با تائید شورای عالی انقلاب فرهنگی اصول و کلیات طب سنتی و تاریخچه مشاهیر پزشکی نیاکان وارد برنامه‌های درسی سطوح مختلف از دبستان تا دانشگاه می‌شود.
به لطف الهی و به برکت پیروزی انقلاب اسلامی موفق به احیای مجدد پزشکی نیاکان شده‌ایم بنابراین مبادا به نازلترین چهره آن که جنبه‌های درمانی است بسنده کنیم و جنبه‌های زیربنایی‌تر و مهم‌تر آن را فراموش کنیم. زیرا طب سنتی ایران و جهان اسلام فقط درمانگرا نیست بلکه خود به تنهایی یک مکتب حرکت‌آفرین است که از نظر جامعیت، کل‌نگر و جامعه‌نگر است.
طب سنتی نیاکان انسان را به عنوان جزء کوچکی از کل طبیعت می‌داند و در عین حال او را اشرف موجودات و گل سرسبد تمام مخلوقات الهی به حساب می‌آورد و کلیه پدیده‌های طبیعی را در سلامت انسان‌ها دخیل دانسته و آشنایی با این پدیده‌ها را لازمه حفظ و ارتقای سلامت افراد سالم و درمان بیماران می‌داند.
مکتب پزشکی نیاکان ما این حرفه را با دید عقیدتی توحیدی و مهندسی، دستگاهی می‌داند که سازنده آن خداوند قادر متعال است و به همین علت ضمن اهمیت دادن به آموزش و پژوهش و کسب مهارت‌های لازم، اصل توکل را عامل اصلی اثربخشی همه حرکات و سکنات به حساب می‌آورد.
ادبیات این مکتب پزشکی، چیزی جز ادبیات توحیدی نیست. تا آنجا که ابن سینا رمز موفقیت خود را علاوه بر تلاش، پشتکار و شکیبایی، اتصال به منبع اصلی فیوضات یعنی پروردگار یگانه می‌داند و صراحتا ذکر می‌کند " هرگاه به مشکلی برمی‌خوردم که از حل آن عاجز می‌ماندم به مسجد می‌رفتم، نماز می‌گزاردم و در حل آن مشکل از مُبدِعِ کُل کمک می‌خواستم " و این درحالی‌است که اگر مطلبی را 39 بار می‌خواند و به قول خودش، نمی‌فهمید، ناامید نمی‌شد و باز هم مطالعه می‌کرد.
مکتب پزشکی نیاکان ما از نظر علمی، بهداشت‌گرا و پژوهش‌محور است و این واقعیتی است که در ذخایر مکتوب اسلامی ـ ایرانی، نظیر الحاوی، قانون و .. به وضوح ملاحظه می‌شود. مثلاً ابن سینا در آغاز کتاب اول قانون در طب، در بیان هدف پزشکی می‌نویسد " هدف پزشکی، حفظ تندرستی به هنگام سلامت و بازگرداندن آن در زمان بیماری‌است " در خصوص پژوهشگرایی شواهد بسیاری در این ذخایر به چشم می‌خورد که در کتب و مقالات پزشکی نیاکان مندرج در سایت وزارت بهداشت به آدرس http://www.elib.hbi.ir/persian/library.htm به اندازه کافی به آن پرداخته شده است.
اگر امروز شاهد احیای مجدد آموزش طب سنتی در دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور هستیم. بدون شک مرهون سیاستگذاری‌های چندین ساله فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری اسلامی و ترجمه و تالیف بسیاری از کتب طب سنتی با حمایت آن ارگان و برگزاری چندین کنگره طب سنتی توسط آن نهاد هستیم که شمه‌ای از آن در لوح فشرده (DVD) دستاوردهای الکترونیک پزشکی نیاکان که در کنگره دستاوردهای 30 ساله توزیع شده، آورده‌ایم.
علاوه بر آن در کمیته فرهنگ و تمدن اسلامی ایران - شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز قدم‌های بسیار موثری در این زمینه برداشته شده است از جمله برای وارد کردن اصول و کلیات و به خصوص تاریخچه مشاهیر پزشکی نیاکان، حدود 2 هزار صفحه کتاب درسی تالیف شده است که به زودی وارد برنامه‌های درسی سطوح مختلف از دبستان تا دانشگاه می‌شود.
مراکز تحقیقات طب سنتی چند دانشگاه علوم پزشکی کشور، قدم‌های مفیدی برای توسعه این طب برداشته‌اند که منجر به تألیف کتب و مقالات فراوانی شده است. در بسیاری از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور و به ویژه در 4 دانشگاه برگزارکننده دوره تخصصی طب سنتی یعنی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، شاهد، تهران و ایران کنگره‌های متعددی برگزار شده است.
کارهای تحقیقاتی فراوانی در این زمینه صورت گرفته و کتب فراوانی هم به رشته تحریر درآمده و امروز که دنیای ارتباط سریع الکترونیک است به شیوه‌های سنتی نشر کتاب، اکتفا نشده بلکه برای اولین بار قانون ابن سینا به 3 زبان فارسی، عربی و انگلیسی با قابلیت جست‌وجوی بسیار سریع، وارد فضای اینترنت شده، کتب الحاوی رازی، ذخیره خوارزمشاهی، اغراض طبی، خُفیِ علائی، مخزن الادویه و حتی بسیاری از کتب ادبی که بعضی از اطلاعات پزشکی و بهداشتی نیاکان به طور غیرمستقیم در آنها درج شده است به صورت بانک اطلاعات الکترونیک در آمده و در سایت اینترنتی وزارت بهداشت درج شده است.
فعالیت‌های حوزه علمیه قم را در راستای ترجمه بعضی از منابع پزشکی نیاکان از عربی به فارسی نیز نباید فراموش کنیم. همه اینها نشانه این است که همه دست به دست هم داده‌اند تا مکتب پزشکی نیاکان را با آن همه عظمتی که دارد احیا شود.
امام راحل اوائل انقلاب، نگران طب سنتی بودند و می‌فرمودند شما که می‌گویید دانشگاهی نظیر جُندی شاپور داشته‌اید اصلاً کسی در این مملکت هست که قانون ابن سینا را بداند؟ و امروز به پیشگاه روح ملکوتی ایشان عرض می‌کنیم آری به برکت انقلاب شکوهمند اسلامی بار دیگر درهای بسته دانشگاه‌ها به روی آموزش پزشکی نیاکان باز شده است و طب سنتی به کمک پزشکی رایج، شتافته است.
* مسئول کمیته دستاوردها و نوآوری‌های 30 ساله طب سنتی ایران و رئیس دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
نظر شما