جای چه موضوعات جوانانه‌ای در جشنواره امسال خالی است؟

قابل حدس بود که به خاطر حساسیت‌های به‌وجود آمده بر سر پخش تعدادی از فیلم‌ها در جشنواره پارسال، امسال کمتر با فیلم‌هایی مواجه باشیم که به موضوعات ملتهب می‌پردازند یا روی خط قرمزها حرکت می‌کنند. در بین نزدیک به 40 فیلمی که در بخش مسابقه اصلی و فیلم اولی جشنواره امسال حاضرند. جای این موضوعات خالی مانده است:
اعتیاد
موضوع اعتیاد همیشه یکی از ناهنجاری‌های اجتماعی پرطرفدار بین کارگردانان ما بوده اما علی‌رغم رواج شدید محرک‌های خطرناکی نظیر شیشه در بین جوانان، امسال فیلمی با محوریت این پدیده ناخوشایند در جشنواره حضور ندارد. در سال‌های قبل کارگردانان بزرگ به مسئله جوان و اعتیاد پرداخته بودند، مثل رخشان بین‌اعتماد (خون‌بازی)، داریوش مهرجویی (سنتوری) و علیرضا داوودنژاد (مرهم)
طلاق
همان‌طور که دبیر محترم جشنواره فرمودند و در مقدمه مطلب هم به آن اشاره کردیم، قرار نیست امسال از فیلم‌های تلخ با موضوعاتی نظیر طلاق و خیانت خبری در جشنواره باشند؛ در این حد که نپرداختن به معضلات بحرانی و حساسی از این دست را نکته مثبت جشنواره تحت مدیریت خود می‌دانند. با این حال موضوع طلاق یا خیانت در سال‌های گذشته در فیلم‌های مطرحی مانند «من ترانه پنزده سال دارم»، «چهارشنبه سوری»، «جدایی نادر از سیمین» و «برف روی کاج‌ها» به تصویر کشیده شده بود.
بیکاری
ظاهراً مشکل بیکاری در سال‌های اخیر چندان فراگیر نبوده و احتمالاً به همین دلیل است که در جشنواره‌های چند سال گذشته هیچ‌کدام از فیلم‌ها مستقیماً به موضع بیکاری و تبعات آن نپرداخته‌اند. البته در بین فیلم‌های امسال «جیب‌بر خیابان جنوبی» تا حدودی این مسئله را مورد توجه قرار داده اما باتوجه به عوارض فراگیر پدیده بیکاری به‌نظر می‌آید سینماگران ما در دهه اخیر در این حیطه تنبلی کرده‌اند. بیکاری به دلیل ویژگی‌های روحی - روانی خاص شخص بیکار، از ان دسته معضلاتی است که به لحاظ دراماتیک خیلی جای مانورو کار دارد.
زندگی دیجیتال
این یکی البته معضل و مشکل نیست اما به هرحال سبک زندگی جوانان شهری در یک دهه اخیر (به‌خصوص ظرف چند سال گذشته) به شدت تحت‌تأثیر امکانات دیجیتال و اینترنت و شبکه‌های اجتماعی تغییر کرده و مسائل خاصی را در روابط و زندگی‌هایشان به‌وجود آورده. این سبکه زندگی دیجیتال و تأثیرش بر روحیات و داستان‌های آدم‌ها (چنان که نظیرش را در فیلم‌هایی مثل Departedاسکورسیزی و «شبکه اجتماعی» و «دختری با خالکوبی اژدها» فینچر دیده‌ایم)، هنوز در سینمایمان ظهور و بروز خاصی نداشته. شاید «سر به مُهر» هادی مقدم دوست در جشنواره امسال (که خودش آن را یک «فیلم و بلاگ» می‌داند ووبلاگ به عنوان یکی از اولین نشانه‌های شاخص عصر دیجیتال در آن حضور پررنگی دارد) اولین نمونه جدی طرح این مسائل روی پرده نقره‌ای در کشور ما باشد.
19 301