جنگ پردامنه دولت یمن با شیعیان این کشور در حالی همچنان ادامه دارد که الحوثی‌ها (شیعیان زیدیه یمن) در طول این مدت مقاومت چشمگیری در مقابل حملات همه‌جانبه ارتش یمن نشان دادند. شاید به همین دلیل بود که عربستان به عنوان مهم‌ترین حامی دولت یمن چاره‌ای نیافت جز اینکه به کمک هم‌پیمان خود آمده و به سرکوب مستقیم شیعیان بپردازد. با همه اینها مقاومت شیعیان همچنان ادامه دارد و دولت یمن نتوانسته است این جریان را سرکوب کند. خبر در گفت‌وگو با حسین رویوران کارشناس مسائل خاورمیانه تحولات یمن و دخالت عربستان در این مسئله را مورد بحث و بررسی قرار داده است.
*دخالت مستقیم عربستان سعودی در مناقشه داخلی یمن گرچه دور از انتظار نبود ولی از لحاظ نظام بین‌الملل اقدامی غیرقابل دفاع است، شما از این اتفاق چه تحلیلی دارید؟
قطعاً دخالت عربستان در امور داخلی یمن و ایجاد محدودیت بی‌طرف در مرز با یمن ناقض بسیاری از مقررات بین‌المللی است و متأسفانه دولت یمن به علت وابستگی‌هایی که دارد در مقابل نقض حاکمیت ملی خود سکوت کرده است رفتار عربستان در چندین بعد ناقض مقررات بین‌المللی است و در ضمن می‌تواند کانون جدید فتنه را در منطقه ایجاد کند.
*یک روی دیگر رویکرد شیعه‌ستیزی، دشمن‌تراشی است عربستان سعودی با چه منطقی چنین رویکردی را در پیش گرفته است؟
عربستان می‌داند که هیچ جایگاهی در چارچوب امت اسلامی ندارد. چون نیرویی واگراست نمی‌تواند همگرایی ایجاد کند بحث دوم این است که عربستان سعودی در اتحادیه عرب نتوانست نقش محوری را کسب کند و با مخالفت کشورهایی چون سوریه از قدرت‌نمایی بازماند به همین دلیل به پایگاه سنتی خود برگشت و سعی کرد از جایگاه مذهبی منافع خود را پیگیری کند.
* احتمالاً سعودی‌ها باید به فتنه‌انگیز بودن این اقدام واقف بوده باشند، با این حساب چرا چنین اقدامی را انجام دادند؟
متأسفانه چون یک طرف شیعه و طرف دیگر سنی هستند، اقدامات عربستان می‌تواند فعل و انفعالاتی در جهان اسلام ایجاد کند. عربستان سعودی با آگاهی کامل از تبعات این مسئله در مناقشه یمن دخالت کرد. این بخشی از سناریوی شیعه‌ستیزی است که عربستان سعودی در لبنان، عراق و دیگر کشورها پیگیری می‌کند. حتی علیه زائران حج نیز خشونت به کار بسته و نوعی استبداد دینی را به اجرا می‌گذارد. شیعه‌ستیزی رویکرد سیاسی دولت عربستان سعودی است.
* جامعه بین‌المللی در دخالت‌های نظامی مشابه واکنش نشان داده است. چرا درباره دخالت عربستان در مناقشه یمن هنوز شاهد واکنش جهانی نبوده‌ایم؟
در یمن سه شکاف وجود دارد. یکی به القاعده و عملیات‌های این گروه از خاک یمن علیه منافع عربستان برمی‌گردد. گفته می‌شود سازماندهی بسیاری از عملیات‌های القاعده از خاک یمن صورت می‌گیرد. یک شکاف دیگر بحث جنوبی‌هاست که واگرایانه است و دنبال تجزیه جنوبی‌ها از شمالی‌ها هستند و شکاف با حوثی‌ها که عمدتاً فرآیند توسعه‌ای دارد. اینها خواستار برخورداری از حقوق برابر با دیگر شهروندان یمن هستند. عربستان سعودی یک تریلی سلاح را در نزدیکی مرز یمن کشف کرد و بعد از آن احتمال همکاری بین القاعده و حوثی‌ها را به میان کشید. البته تصور عربستان در مورد اینکه همکاری وجود دارد تا به حال ثابت نشده است چرا که اصولاً تضاد بین القاعده و شیعیان وجود دارد. اما چون بحث القاعده به میان آمده است، جامعه جهانی این جنگ را در این چارچوب بررسی می‌کند.
* برخی کارشناسان نسبت به عدم واکنش جدی از سوی ایران انتقاد دارند. نظر شما در این‌باره چیست؟
ایران چون متهم به همکاری با شیعیان می‌شود، حمایت نمی‌کند و سعی می‌کند نقش بی‌طرف و سازنده را ایفا کند.
نظر شما