رضا رستمی: احمد لرستانی مدیر انتشارات «عصر گویش» حدود 6 سال پیش به فکر تالیف دانشنامه یا فرهنگی افتاد که با فرهنگ‌های دیگر تفاوت داشت. او می خواست اطلاعات مربوط به نام آوران ایران زمین را در حوزه‌های گوناگون جمع آوری طبقه بندی و به دو زبان منتشر کند. کار را کلید زد و با همه سختی ها توانست مجموعه ای دوجلدی را فراهم کند که در برگیرنده اطلاعات مربوط به بسیاری از چهره های شناخته شده ایران در حوزه های هنر، علوم تجربی، فلسفه، ادبیات، پزشکی و ... بود. ایرانیان مقیم خارج از کشور و دستاوردهای آن ها هم از چشم تیم اجرایی این پروژه دور نماند تا فصلی هم به آن ها اختصاص داده شود. او البته در این راه فصلی را هم به باستان شناسی ایران و معرفی دستاوردهای باشتانی ایرانی ها در حوزه های مختلف اختصاص داد. با لرستانی درباره این مجموعه که حالا آماده انتشار شده گفت و گویی را انجام داده ایم که می خوانید.
چرا به فکر جمع آوری چنین مجموعه ای افتادید؟
هر کس نسبت به وطن خودش یک سری علایقی دارد، ما از چند سال پیش، به این نتیجه رسیدیم که در کنار کتب ارزشمند دیگری که در زمینه معرفی نام آوران ایران وجود دارد، می توانیم یک مجموعه جدیدی را گردآوری کنیم و در آن از زوایای مختلف به زندگی ، دستاوردها و معرفی نام آوران ایران در حوزه های گوناگون بپردازیم.
چه سالی کار اجرایی را آغاز کردید؟
سال 1388.
چه زمانی ایده کار به ذهن شما رسید؟
از سال 1386 تقریبا به این موضوع می پرداختیم، همانطور که مستحضر هستید طیف های مختلفی که در زمینه نام آوران ایران زمین وجود دارد، بسیار گسترده است، به همین دلیل ما جلسات مختلفی را با تیمی و سازمان هیی داشتیم که باید روی این پروژه با ما همکاری می کردند.
تیم را هم خودتان انتخاب کردید؟
من از استادانی که صاحب‌نظر هستند، خواهش می‌کردم که در این زمینه به ما کمک کنند. به عنوان مثال ما در زمینه پزشکی اصلا تخصص نداشتیم و رشته تحصیلی ما این نبود. به همین خاطر از استادان صاحب نظر در این رشته‌ها کم می‌گرفتیم تا تیم را آن‌ها بچینند و با ما همراه کنند.
سال 1388 کار را ار کجا شروع کردید و چقدر طول کشید تا کار آماده شد؟
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نامه هایی را برای سازمان ها و انجمن های مختلف به ما می‌داد، و ما را به جاهای مختلفی چون وزارت بهداشت، سازمان نظام پزشکی، خانه سینما، خانه موسیقی، پژوهشکده باستان شناسی و ... معرفی می کرد. ما این نامه‌ها را می‌بردیم و آن‌ها هم پس از بررسی نامه‌ها با ما همکاری می‌کردند.
یعنی شما در مرحله اول لیستی از نام آوران نداشتید و با کمک سازمان‌ها، نهادها وانجمن‌های تخصصی در هر حوزه لیستی از نام آوران را تهیه می‌کردید؟
بله، دلیلش هم این بود که حوزه های مختلف نیاز به تخصص داشت. ما هم خودمان را صاحب صلاحیت نمی دانستیم که به صورت شخصی دست به گزینش نام آوران بزنیم، به همین خاطر با انجمن‌های تخصصی رشته‌های گوناگون، تشکل‌های صنفی، نهادها، سازمان‌ها و وزارتخانه‌های مرتبط همکاری می‌کردیم و از نظر استادان رشته‌های مختلف بهره می‌گرفتیم. در واقع ما لیست‌ها را از نهادهای مختلف می‌گرفتیم و بعد کار تخقیق پژوهش را برای مستند سازی زندگینامه و دستاوردهای نام آوران آغاز می کردیم. با توجه به این که یکی از نقاط قوت کار ما تعداد اسامی و اختصار هست، زندگینامه‌ها را باید بدون آن که به موارد اصلی لطمه می‌خورد کوتاه می‌کردیم. مثلا یادم هست که اقای دکتر یوسف نیا رئیس انجمن جراحان قلب ایران زندگینامه ای داشتند که 60 صفحه بود.
