آزادی گروگان های ایرانی راهی برای حل مناقشه سوریه

اظهاراتی را که اخیرا نماینده یکی از گروه‌های مسلح مخالف دولت بشاراسد درقالب یک اولتیماتوم به دولت سوریه داده، مبنی بر این که یا یک سری از افراد مخالف را آزاد کنید یا در غیر این صورت اقدام به کشتن گروگان های ایرانی خواهد کرد، این مساله در قالب تهدید و ارعاب است وعینا تعریف تروریسم به آن اطلاق می گردد، این خواسته و اولتیماتوم طرف مقابل با هیچ منطقی از قواعد بین‌المللی، حقوق بشر و حقوق جنگ همخوانی ندارد.
گرچه برخی از این افراد،کارکنان بازنشسته‌ای هستند که احتمالا در بین آنها بعضی افراد بازنشسته نظامی هم وجود دارند ولی در عین حال چون این افراد در حال حاضر گروگان گرفته شده اند حتی اگر منطق جنگ را ملاک دهیم و آنها را اسیر در آنجا بدانیم حداقل حقوق اسرادر مورد آنان باید در نظر گرفته شود. معمولا گروگان‌ها را در این شرایط تبادل می‌کنند و صحبت از کشتن آنها با همه منطق‌های بین‌المللی و حقوقی در تعارض است.
بنابراین با اظهاراتی که این گروه اعلام کردند در واقع خودشان را در معرض شرایط سختی قرار داده‌ و از نظر بین‌المللی بسیاری از نگاه‌ها را متوجه خودشان کرده‌اند که بیشتر نشان‌دهنده شرایط نامناسبی است که از آن برخوردارند. این مساله نشان می‌دهد که دولت سوریه در مقابل آنها حداقل در برخی از مناطق جلوتر است.
در این چارچوب البته نمی‌شود تهدید را چندان بی‌اهمیت جلوه داد لذا دولت جمهوری‌ اسلامی کانال هایی را با برخی از کشورهای مرتبط با این گروه‌ها از جمله با ترکیه و قطر برقرار کرده و در پی آن است که راه‌حلی پیدا کند و وضعیت آنها را روش سازد. آنچه در سوریه در حال حاضر شاهد هستیم چه به لحاظ داخلی و چه به لحاظ بین‌المللی یک بن‌بست است، به این معنا که به هرحال تحولات میدانی و نظامی در داخل سوریه فراز و فرود دارد و هیچ‌کدام از دو طرف امکان آنکه بتوانند بر اوضاع مسلط شوند را ندارند و این به معنای بن‌بست داخلی است. در صحنه منطقه و بین‌الملل هم تعیین‌کننده مسائل در یک طرف، آمریکایی‌ها و غرب و برخی کشورهای عربی و ترکیه هستند و در مقابل آنها روسیه و چین و جمهوری اسلامی ایران قرار دارند . در رابطه با تحولات مربوط به شورای امنیت و مناقشات مربوط به صدور قطعنامه یا بیانیه‌های مربوط به این نهاد بین‌المللی امریکا و روسیه و چین در کنش و واکنش با یک دیگر هستند و این نشان می‌دهد که وضعیت در صحنه بین‌الملل هم با نوعی بن‌بست مواجه شده است. از این رو می‌توان گفت که طرف‌های مختلف تاثیرگذار در بحران سوریه به تدریج به سمتی پیش می‌روند که بپذیرند بحران سوریه راه‌حل نظامی ندارد، بنابراین باید راهکار سیاسی دنبال شود و شرایط به سمتی پیش برود که در مرحله اول یک نوع آرامش و جلوگیری از استمرار خشونت‌ها در صحنه عملیاتی پدید آید و نوعی آتش ‌بر قرار بشود و سپس بحث و گفت‌وگوهای بین طرف‌های مخالف با دولت به صورت جدی دنبال شود. این چیزی است که در برخی از اظهارات طرف‌های مقابل نشانه‌هایی از آن دیده می شود و می تواند ادامه یابد و به سمتی ‌برود تا یک راه‌حل سیاسی راهگشا در آنجا اعمال شود. نهایتا انتخابات تعیین‌کننده وضعیت مبهم فعلی می تواند باشد . این موارد مدتی است که در محافل پشت پرده غرب و روسیه مورد مذاکره و بررسی است.
به نظر نمی‌رسد که بعد از گذشت 19 ماه و درگیری‌های سنگین نظامی در نقاط مختلف کشور سوریه، سلاح گرم و خشونت و خونریزی‌ راه به جایی ببرد و نهایتا باید یک راه‌حل سیاسی مطرح شود که در آن به تدریج اوضاع به سمتی برود که در آن اراده دو طرف به شکل‌گیری آرامشی واقعی بیانجامد . راه حلی که هم نظرات مردم و دولت سوریه و هم نظرات مخالفین در آن گنجانده شود. به هر حال در نهایت مردم باید تعیین‌کننده وضعیت بعدی باشند.
این می‌تواند تنها راهی باشد که امروز ما در رابطه با سوریه می‌توانیم از آن اسم ببریم در غیر این صورت استمرار شرایط فعلی به نفع هیچ طرفی نخواهد بود نه دولت سوریه از آن استفاده خواهد برد و نه گروه‌های مخالف و نه کشورهای منطقه که در معرض ضربات امنیتی ناشی از این بحران هستند. شرایط سخت نظامی و بی ثباتی در سوریه باید سپری شود دولت و گروه‌های مخالف علیرغم تلاش بسیار اما به نتیجه نرسیده اند و شرایط مطلوبی را در شرایط فعلی ندارند. بنابراین به نظر می‌رسد که موثرترین راه برای خروج از این بن‌بست آن باشد که مجموعه کشورهای تاثیرگذار در سوریه به ویژه کشورهای منطقه تلاش مشترک و فعالی را دنبال کنند و راهکاری را برای پایان بحران در سوریه پیدا کنند. طرح چهارجانبه مصری ها می تواند یکی از همین راهکارها باشد.
منبع : روزنامه مردم سالاری مورخ 17/07/1391