آیا توافقنامه ژنو روی آلودگی هوا هم تاثیر می گذارد ؟

در همین احوال هوا دوباره روی در هم کشیده و آلودگی دوباره شهر تهران را نیمه تعطیل کرد. حالا سئوال اینجاست در میان این حال خوش ملی آلودگی هوارا باید چه کردو آیا توافقنامه ژنو تاثیری بر آلودگی هوا دارد؟
شاید در ابتدا این سئوال کاملا بی ربط به نظر برسد اما نباید فراموش کرددر کشور ما اینقدر ارتباطات مناسبات مختلف سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و حتی فرهنگ در هم تنیده است که قطعا توافقی در حد ژنو تاثیر نامستقیم شگرفی بر آلودگی هوا خواهد گذاشت.
در روزهای تحریم صنایع ما مانند اتومبیل سازی با نیمی از ظرفیت و حتی یک سوم ظرفیت تولید کردند و به دلیل گرانی ناگهانی خودرو تعداد خریداران خودرو به شدت کاهش پیدا کرد.
قیمت اقلام مصرفی خودرو به شدت بالا رفت و به عنوان مثال کاتالیست اتومبیلهای داخلی که از عوامل کاهش آلایندگی آنها است به شدت بالا رفت.
در دوران تحریم نفت و بنزین ،ما بنزین بی کیفیت داخلی را وارد بازار کردیم ؛ بنزین و سوخت های دیگر با در صد بالایی از آلاینده های محیطی سرب و غیره.
در دوران تحریم دولت وقت به بهانه های مختلف بودجه را از بخش حمل و نقل عمومی دریغ کردومترو توسعه نیافت یا حداقل آنقدر که باید توسعه نیافت.
در این شرایط خودرو سازان نیز با بی کیفیت ترین قطعات چینی و هندی خودرو ها را وارد بازار کردند خودرو هایی که مصرف سوخت آنها بسیار بیشتر از فرم استاندارداست.
البته تمام این شرایط پیش از تحریم ها هم موجود بود تنها بعد از اعمال این تحریمها ابعاد پیدا کرد و برای مسئولان امر هم دستاویزی شد برای گریز از واقعیت.
حال در شرایطی قرار داریم که به قول وزیر امور خارجه و رییس جمهور محترم بنیان تحریم ها متزلزل شده است وشرایط برای تولید و رشد اقتصادی در سالیان بعد فراهم شده است.
در این شرایط که تحریم صنعت خودرو برداشته شده است فعالان محیط زیست با یک چشم نگران و یک چشم خوشحال به این مسئله می نگرند. از یک طرف ورود دوباره قطعات اصلی و با کیفیت می تواند از آلایندگی خودرو ها بکاهد از طرفی با افزایش تولید و ورود شرکتهای جدید اتومبیل سازی به کشورمان آمار ورودی اتومبیل شخصی به تهران و شهرهای بزرگ به شدت افزایش خواهد یافت ایضا اینکه خودرو سازان بزرگ ضرر این دوساله را هم می خواهند سریعا جبران کنند. با ورود خودرو های جدید وعدم خروج خودرو های آلاینده که حتی تولیدات دهه هفتاد و هشتاد را هم دیگر شامل می شود، تهران دوباره همان خواهد شد که بود.
از طرفی با آزاد سازی دارایی های ایران، دست دولت برای حمایت از حمل و نقل عمومی باز تر می شود و دولت به مدد شهرداری می تواند با فرهنگ سازی و مقرون به صرفه کردن و راحت تر کردن استفاده از وسایل نقلیه عمومی ترافیک ورودی به شهرها را کاهش و بخشی از آلایندگی محیطی را کم کند ضمن آنکه نوسازی اتوبوسهای دودزا و آلاینده نیز برای شهرداری آسان تر خواهد شد.
خلاصه این که حذف تدریجی تحریم ها و رابطه اقتصادی با کشورهای طراز اول صنعتی در حالتی یک فرصت محسوب می شود که مسئولین محترم کشور چشم انداز یک توسعه متوازن را ترسیم کرده باشند. در این چشم انداز حتما کنترل آلودگی های زیست محیطی از اولین گزینه ها باشد نه آخرین گزینه برای رفع تکلیف.
اگر چنین برنامه همزمان با رفع تحریم ها و گشایش اقتصادی ترسیم نشود این توافقنامه و هیچ توافقنامه دیگری گرچه خوشحالی همگانی را به دنبال خواهد داشت اما لب فعالان محیط زیست را خندان نمی کند چراکه تجربه نشان داده در کشور ما پیشرفت اقتصادی مساوی است با از بین رفتن محیط زیست مگر آنکه برنامه ریزهای کلان کشور ما را از اشتباه در آورند.