مقدار مهریه در ایران خلاف سنت پیامبر و امامان شیعه است

به طوری که قانون گذاران و سیاستمداران نیز جلسات و بخشنامه‌های مختلفی درباره تعیین و میزان آن داشته‌اند. یکی از آخرین تحولات مهم قانونی در این حوزه تغییر در بند ج ماده 18 آیین‌نامه اجرایی موضوع ماده 6 قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی مصوب 1378 است که مقرر می‌داشت: «... محکوم‌علیه به درخواست ذی‌نفع و به‌دستور مرجع صادر کننده حکم، تا تأدیه محکوم به یا اثبات اعسار، حبس می‌شود». در اصلاحیه این بند که نقش مؤثری در آزادی زندانیان ناتوان در پرداخت مهریه و برخی دیگر از محکومیتهای مالی دارد چنین آمده است: « در سایر موارد چنانچه ملائت (تمکن مالی) محکوم علیه نزد قاضی دادگاه ثابت نباشد، از حبس وی خودداری و چنانچه در حبس باشد، آزاد می شود. تبصره ـ در صورتی که برای قاضی دادگاه ثابت شود محکوم علیه با وجود تمکن مالی از پرداخت محکوم به خودداری می‌کند، با درخواست محکوم‌له و با دستور قاضی، تا تأدیه محکوم‌به، حبس می‌شود». این قانون به تازگی به دستور رئیس قوه قضاییه ابلاغ شده است.

مهریه در دوران پیامبر و امامان شیعه

شهین‌دخت مولاوردی حقوقدان با اشاره به فلسفه تعیین مهریه می‌گوید: «مهر» عبارت از مالی است که مرد به مناسبت عقد نکاح، ملزم به دادن آن به زن می‌شود و از دیون ممتازه مرد تلقی می‌شود. به عبارت دیگر مهر نوعی الزام قانونی است که بر شوهر تحمیل می‌شود و ریشه قراردادی ندارد. به همین جهت سکوت دو طرف در عقد و حتی توافق بر اینکه زن مستحق مهر نباشد نمی‌تواند تکلیف مرد را در این زمینه از بین ببرد.
وی با تاکید بر اینکه، براساس فلسفه اولیه تعیین مهریه، درمی‌یابیم که مهر نوعی هدیه، پیشکش، نحله، اعطای بدون عوض و از روی صداقت (صداق) - آن هم به صورت نقدی- با تاکید و اصرار بر معادل معنوی و خصیصه فرامادی و غیر انتفاعی آن بوده، ادامه می‌دهد: اما باگذشت زمان و فاصله گرفتن از زمان امامان معصومین(ع) رویه و سنت عملی مسلمانان درست خلاف آنچه که در اصل مورد نظر شریعت بوده درآمد و ازدواج را به نوعی داد و ستد تبدیل کرد و پرداخت مهر، برابر با خریداری زن و قیمت او شده است!
این حقوقدان همچنین می‌گوید: همچنین کمرنگ شدن اخلاقیات در جوامع اسلامی و حاکمیت فرهنگ مردسالاری و سایه افکندن شبح نامریی آن بر تار و پود روابط اجتماعی و فردی و در نتیجه رابطه نابرابر زن و شوهر در خانواده نیز به تشدید معضل مهریه دامن زد. به طوری که امروزه مهریه از مسیر طبیعی خود خارج و ماهیت آن به کلی دگرگون شده است.
این مهریه، اسلامی نیست!

به گزارش سایت شفقنا دکتر عباس شیخ‌الاسلامی دیگر حقوقدان نیز با تاکید بر همین مقوله می‌گوید: متاسفانه امروزه نگاه به ازدواج، مادی شده است. گرچه این امر بسیار ناخوشایند است اما به طور محسوس در جامعه دیده می‌شود. زیرا این روز‌ها بسیاری از پیوند‌ها حالت معامله به خود گرفته و طرفین سعی می‌کنند با کسب منافع و فرصتهای بیشتر، برنده رقابت در زندگی باشند. مرد‌ها به کسب حقوق بیشتر می‌اندیشند و زنان در پی کسب مزایای بیشترند. در حالی که نگاه اسلام به ازدواج و مهریه چنین نیست. نگاه به مهریه مطابق فلسفه اصیل آن باید نگاه حمایتی به زن و حقوق آن‌ها باشد و نباید نگاه سودجویانه وجود داشته باشد. اینگونه مهریه باید دینی برای پرداخت باشد نه اهرمی برای فشار بر یکدیگر. در حالی که امروزه، رواج نگاه مادی در زندگی ناشی از افت فرهنگی در بین ماست و با گسترش چنین تفکراتی ما از فرهنگ اسلامی و ارزشمند خود دور می‌شویم.
این استاد دانشگاه با اشاره به نحوه تعیین مهریه می‌افزاید: بحث مهریه و نظام مالی خانواده از مباحث دیرین در فرهنگ بشری است و پیش از اسلام نیز با عناوین مختلف به آن توجه شده، به این ترتیب در احکام اسلام نیز به عنوان حکم امضایی و برای حمایت از زن و نظام حقوقی وی ادامه یافته است. زیرا زنان در خانه و در قبال اعضای خانواده موظف به انجام مسؤولیتهایی بوده‌اند. در حال حاضر نیز در سایر ملل با عناوین مختلف نظامهای مالی خاصی برای حمایت از زن دیده می‌شود که معروفترین آن‌ها، مشارکت و سهیم دانستن زنان در سرمایه‌های خانوادگی است.

/30462