گام اول برای ایجاد نمایشگاه دائمی کتاب کودک

آذر مهاجر: از 13 بهمن ماه دومین نمایشگاه تخصصی کتابهای کودکان و نوجوانان به همت انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان و  بعد از 14 سال از اولین دوره، برگزار می‌شود.

محمد تقی حقبین، مدیر این نمایشگاه، درباره این همه سال تاخیر می‌گوید: «هر نمایشگاهی در کشور ما نیازمند حمایت‌های ویژه است و اگر این حمایت‌ها نباشد، بخش خصوصی نمی‌تواند یک نمایشگاه بزرگ کتاب را برگزار کند. اولین نمایشگاه تخصصی کتاب کودک و نوجوان با حمایت شهرداری برگزار شد اما در طول 14 سال گذشته، موفق نشدیم  حمایت‌های لازم برای برگزاری دوره دوم را جلب کنیم. البته این مسئله به کم کاری ما هم ارتباط دارد چرا که شاید اگر بیش از اینها تلاش می‌کردیم و پیگیر برگزاری آن بودیم، در پیدا کردن حامی برای برگزاری نمایشگاه هم موفق می‌شدیم.»

به گفته حقبین در این دوره علاوه بر معاونت امور فرهنگی وزارت ارشاد که بخشی از هزینه‌های این نمایشگاه را پرداخته، انتشارات قلم‌چی، مبتکران، ماهنامه شهرزاد و پیک برتر هم از حامیان برگزاری دومین نمایشگاه کتاب کودک و نوجوان بوده‌اند، ضمن اینکه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان هم با تخفیف‌های قابل توجه همکاری موثری با برگزار کنندگان این نمایشگاه داشته است.

دومین نمایشگاه تخصصی کتابهای کودکان و نوجوانان، کتابهای 7 گروه سنی مختلف را به نمایش خواهد گذاشت که در هر گروه سنی زیرشاخه‌هایی برای کتاب‌های سرگرمی، آموزش شعر و ... هم مد نظر قرار گرفته است.

حقبین، معتقد است  99 درصد از ناشران فعال در حوزه کتاب کودک و نوجوان با این نمایشگاه همکاری دارند و کتابهای خود را عرضه کرده‌اند.

او درباره ناشران کودک و نوجوان در ایران می‌گوید: «متاسفانه تعداد ناشران حوزه کتاب کودک به 260 هم نمی‌رسد و تعداد آنهایی که به صورت حرفه‌ای در این رشته فعال هستند، به صد هم نمی‌رسد. اگر آمار و ارقام بیش از این را نشان می‌دهد، به این دلیل است که تعداد زیادی از ناشران بعد از گرفتن پروانه نشر کتاب کودک و نوجوان منتشر می‌کنند و بعد تصمیم می‌گیرند، توان خود را به شاخه تخصصی دیگری معطوف کنند.»

به گفته برگزار کنندگان این نمایشگاه دومین دوره نمایشگاه تخصصی کتاب کودک ناشر محور نیست و این کتابها هستند که در اولویت اول قرار می‌گیرند. حقبین می‌گوید: «تمام ناشرانی که در حوزه کودک و و نوجوان کتاب منتشر کرده‌اند، می‌توانند در دومین نمایشگاه تخصصی کتاب کودک و نوجوان شرکت کنند. اما در این دوره ما به ناشران غرفه نمی‌دهیم بلکه کتابهای آنها را در نمایشگاه عرضه می‌کنیم. تمام کتابها با 30 درصد تخفیف ارائه خواهد شد و در کنار برگزار نمایشگاه برای کودکان و خانواده‌ها، بخش‌های جنبی نمایشگاه برنامه‌هایی را برای دست اندرکاران خوزه تولید و نشر کتاب تدارک دیده‌است.»

