درباره مصر کمی تامل کنیم

منبع: تهران امروز

روابط ایران و مصر تحت‌تاثیر متغیرهای زیادی قرار دارد. بخشی از این مسئله به دوره حسنی مبارک برمی گردد و مربوط به گذشته است و بخشی هم به جریانات پس از تحولات اخیر مصر  همچنین تاثیر نیروهای خارجی بر تصمیمات سیاسی این کشور نیز در برقراری رابطه کامل بین دو کشور ایران و مصر نامربوط نیست.  یکی از موانع مهم، مربوط به وضعیت داخلی امروز مصر است، شرایط داخلی این کشور هنوز توسط انقلابیون به ثبات واقعی نرسیده است تا آنها بتوانند بدون نگاه به گذشته و به شکل مجزا تصمیماتی را اتخاذ کنند. جریان جدیدی که در مصر روی کار آمده است هنوز تجربه سیاسی کافی ندارد و البته بیشتر در پی حل بحران‌های پیاپی داخلی است. در کنار اینها باید انبوه مشکلات سیاسی و اقتصادی و امنیتی به وجود آمده برای جامعه مصری را هم اضافه کرد. مانع دیگر، فشارهای خارجی بر مصر است. با توجه به ظرفیت‌های زیادی که دو کشور ایران و مصر در کنار یکدیگر می‌توانند ایجاد کنند، این مسئله موجب نگرانی برخی کشورهای عربی وغربی است به‌ویژه اگر قرار باشد تعامل سازنده یا ائتلافی نیز بین دو کشور در مورد مسائل منطقه‌ای شکل گیرد. مصر کشور نسبتا فقیری است واقتصاد آن به کمک‌های خارجی از جمله کمک‌های مالی سالانه ایالات متحده آمریکا وبرخی عرب ها مانند عربستلان سعودی و قطر نیاز دارد که این وابستگی اقتصادی موجب شده حوزه نفوذ سیاسی این دولت ها بر تصمیمات مستقل دولتمردان مصری تاثیر گذار باشد. همچنین در حوزه داخلی باید گفت که مصر یک جامعه تکثرگراست هم به لحاظ سیاسی و هم عقیدتی وطائفه ای لذا می بینید که درگیری های دینی بین مسلمانان تندرو ومسیحیان هر روز ادامه دارد جریان‌های اسلامگرای تندروی سلفی و وهابی بعد از انقلاب در مصر از نفوذ زیادی برخوردار شدند. بنابراین زمینه‌های تفرقه مذهبی و دینی در جامعه مصری افزایش یافته که البته بخشی از آن به تحولات داخلی مصر و بخشی هم باز به تحرکات کشورهای خارجی به‌ویژه کشورهای عربی منطقه برمی‌گردد. از این رو باید گفت به‌رغم اینکه مصر در شرایطی به سر نمی‌برد که ایران بتواند به این جریانات دامن بزند، اما گروه‌های مخالف برقراری رابطه تهران- قاهره تلاش می‌کنند با دامن زدن به این شایعات، مانع از سرگیری جدی رابطه قطع شده دو کشور شوند.

البته جمهوری اسلامی ایران با مصر سال‌های مدیدی است که رابطه‌ سیاسی رسمی ندارند. بازگشت رابطه بین دوکشور اهمیت زیادی دارد اما رویدادهای دوساله اخیر نشان داد که باید به صورت تدریجی دنبال شود و تعجیل در آن به معنای نیاز ماست لذا نه خوشایند است ونه به مصلحت بلکه باید با درایت و تأمل جلو رود. عزت نظام اسلامی و شخصیت مردم ما از هر چیزی مهم تر است . سراسیمگی و شتاب زدگی دراین خصوص احیانا تحقیر آور است البته نگاه‌های مشترک دو کشور در سیاست‌خارجی می‌تواند نقطه تلاقی مناسبی برای برقراری رابطه باشد. باید بر نکات و نقاط مشترک در این رابطه تکیه کرد. در هرصورت هرکشوری برای گسترش ارتباط و توسعه روابط نیازمند مذاکره و گفت‌وگو است و دیدار مقامات و مسئولین ایران و مصر نیز می‌تواند در این زمینه کارگشا باشد بشرطی که از آن نیازمندی ما وگران فروشی مصری ها استنباط نشود. در این میان، صرف برقراری روابط گردشگری آن هم به شکلی که در توافقنامه منعقده میان دو کشور، طرف مقابل تعیین‌کننده مقاصد گردشگری ایرانیان باشد، ضمن اینکه نوعی ذهنیت منفی درباره جایگاه ایرانیان به وجود می‌آورد‌، مانع از آغاز رابطه‌ای هم تراز و رسمی میان دو کشور خواهد شد.