بهنوش خرم‌روز: عطسه یکی از واکنش‌های بسیار طبیعی، معمول و در عین حال پر رمز و راز بدن است. حتما شما هم مثل همه، بارها و بارها عطسه را تجربه کرده‌اید. تا به حال به واکنش‌های بدنتان در زمان عطسه توجه هم کرده‌اید؟ مثلا این که وقتی عطسه می‌کنید، ناخودآگاه چشم‌هایتان هم بسته می‌شوند. برای دانشمندان کنجکاو، این همزمانی و دلیل آن یکی از معماهای حل‌نشده به حساب می‌آید.
عطسه از مسیرهای تنفسی ما در برابر ذرات خارجی محافظت می‌کند. عطسه واکنشی است که در آن، جریان هوایی با سرعت 160 کیلومتر بر ساعت از ریه‌ها به سمت بیرون حرکت می‌کند و بدین ترتیب، با فشار، ذرات را به بیرون از مسیر تنفسی می‌راند. (باورتان نمی‌شود، ولی این عدد کاملا درست است، 160 کیلومتر بر ساعت معادل 44.5 متر بر ثانیه) اما عطسه تنها به همین حرکت محدود نمی‌شود و به حرکت‌های بیشتری در بدن نیاز دارد. در واقع، وقتی مرکز عطسه در مغز تحریک میشود، فرمان انقباض ماهیچه‌ای به بخش‌های متنوعی در سراسر بدن ارسال میشود. ماهیچه‌هایی هم که حرکت پلک‌های چشم را کنترل می‌کنند جزو همین ماهیچه‌هایی هستند که با تحریک این مرکز مغزی منقبض می‌شوند. جالب‌تر اینکه برخی از افراد حتی هنگام عطسه، اشک هم می‌ریزند.
اما در حقیقت هیچ‌کس دلیل آن را دقیقا نمی‌داند. شاید بدن ما این‌طور رشد یافته که محافظت از مسیرهای تنفسی را با محافظت از چشم‌ها مرتبط و همزمان انجام دهد. شاید هم بسته شدن چشم‌ها هنگام عطسه، تنها و تنها نتیجه نوع کشیده شدن عصب‌های سیستم عصبی در بدن ما باشد. در مورد عطسه هنوز معماهای زیادی وجود دارد. مثلا دانشمندان نمی‌دانند که چرا برخی از مردم در نورهای خیلی روشن عطسه می‌کنند، یا این که چرا عطسه برای برخی لذت‌بخش است و برای برخی نیست.
به هر حال دلیل آن هر چه باشد، عطسه تنها واکنشی است که در اغلب فرهنگ‌ها، آرزوی سلامتی و عافیت از سوی دیگران را به همراه می‌آورد!
53272
نظر شما