سارا معصومی: از زمان حضور باراک اوباما در قدرت در سال گذشته میلادی تا‌کنون، ایالات متحده تمام تلاش خود را به کار گرفته است تا با دل روس‌ها مدارا کند و اندک‌اندک خاطره روزهای جنگ سرد را از ذهن کرملین‌نشین‌ها پاک کند . در این مسیر باراک اوباما چندان هم بد عمل نکرده است . به تعلیق درآوردن طرح استقرار سامانه دفاع موشکی در اروپای شرقی و سخن گفتن از کاهش تسلیحات متعارف و غیرمتعارف در اختیار دو کشور را می‌توان از نخستین تلاش‌ها برای به تصویر کشیدن حسن نیت امریکایی‌ها دانست. سران کرملین شاید ابتدا با شک و تردید به حرکت‌های کاخ سفید‌نشین‌ها نگاه می‌کردند اما اکنون به روس‌ها هم اثبات شده است که باراک اوباما جوان حتی با توسل به ترفند هم که شده باشد دوست دارد روسیه را از جامه نیرویی مقابل آمریکا خارج کرده و لباس متحد مشترک‌المنافع بر تن این دوستی کند .
روس‌ها اما شخصی مانند ولادیمیر پوتین باهوش را در پست نخست وزیری دارند و دمیتری مدودف زیرک را در جامه رئیس‌جمهور که بدون اجازه آقای نخست وزیر آب نمی‌خورد. واشنگتن حتی برای به دست آوردن دل روس‌ها از منافع خود در اوکراین هم می‌گذرد و چندان به شکست کاندیدا مورد حمایت خود در دومین دور از انتخابات ریاست‌جمهوری این کشور عکس‌العمل نشان نمی‌دهد. روس‌ها اما کودکانی نیستند که با یک شکلات یا جعبه‌ای مدادرنگی فریب بخورند. سیاستمدارانی که روزگاری را در سرویس‌های اطلاعاتی کا گ. ب . پشت سر گذاشته‌اند اکنون به خوبی می‌دانند که نباید در مرحله نخست بازی چندان خود را ذوق زده نشان داد . مدودف و پوتین دست در دست هم بازی را بسیار خوب پیش می‌برند. از یک سو بحث پرونده هسته‌ای ایران و از سوی دیگر همکاری روس‌ها با جامعه بین‌المللی در افغانستان دو موضوعی است که آمریکا بر روی همکاری روسیه با خود در هر دو آنها حساب باز کرده است . روس‌ها که در زمان ریاست‌جمهوری جورج بوش به صراحت و بی‌اندک تعارفی مخالفت خود با تشدید تحریم‌ها علیه ایران را عنلی می‌کردند اکنون چند ماهی‌ست که زبان در کام گرفته‌اند و ترجیح می‌دهند چینی‌ها بازی مخالفت با جامعه جهانی را ادامه دهند . از این منظر یک به هیچ به نفع امریکایی‌ها است . از باب تحولات افغانستان که البته بیشتر باید نام آن را ناکامی‌های جامعه جهانی در افغانستان خواند هم روس‌ها کم با دولت جدید واشنگتن کنار نیامده‌اند . دیدار باراک اوباما و دمیتری مدودف در نخستین ماه‌های پیروزی اوباما بسیار خوش یمن بود و روس‌ها سرانجام پس از گذشت هشت سال از آغاز نبرد در افغانستان اجازه استفاده از حریم هوایی خود را به جنگنده‌های امریکایی دادند. البته روسیه تا‌کنون بارها اعلام کرده است که هیچ‌گاه من باب تجربه تلخ تاریخی که در افغانستان دارد حاضر به حضور چشمگیر در این کشور نیست.
در میانه این تفاهم‌ها که این روزها از سر و کول واشنگتن و مسکو بالا می‌رود هر دو طرف بازی‌های رقابتی خود را هم ادامه می‌دهند . هفته گذشته بود که رومانی موافقت خود را با استقرار سامانه دفاعی ایالات متحده در این کشور اعلام کرد. روس‌ها در این میان ترجیح دادند در سکوت کار خود را پیش ببرند . در نهایت چهل و هشت ساعت پیش هم اعلام شد که روسیه و فرانسه توافقنامه خرید تسلیحات نظامی امضا کرده‌اند . خبر مانند توپی در کاخ سفید منفجر شد . پس روس‌ها همچنان بازی را در خفا ادامه می‌دهند و تنها زمانی همه چیز عیان می‌شود که کرملین‌نشین‌ها مصلحت بدانند . البته کاخ سفید از همراه همیشگی خود فرانسه چنین انتظاری را نداشت . اما گلایه چندان در این مینه کارساز نخواهد افتاد .روس‌ها درست روز‌هایی را برای عقد این قرارداد نظامی با پاریس انتخاب کرده‌اند که چینی‌ها از دست زیاده‌خواهی امریکایی‌ها در تایوان به سیم آخر زده‌اند. امریکا چند روز پیش در پاسخ به اعتراض‌های پکن سینه را سپر کرده و اعلام کرده بود که همواره در سطح بین‌المللی حوادثی رخ می‌دهد که می‌تواند رضایت یکی و مخالفت دیگری را به دنبال داشته باشد . اکنون روس‌ها هم می‌توانند در مواجهه با انتقادهای امریکا همین سخنان را تکرار کنند.
رابرت گیتس وزیر دفاع ایالات متحده سکوت دولتش را شکسته و نسبت به عقد این قرارداد نظامی میان پاریس - مسکو ابراز نگرانی می‌کند . ناگفته پیداست که امریکایی‌ها نگران گرجستان هستند . نبرد میان گرجستان و روسیه زنگ خطرها را برای متحدان ایالات متحده در حیاط خلوت روس‌ها به صدا درآورده است . روسیه در این قرارداد تجهیزات نظامی دو منظوره‌ای قابل استفاده در نبردهای آبی و زمینی را از پاریس خریداری کرده است . روسیه با این خرید کلان نظامی از فرانسه نخستین بسته تجهیزات نظامی تا این اندازه گران قیمت و البته مدرن از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی را به نام خود سند زد . هرکدام از این ناوهای جنگی 750 میلیون دلار بها دارند. توانایی حمل هلیکوپتر و تانک‌های نظامی در این ناوهای جنگی بسیار به کار روس‌ها خواهد آمد .
رابرن گیتس در جامه وزیر دفاع ایالات متحده بازی را به همین جا ختم نکرده و در گفتگو با همتای فرانسوی خود هم این دغدغه را با او در میان گذاشت. در این میان وزیر دفاع فرانسه از گیتس خواست که اندکی واقع‌بین باشد و فراموش نکند که دوران جنگ سرد میان غرب و شرق به پایان رسیده و روسیه در حال حاضر کشوری است که با روزهای حاکمیت کمونیست فاصله بسیاری دارد . این مقام نظامی فرانسوی تعارف را به کناری نهاده و با لحنی کنایه‌آمیز به همتای آمریکایی خود گفت: اگر می‌خواهید روسیه شریک شما در تامین امنیت جهانی باشد ، دلیلی برای اعتراض به این قرارداد نظامی میان مسکو - واشنگتن وجود ندارد.
نظر شما