مجید جویا: دیرینهشناسان دایناسور شکارچی جدیدی کشف کردهاند که به حدی بزرگ بوده که حتی تیرانوزورسهای اولیه هم از آن میترسیدند.
این دایناسور جدید که به یاد یک هیولای افسانهای آدمخوار سیآتس میکروروم نامگذاری شده، تا 13 متر رشد میکرده و یکی از سه دایناسور گوشتخوار بزرگ کل تاریخ بوده است.
این دایناسور که شکارچی برتر زمان خود بود، تقریبا در 98 میلیون سال پیش زندگی میکرد، برای مدتی طولانی ترس به دل بستگان تیرانوزوروسها میافکند. این کشف نشان می دهد که تیرانوزورها، در قسمت عمدهای از تاریخ خود فاصله زیادی تا کسب عنوان ترسناکترین شکارچی زنجیره غذایی داشتهاند. البته چنین به نظر میرسد که خود تیرکس (چهره معروف فیلمهای هالیوودی!) که 30 میلیون سال بعد پیدا شد، هنوز میتوانست بر گونههای جدید غالب شود و احتمالا دو برابر آنها وزن داشت.
دکتر لیندسی زانو، فسیلشناس دانشگاه کارولینای شمالی و موزه علوم طبیعی کارولینای شمالی که سرپرستی این تحقیق را به عهده داشت، میگوید: «تیرانوزورهای هم دوره سیآت، در مقابل آن مانند شغالها بودند در برابر شیر! تا زمان خروج کاکارودونتوزوروسهایی مانند این، فضا برای تکامل تیرانوزوروسها آماده نبود».
گروهی که این کشف را انجام دادهاند، سیآتها را یکی از اعضای خانواده کارکارودونتوزور توصیف کردهاند. این خانواده گروهی از دایناسورهای گوشتخوار بزرگ بودند که بیشتر از 100 میلیون سال پیش زندگی میکردند و آروارههای غول آسایی داشتند که پر از دندانهای نیش 20 سانتیمتری بودند.
بقایای فسیلی سیآتها در حین یک گودبرداری در آرایش کوه سرو در یوتا کشف شده است. در میان فسیلهای یافت شده، چند مهره پشت، یک استخوان پای عقبی و بخشی از لگن این جانور وجود دارند.
دکتر زانو و همکارانش معتقدند که این استخوانها به یک حیوان نوجوان با بیش از 10 متر ارتفاع و 4 تن وزن، تعلق دارد. به باور آنها، قد این جانور بعد از بلوغ، بیشتر از 13 متر میشده است. آنها این جانور را به یاد یک هیولای آدمخوار در افسانههای قبیله سرخپوست یوت، سیآت (که سی-آت نامیده میشود) نامیدند.
دانشمندان میگویند که سیآتها و کارکارودوناتوزورهای پیشین مانند آکروکانتوزوروس، شکارچی برتر بخش عمده دوره کرتاسه بودهاند. در حالی که هیچ مدرکی دال بر شکار فعالانه تیرانوزورهای کوچک توسط آنها وجود ندارد، متخصصان اعتقاد دارند که بین این دو گونه، درگیریهایی بر سر شکار رخ داده است.
سیآتها احتمالا شکار جانوران کندتر را ترجیح میدادند، اما شاید همانند شیرهایی که بر سر شکار با شغالها ستیزه میکنند، انها نیز با تیرانوزورها درگیر میشدند. ولی تنها در 20 میلیون سال آخر دوران دایناسورها بود که تحت الشعاع تیرانوزورها قرار گرفتند.
دکتر زانو میگوید: «کارکارودونتوزورها در دورانی طولانیتر از آنچه انتظار داشتیم، بر آمریکای شمالی حکومت میکردند. از اخرین باری که یک شکارچی نامش را از امریکای شمالی گرفته بود، 63 سال میگذرد. هیجان ما را هنگامی که این استخوانها را کشف کردیم، نمیتوانید تصور کنید».
دایناسورهای گیاهخواری هم در کنار سیآتها زندگی میکردند، مثل یک نوع ایگوانای تاریخی به نام اولامبیا. احتمالا این جانوران، تیرانوزورها را شکار نمیکردند؛ چرا وقتی میتواند یک حیوان گیاهخوار و کم خطر را تعقیب کند و بخورد، چرا باید خود را به زحمت بیاندازد و به جنگ یک شکارچی دندان دار برود؟
سیآتها بزرگتر از هر صیاد دیگری در آن زمان بودهاند. تفاوت اندازه بزرگ انها با تیرانوزورها قطعا نشان می دهد که تیرانوزورها تحت سلطه کارکارودونتوزورها بودهاند، و تنها بعد از ناپدید شدن کارکارودونتوزورها بود که تاج سلطانی را بر سر نهادند.
53271
نظر شما