ستون پنجم آلمان‌ها در ایران، به روایت اسناد محرمانه بریتانیا

به گزارش خبرآنلاین، انتشارات جهان کتاب از مجموعه «برگی از تاریخ» کتاب «ستون پنجم» با عنوان فرعی گوشه‌ای از فعالیّت‌های عوامل آلمان در ایران (1320-1324)، بر اساس اسناد محرمانه بریتانیا را با ترجمه کـاوه بیـات منتشر کرد.

در توضیح ناشر برای کتاب می خوانیم: «حضور و فعالیت عوامل و هواداران ایرانیِ آلمان در ایام جنگ دوم جهانی ـ نیروی موسوم به «ستون پنجم» ـ هنوز هم یکی از مضامین مبهم تاریخ معاصر ایران است. در این زمینه به‌جز خاطراتی از شولتسه هولتوس (یکی از عوامل اصلی آلمان در ایران) و خاطراتی چند از ایرانیانِ همراه با این تحرکات، نوشته‌های درخور توجه دیگری در دست نیست. یکی از مهم ترین گزارش‌هایی که می‌تواند به روشن‌تر شدن این بحث کمک کنـد، اسناد دوایـر اطلاعاتی و امنیّتی ارتش بریتانیـا است که در آن سال‌ها در ایرانِ تحت اشغال، وظیفه شناسایی و دستگیری این شبکه را بر عهده داشتند.
آن‌چه در این کتاب ارائه می‌شود، بخش‌هایی از این اسناد و گزارش‌هاست که اخیراً در دسترس پژوهشگران قرار گرفته است. کتاب در سه بخش «گزارش‌های کلی،پرونده‌های اصلی و اسناد و گزارش‌های پراکنده» تنظیم شده است.

در بخش اول گزارش‌هایی درباره «توطئه ستون پنجم آلمان در ایران»، «برنامه متلاشی کردن ستون پنجم» و «سرانجام ستون پنجم» درج شده است. بخش دوم شامل پرونده‌های سران و دست‌اندرکاران به اصطلاح «ستون پنجم»، افراد مرتبط با آن‌ها و نیز مطلعین از موضوع است. پرونده‌های اصلی متعلق به حبیب‌الله نوبخت، برادران قشقایی، برادران فرزاد، پرویز وهاب‌زاده و محمدحسین حسام وزیری است. رویدادهای مختلف مربوط به ماجرای «ستون پنجم» مانند فرود چتربازان آلمانی در ایران و مخفی شدن‌شان و سپس دستگیری و بازجویی از آن‌ها توسط اطلاعات ارتش برتیانیا، دستگیری و بازجویی از آیت‌الله کاشانی، شرح شبکه‌های موازی عوامل آلمان در ایران و نقش افسران آلمانی چون فرانتس مایر و شولتسه هولتوس در هدایت کار در این بخش به تفصیل شرح داده شده است.

ستون پنجم علاوه بر این‌که یک پژوهش تاریخی است و روشنگر بخشی از زوایای تاریک تاریخ معاصر ایران، به خاطر شرح رویدادهای جنگ جهانی دوم و رقابت‌های دستگاه‌های جاسوسی دولت‌های متخاصم اثری پرکشش و خواندنی است.

ساکنان تهران برای تهیه این کتاب و سفارش هر محصول فرهنگی کافی است با شماره 20- 88557016 سامانه اشتراک محصولات فرهنگی؛ «سام» تماس بگیرند و آن را در محل کار یا منزل _ بدون هزینه ارسال _ دریافت کنند. باقی هموطنان نیز می توانند با پرداخت هزینه پستی، تلفنی سفارش خرید بدهند.

6060