مدیر نمایشگاه، طبقه‌بندی کتاب‌ها بر اساس هفت گروهی سنی را یکی ویژگی‌های دومین نمایشگاه تخصصی کتاب کودک و نوجوان می‌داند. مدیر نمایشگاه، ضمن اشاره به نمایش کتاب‌های کودکان در عطف، نداشتن ویترین کتاب برای گروه سنی کودک و نوجوان را به عنوان مشکل بزرگ این می‌داند.

او در این باره می‌گوید:«این نمایشگاه نشان می‌دهد که در فضایی بالغ بر 2300 متر، فقط نیمی از کتاب‌های کودک و نوجوان به روش علمی مورد نیاز این گروه سنی عرضه می‌شود. همچنین این نمایشگاه برای ناشران، نویسندگان، تصویرگران و منتقدان فرصتی فراهم می‌کند تا نقص‌های موجود در این حوزه را شناسایی کنند.»

فعالیت‌های جنبی دومین نمایشگاه تخصصی کتاب کودک و نوجوان شامل، نمایشگاه کتاب کودک ایران در جهان است که به معرفی کتابهایی اختصاص دارد که در مسابقات و جشنواره‌های جهانی موفق عمل کرده‌اند. در این بخش از ناشرانی چون افق، زیتون، شباویز و انصاریان که توانسته‌اند کتابهای ایرانی را در جهان مطرح کنند، تقدیر خواهد شد.  گفتنی است تا کنون 450 عنوان از کتابهای ایرانی به 30 زبان ترجمه شده اند.

محسن یگانه مدیر اجرایی انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان و مدیر بخش فعالیت‌های جنبی نمایشگاه در این باره درباره دیگر بخش‌های جنبی این نمایشگاه می‌گوید: «برگزاری نمایشگاه آثار تصویرگری کتابهای دینی که شامل 120 اثر منتخب است، از دیگر بخش‌های جنبی این نمایشگاه به شمار می رود.

همچنین کارگروههایی در زمینه آموزش تصویرگری کتاب کودک در کنار نمایشگاه خواهیم داشت. تقدیر از مرحوم آذریزدی، نادر ابراهیمی، عباس یمینی شریف، حسین ابراهیمی اروند، مشرف آزاد تهران، سیروس طاهباز، بهران خائف، قیصر امین‌پور و حسین حدادی که از درگذشتگان حوزه ادبیات کودک هستند، هم از دیگر برنامه‌های جنبی این نمایشگاه است.»

به گفته محسن یگانه هر روز در کنار این نمایشگاه میزگردهای تخصصی با حضور اساتید فن برگزار می‌شود. این میزگردها از ساعت 16:30 الی 18:30 هر روز آغاز می شود و به موضوعاتی چون: تحلیل وضعیت کتابخوانی مدارس، حقوق کودک و سیاست‌های فرهنگی کشور، چشم انداز ادبیات کودک و نوجوان در دهه 80، وضعیت کتابهای دینی در ادبیات کودک و نوجوان، رابطه دولت و ادبیات کودک و نوجوان، ترجمه در خدمت ادبیات ملی، چند و چون نظارت بر کتاب کودک و نوجوان و آسیب شناسی نقد ادبیات کودک خواهد پرداخت.

در این نمایشگاه دو هزار متر مربع به نمایش کتابهای کودک و نوجوان اختصاص خواهد داشت و 187 متر مربع نیز در اختیار فروشندگان ابزار کمک درسی، سرگرمی، سی دی‌های آموزشی و مواردی از این دست، قرار خواهد گرفت.

حقبین می‌گوید که هدف‌شان از برگزاری نمایشگاه تخصصی کتاب کودک و نوجوان، تکثیر این نوع نمایشگاهها و دائمی شدن آن است. او امیدوار است این نمایشگاه گامی باشد برای سرمایه گذاری در این حوزه و ایجاد نمایشگاه دائمی کتاب کودک؛ چرا که کتاب کودک نیاز به ویترین دارد.

دومین نمایشگاه تخصصی کتاب کودک و نوجوان توسط انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان و با همکاری معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی 13 تا 22 بهمن در مرکز آفرینش‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار می‌شود.