به گزارش پایگاه فکر و فرهنگ مبلغ، همزمان با فرارسیدن روزهای سرد سال، کشور با معضل جدی آلودگی بیسابقه هوا دست و پنجه نرم میکند؛ وضعیتی که به طور مستقیم سلامت عمومی را به خطر انداخته و شاهد اوجگیری چشمگیر بیماریهای فصلی و تنفسی در میان اقشار مختلف جامعه هستیم. این شرایط بحرانی، فشار مضاعفی را بر سیستم بهداشت و درمان وارد ساخته، به طوری که بیمارستانها و کلینیکها مملو از مراجعانی شدهاند که برای درمان مشکلات حاد تنفسی، سرماخوردگیها و بیماریهای ناشی از کیفیت پایین هوا به دنبال مراقبتهای پزشکی هستند.
لازم است که شهروندان به ویژه گروههای آسیبپذیر نظیر سالمندان، کودکان و افراد دارای سوابق بیماریهای زمینهای، ضمن رعایت کامل دستورالعملهای بهداشتی و استفاده از ماسکهای استاندارد در فضای باز، مصرف مایعات گرم و پرهیز از حضور در مناطقی با بالاترین سطح آلودگی را در اولویت قرار دهند تا از تحمیل بار بیشتر بر کادر درمان و گسترش بیشتر بیماریها جلوگیری شود.
در مواجهه با عوارض ناشی از آلودگی هوا و سرما، رویه منطقی این است که بیمار در گام اول از مراجعه آنی و اضطراری به پزشک پرهیز کند، مگر آنکه علائم خطرناک و جدی مانند نوسانات شدید فشار خون، تنگی نفس حاد، یا تب غیرقابل کنترل بروز کند. این مدارا و صبر اولیه فرصت میدهد تا بدن خودِ فرد، با تکیه بر سیستم ایمنی طبیعی، فرصت مقابله با عفونتهای خفیفتر را پیدا کند و از ازدحام بیمورد در مراکز درمانی جلوگیری شود. این رویکرد نه تنها فشار وارده بر کادر درمان را کاهش میدهد، بلکه به بیمار نیز کمک میکند تا درک بهتری از روند طبیعی بهبودی پیدا کند.
این اصل حکمتآمیز، ریشه در آموزههای کهن دارد؛ همانگونه که امیرالمؤمنین علیهالسلام فرمودند: «إِمْشِ بِدَائِکَ، مَا مَشَی بِک»؛ این عبارت شریف ترجمههای متعددی را به همراه دارد؛ از جمله: «با بیماریات راه برو، مادامی که آن بیماری با تو راه میرود»، یا به بیانی دیگر، «با درد خود همراهی کن تا زمانی که با تو همراه است». در نهایت، میتوان آن را چنین معنا کرد: «تا زمانی که دردت با تو بسازد و از پایت نیندازد، با او بساز و مدارا کن».
این سخن اشارهای عمیق به ضرورت پذیرش و همراهی با وضعیت موجود (بیماری یا مشکلات) با متانت و عدم شتابزدگی دارد؛ یعنی تا زمانی که شرایط از کنترل خارج نشده و معضلات حیاتی پیش نیامده است، حفظ آرامش و فرصت دادن به بدن برای بازیابی تعادل، خردمندانهترین گام در مسیر بهبودی خواهد بود.
ابن میثم بحرانی در شرح این حدیث مینویسد: در روایتی، «ما حملک» است، یعنی: تا وقتی که بیماری تو را از پا در نیاورده و ناتوان نساخته، تحت تأثیر بیماری قرار نگیر و از دست او ناتوان مشو، بلکه به صورت افراد تندرست باش.
«این مسئله شاید در آن روز که امام این را میفرمود روشن نبود; اما امروز روشن است که بدن خود دارای نیروی دفاعی است و هرگاه بیماری با استفاده از قدرت دفاعی بدن از بین برود هم زیانهای دارو و درمان را ندارد و هم بدن را تقویت کرده و برای آینده بیمه میکند. البته هرگاه نیروی دفاعی بدن عاجز بماند باید با استفاده از طبیب و دارو به کمک او شتافت تا بیماری را دفع کند.
اضافه بر این، بسیاری از بیماریها دورانی دارد که با پایان دورانش خود به خود دفع میشود. از این گذشته انسان وقتی در مقابل بیماری تسلیم میشود و با مختصر ناراحتی در بستر میخوابد به خودش تلقین بیماری میکند، تلقین خود اثر تخریبی دارد. به عکس اگر برخیزد و کار روزانه خود را ادامه دهد، عملاً تلقین سلامت کرده و در روح او بسیار مؤثر است.
این نکته امروز بر همه روشن است که هر دارو هرچند اثر درمانی داشته باشد، زیانی نیز با خود همراه دارد. در حدیثی از امام کاظم علیهالسلام نقل شده است که فرمود: «لَیْسَ مِنْ دَوَاء إِلاَّ وَهُوَ یُهَیِّجُ دَاءً وَلَیْسَ شَیْءٌ فِی الْبَدَنِ أَنْفَعَ مِنْ إِمْسَاکِ الْیَدِ إِلاَّ عَمَّا یُحْتَاجُ إِلَیْهِ; هیچ دارویی نیست مگر این که دردی را تحریک میکند و هیچ چیز در بدن سودمندتر از امساک (خودداری) جز نسبت به چیزی که به آن نیاز دارد نیست». در حدیث دیگری از همان امام بزرگوار میخوانیم: «ادْفَعُوا مُعَالَجَةَ الاَْطِبَّاءِ مَا انْدَفَعَ الْمُدَاوَاةُ عَنْکُمْ; از معالجه طبیبان پرهیز کنید تا زمانی که بیماری به شما فشار نیاورده است». این سخن به بیان دیگری نیز از امیر مؤمنان علیهالسلام) نقل شده است که میفرماید: «لاَ تَضْطَجِعْ مَا اسْتَطَعْتَ الْقِیَامَ مَعَ الْعِلَّةِ; تا زمانی که میتوانی با داشتن بیماری سرپا باشی در بستر نخواب». و نظیر این روایت روایات دیگری نیز هست. مفهوم این سخنان این نیست که انسان با طبیب و دارو خود را معالجه نکند بلکه مفهومش آن است که در مراجعه به طبیب و استفاده از داروها ـ که معمولاً آثار زیانباری دارد ـ عجله نکند.» (پیام امام امیرالمؤمنین علیهالسلام ـ شرح آیتالله مکارم شیرازی)
منبع: تسنیم
نظر شما