هدف شما از این کار چه بود؟
یکی از اهداف ما معرفی برگزیده ای از افتخارات کشور عزیزمان و فرهنگ غنی مرز و بوم ما از دوران باستان تا حال حاضر بود. پیش از این نیز کتاب های دیگری در این زمینه منتشر شده بود و ما هم در ادامه راه و برای تکمیل آن فعالیت کردیم.
در حقیقت تجلیل از بزرگان یک سنت حسنه هست که در تمام دنیا رعایت می شود. در ایران هم همین طور است، با این تفاوت که کار سختی است، چون تعداد این افراد بسیار زیاد است. از سوی دیگر جوانان ما هم در هر سنی که باشند به الگو نیاز دارند، ما هم در حوزه‌های مختلف الگوهای بسیاری داریم که اگر به خوبی معرفی نشوند ، متاسفانه جوان ها هم در انتخاب الگو به مشکل بر می‌خورند.
نکته بعدی هم که مد نظر ما بود تلاش برای معرفی برون مرزی کشور ایران و نام آوران آن بود. در این زمینه ما به انعکاس تاثیر گذاری نام آوران ایرانی در جوامع بین المللی هم توجه داشتیم. ما یک فصلی را در کتاب داریم با عنوان چهره های ایرانی مقیم خارج از کشور. واقعا وقتی آدم به این فصل مراجعه می کند، اسامی و اطلاعات آن ها را می‌بیند،، حس خیلی خوبی پیدا می کند. دکتر فیروز نادری مسئول پرتاب ماهواره یه سیاره مریخ، آزاده تبارزاده و دکتر محمد جمشیدی از مدیرانی هستند که در ناسا فعالیت می‌کنند. در عرصه پزشکی مثلا ما دکتر توفیق موسیوند را داریم که مخترع کوچکترین قلب مصنوعی در دنیاست. دکتر مجید ناصری نخستین جراحی هستند که پیوند دست را در اروپا را انجام داده اند. دکتر مریم میرزاخانی جزو 10 مغز برتر دنیا در ریاضیات هست. آقای امید کردستانی مشاور ارشد گوگل، آقای فرزاد ناظم مشاور ارشد یاهو، آقای سینا تمدن مشاور ارشد اپل و .. همه از افتخارات ما ایرانی ها هستند. همانطور که می بیند تعداد این افراد بسیار زیاد است و حوزه های کاری آن ها بسیار متنوع. وقتی با این نام ها مواجه می شویم افتخار می کنیم که هموطنان ما در حوزه های مختلف جزو سرآمدان در جهان هستند. یکی از رسالت های این کتاب هم این است که این اطلاعات را متمرکز و معرفی کند.
کتاب شما نسبت به سایر آثاری که در این حوزه تولید شده چه ویژگی هایی دارد؟
قبلا کتاب چهره های ماندگار در این حوزه تولید شده بود و کتاب بسیار ارزشمندی هم بود، اصلا هر کتابی که در این زمینه با اطلاعات درست منتشر شود، اثر ارزشمندی است. اما نکته ای که وجود داشت این بود که فضای کار در این حوزه بسیار گسترده است و ما هم (می شود گفت) یک گوشه ای از کار را گرفته ایم.تقریبا ما یک هزار و 200 چهره نام آور کشور را در عرصه های مختلف معرفی کردیم. همه اسامی کارشناسی شدند. اطلاعات طبقه بندی و فصل بندی منحصر به فردی شده و به صورت دوزبانه است. ما در این کتاب به اختصار هم توجه شایانی داشته ایم و می توانم بگویم که بخش باستان شناسی ما محصول مطاله و پژوهش در 40 هزار صفحه است. معدل سازی تاریخ های هجری قمری به هجری شمسی یکی دیگر از کارهایی است که در این کتاب صورت گرفته.
الان کار شما تمام شده؟
بله، حدود دو ماه هست که کار ما تمام شده و کتاب در دو جلد آماده چاپ است. ما الان داریم مراحل پیش تولید آن را طی می کنیم.و قرار است این کتاب به صورت نفیس تولید شود.
