مردن شغل مناسبی برای تو نیست/برداشت‌هایی از اصغر فرهادی،بیضایی،جومونگ، نیکول کیدمن و...

چیستا یثربی، نویسنده و محقق گفت: کتاب جدیدم «مردن شغل مناسبی برای تو نیست» نام دارد و پنجمین مجموعه‌داستان من است که بهتر است آن را مجموعه‌قصه بنامیم. کتاب، شامل 37 قصه خیلی کوتاه است که هرکدام 2 تا 3 صفحه حجم دارند و بدون استثنا، برگرفته از ماجراهای واقعی هستند. به عبارت دیگر، این داستان‌ها برگرفته از ارتباط من با آدم‌های واقعی هستند که در جامعه امروز ایران زندگی می‌کنند یا مهاجرت کرده‌اند. گزیده​ای از گفتگوی یثربی با مهر را در ادامه می​خوانید:

- ماجراهای کتاب برگرفته از اتفاقات و بحران‌های واقعی زندگی افراد واقعی است، اما بیان این نکته هم ضروری است که برداشت‌ها کاملاً شخصی و خصوصی هستند. یعنی برداشت خودم را نوشته‌ام و البته اسم شخصیت‌ها را هم نیاورده‌ام تا شبهه‌ای به وجود نیاید. بنابراین تمام اسامی، مستعار هستند، اما داستان‌ها، تاریخ و روز و زمان مشخص و همچنین المان‌های بسیار روشنی دارند.

- عده‌ای از آدم‌های اطرافم هستند که در این کتاب حضور دارند و اگر نامشان را بیاورم، مشکلی ندارند. تعدادی از این افراد عبارت‌اند از: تهمینه میلانی، پوران درخشنده، رضا کیانیان، رسول صدرعاملی، اصغر فرهادی، خانواده خسرو سینایی، بهرام بیضایی و همسرش مژده شمسایی، قیصر امین‌پور و همسرش زیبا اشراقی،‌ اکبر رادی و همسرش بانو حمیده عنقا، هادی مرزبان و همسرش فرزانه کابلی، خانواده محسن مخملباف، مصطفی رحماندوست، حسن فتحی، مینو فرشچی، امید روحانی، خانواده خودم، همسر سابقم و خانم همسر سابقم. البته این را هم اضافه کنم که قصه‌ای که درباره خانم همسر سابقم نوشتم اصلا منفی نیست.

- کتاب «مردن شغل مناسبی برای تو نیست» داستان‌هایی درباره دو شخصیت خارجی هم دارد که یکی از آن‌ها نیکول کیدمن بازیگر استرالیایی ـ آمریکایی و دیگری بازیگر نقش جومونگ است. قصه‌های این دو حاصل مصاحبه و گفتگویی است که با آن‌ها انجام داده‌ام. گفتگو با بازیگر جومونگ وقتی انجام شد که به ایران آمده بود و در مسیر رفتن به موسسه خیریه محک با او گفتگو کردم. مصاحبه با نیکول کیدمن هم وقتی انجام شد که در دانشگاه آیوا آمریکا بودم و از طریق چت با او گفتگو کردم.

- با نیکول کیدمن گفتگوی جالبی داشتم. در واقع این گفتگو درددلی بود بین دو زن؛ یکی مسیحی و در آمریکا و دیگری مسلمان و در ایران. من دکترای روان‌شناسی تربیتی با گرایش تئاتردرمانی دارم. بنابراین یکی از اهداف نوشتن این کتابم،‌ بررسی این موضوع بود که چقدر آموزه‌های نسل‌های مختلف باهم تفاوت دارد و چقدر برخی‌ از این نسل‌ها خوشبخت‌تر هستند. مثلا دهه چهل و پنجاهی‌ها به دلیل سال‌های انقلاب و جنگ، استرس دارند؛ در حالی که نسل دهه 70،‌ دنبال مطالبات خودشان هستند و مانند بزرگترها رفتار می‌کنند.

- داستان‌های «مردن شغل مناسبی نیست» چند بعدی روایت می‌شوند. یعنی تا میانه قصه را من تعریف می‌کنم و بعد از نیمه اول، شخصیت مورد نظر است که دارد چیستا یثربی را روایت و نقد می‌کند. بیشترین شخصیتی هم که در قصه‌ها حضور دارد، دخترم است که همیشه منتقد جدی من است. تمام قصه‌ها یک راوی سوم شخص مفرد دارد و این راوی، دخترم است که دارد نظر می‌دهد. بعد از دخترم هم بیشتر حضور، متعلق به قیصر امین‌پور و اکبر رادی است. چون در محضر این دو تن بود که تحول پیدا کردم و به «هنر برای مردم» رسیدم. این نکته را هم اضافه کنم که لحن قصه‌ها، طنز است، ولی طنز تلخ.

- این کتاب در حال حاضر مجوز چاپ را اخذ کرده و قرار است توسط نشر پارمیده، با همکاری نشر نامیرا چاپ شود. این اولین کتابم است که فقط 3 مورد اصلاحیه داشته است و از این جهت بسیار خوشحالم؛ چون یکی از نمایشنامه‌هایم بود که 47 مورد ممیزی گرفت.

6060