بستری برای ارتباط مستمر با مدارس و دانشگاهها تبدیل شوند و بخشی از فعالیتهای فرهنگی سالانه در شهرها را به نمایش گذارند و به این ترتیب حضور مسلمانان را به عنوان یک نیروی شناختی و اجتماعی فعال، نه به عنوان یک اقلیت تحت نظارت، تقویت کنند.
باز کردن این پرونده یک کار تجملی رسانهای نیست، بلکه یک ضرورت فرهنگی و اخلاقی در لحظهای جهانی است که ترس، تحریک و سوءتفاهم را در هم میآمیزد.
اختصاص یک پرونده مطبوعاتی دائمی که این ابتکارات را دنبال کند، تجربیات را رصد کند، با متخصصان مصاحبه کند و پروژههای جدید پیشنهاد دهد، به ایجاد آگاهی مبتنی بر شناخت، نه ترس؛ مبتنی بر واقعیتها، نه کلیشهها؛ و مبتنی بر گفتوگو، نه تعمیمهای ناعادلانه، کمک خواهد کرد.
این گزارش، سرآغاز بازیابی اعتماد جهانیان به تصویر واقعی ما و تأکید این نکته است که مسلمانان بخش جداییناپذیری از ساختار کشورهایی هستند که در آن زندگی میکنند و به همان اندازه که از پیشرفت آنها بهره میبرند، در آن نیز سهیم هستند.
نظر شما