چه زمانی منتشر می شود؟
فکر می‌کنم در نیمه اول سال این کتاب منتشر شود.
همه کارها هم در بخش خصوصی صورت گرفته ؟
بله، اجرای کار در انتشارت خود ما یعنی «عصرگویش» انجام شده . اما همانطور که گفتم از سایر نهاد ها برای جمع آوری اطلاعات کمک گرفتیم.
در بحث مالی چطور؟
تا این لحظه کمکی دریافت نکردیم ، ولی هزینه تولید این مجموعه بالاست.
تا این لحظه هم احتمالا کم هزینه نکرده اید؟
بله همین طور است، اما به هر حال معرفی نام آوران ایران کار لذت بخشی است.
در حین انجام پروژه فکر نمی کردید، اکان برگشت هزینه مالی که دارید می کنید، خیلی کم است؟
اوایل که کار را شروع کردیم، فکر نمی کردیم اینقدرهزینه داشته باشد، خدا را شکر هر طور که بود کار را جمع کردیم و نگذاشتیم که متوقف شود. در زمینه تولید و پخش آن با توجه به گسترده فرامرزی کتاب ، فکر می کنم این کار، کار یک شخص نیست.
طبیعتا مخاطب این کتاب هم مخاطب خاصی است و جزو کتاب هایی نیست که در کتابفروشی ها به راحتی به فروش برسد؟
با توجه به این که کتاب جزو دایره المعارف ها و دانشنامه ها محسوب می شود، هزینه پشت جلد آن هزینه کمی نخواهد بود. با توجه به این که کتاب یک کتاب مرجع در زمینه نام آوران ایران است، امیدواریم وزارتخانه هایی مثل آموزش و پرورش، ارشاد و نهادهایی مانند نهاد کتاب خانه عمومی وارد کار شوند و برای تجهیز کتابخانه ها این اثر را خریداری کنند.
فکر می کنید قیمت پشت جلد کتاب چقدر باشد؟
بین 700 تا 800 هزار تومان.
طبیعتا این کار پایان هم ندارد، یعنی هر اتفاقی که برای نام آوران رخ بدهد، شما باید تغییری در این کتاب بدهید؟
ما سیمناری را قرار است در برج میلاد برای رونمایی کتاب برگزار کنیم، هر دو سال یکبار که این کتاب تجدید چاپ می شود، همین سمینار را می خواهیم داشته باشیم. در این فاصله هم هر اتفاقی که برای نام آوران ایرانی رخ دهد، به کتاب افزوده می شود و ویرایش جدید آن منتشر خواهد شد.
به بازاریابی پس از تولید هم فکر کردید؟
در واقع ما آنقدر که به فکر تولید کتاب بودیم و در گیر مراحل مختلف آن شدیم که چندان به مرحله پس از تولید آن فکر نکردیم. البته معتقدیم که هر اثر اگر ارزشمند باشد جای خودش را باز می کند و خودش برای خودش تبلیغ می کند. البته الان که کار تولید تمام شده داریم در این زمینه ها برنامه ریزی و رایزنی می کنیم.
گویا یک مجسمه هم برای نام اوران ایران ساخته اید؟
بله، مجسمه نام آوران ایران زمین تهیه و ساخته شده است، پس از توافق نهایی با شهرداری تهران در یک مسیر پرتردد ( همانند حاشیه اتوبان شهید مدرس به عنوان طرح پیشنهادی) نصب خواهد گردید که در اینجا بنده از شهرداری محترم تهران خواهشمندم همانطور که همیشه از طرحهای فرهنگی حمایت داشته است در زمینه جایگاه شایسته ای برای نصب مجسمه نام آوران ایران زمین نیز ما را یاری برساند.
و...
بنده در انتهای عرایضم می خواستم از تمامی افراد و بزرگوارانی که در وزارتخانه ها، سازمان ها، انجمن ها و سایر مراکز مرتبط بنده را یاری رساندند تا این مهم به انجام برسد تشکر کنم. همچنین عرض خسته نباشید دارم به تیم اجرایی کتاب نام آوران ایران زمین شامل بخش های متعدد طراحی، ویراستاری، پژوهش،... و بالاخص ترجمه ، که در این ارتباط زحمات فراوان کشیدند و دلسوزانه بنده را همراهی کردند.
5757
نظر شما