علی پاکزاد: بعد از اجرای قانون هدفمندی یکی از دغدغه های اصلی مجریان این برنامه مهار قیمت مواد غذایی بود و برای جلوگیری از جهش قیمت این اقلام حتی به تولید کنندگان این اختیار را می دادند که با کم کردن حجم واحد کالاهای فروش رفته قیمت ها را افزایش ندهند، اما این روند همانطور که کارشناسان اقتصادی هشدار داده بودند نمی توانست ادامه پیدا کند به طوریکه در نیمه سال 90 در عمل دولت مجبور به عقب نشینی شد و در نهایت شاهد جهش قیمت اقلام خوراکی بودیم.
روند تغییر قیمت مواد خوراکی آنطور که بانک مرکزی گویای شکست سیاست مهار قیمتی دولت دهم است، نرخ تورم موادغذایی و آشامیدنی در سال 90 معادل 26 درصد بوده، به ناگهان در سال 91 شاهد تورم 45 درصدی در این بخش هستیم و البته طی هفته ماهه نخست سال 92 هم در بخش مواد غذایی شاهد یک تورم 93 درصدی هستیم.
برای دیدن جدول در ابعاد بزرگتر بر روی ان کلیک کنید
اما در این شرایط مدیران دولتی اعلام می کنند که نرخ رشد تورم کند شده است، این عبارت چه معنایی می دهد، آنهم در شرایطی که همچنان شاهد افزایش قیمت در تمامی گروههای کالایی هستیم؟
برای پاسخ به این پرسش باید به تعریف نرخ تورم باز گردیم، نرخ تورم نشان دهنده سرعت تغییر قیمت سبد کالاها و خدمات مصرفی است، براساس فرمول محاسبه تورم نرخ رشد ناشی از تغییر قیمت این سبد کالایی در یک دوره 12 ماهه نسبت به یک دوره 12 ماهه قبل از آن است، به طور مثال زمانی که نرخ تورم آبانماه توسط بانک مرکزی معادل 40 درصد اعلام می شود یعنی متوسط نرخ رشد قیمت اقلام سبد مصرفی در یک دوره 12 ماهه منتهی به آبان ماه سال 92نسبت به متوسط قیمت همین اقلام در دوره 12 ماهه منتهی به آبان ماه سال 91 معادل 40 درصد رشد پیدا کرده است.
حال اگر نرخ تورم اعلامی مهرماه معادل 40.4 درصد اعلام شده باشد و آبان ماه معادل 40 درصد از نظر اقتصادی این افزایش منفی تلقی میشود یعنی سرعت رشد قیمت ها منفی شده است ولی این به معنی کاهش قیمت ها نیست یعنی به جای آنکه در یک ماه قیمت هر کالا به طور مثال 41 تومان گران شود 40 تومان گران شده است.
با توجه به این تعریف می توان به خوبی متوجه شد زمانی که مدیران اقتصادی دولت از کاهش شتاب تورم صحبت می کنند درواقع از کاهش میزان جهش ماهانه قیمت ها سخن به میان آورده اند ونه از کاهش آن.
اما در ماههای اخیر چرا شاهد افت سرعت رشد نرخ تورم بوده ایم؟، برای پیدا کردن پاسخ این پرسش باید به نرخ تورم زیرگروههای کالایی سر بزنیم، براساس سبد کالای تعریف شده از سوی بانک مرکزی 12 گروه کالایی مورد رصد قیمتی قراردارند و تغییر قیمت این گروههای کالایی به ترتیب اهمیت در هزینه خانوار در نرخ کلی تورم تاثیر گذار هستند، بالا ترین ضریب تاثیر قیمتی گروههای کالایی در نرخ تورم مربوط به مواد غذایی و مسکن است که به ترتیب 27.4 و 32.8 درصد است.
به این ترتیب می توان گفت اگر هر یک از این دو گروه رشد قیمتی کمتری داشته باشند می توانند به عنوان سرعت گیر تورم عمل کرده و شتاب رشد تورم را بگیرند.
بررسی نرخ رشد نقطه به نقطه تورم در میان این 12 گروه کالایی نشان میدهد طی هفت ماهه نخست سال 92 بیشترین کاهش سرعت رشد قیمت در گروه اقلام خوراکی و آشامیدنی اتفاق افتاده استو به عبارت ساده تر کم شدن سرعت افزایش قیمت مواد غذایی باعث شده نرخ تورم اندکی نزول پیدا کند اما این کاهش به چه قیمتی بوده است؟
آمارها نشان می دهد که در سال 90 میزان مصرف سرانه مواد غذایی در ایران به شد کاهش پیدا کرده است آنهم در سالی که تورم قیمت مواد غذایی 26 درصد بوده است، همانطور که اشاره شد نرخ این تورم در سال 91 به 45 درصد رسیده و در هفت ماهه سال جاری رقمی معادل 93 درصد بوده، به سادگی می توان گفت آنچه امروز به کاهش نرخ تورم را باعث شده همان کوچک شدن سفره مردم ایران است، مردم برای عبور از بحران میزان مصرف مواد غذایی خود را کاهش داده اند این مسئله در میان طبقات متوسط جامعه شاید چندان محسوس نباشد ولی می تواند در طبقات پایین جامعه به فاجعه انسانی منتهی شود.
31222
نظر شما