امید کریمی:
بعد از ظهر جمعه ۷ اسفند؛ یک حوزه رای‌گیری در کریمخان
متولد سال ۷۶، ۱۸ ساله است و برای نخستین بار باید رای بدهد؛ رای اولی. صفحه موبایلش روشن است و از روی آن اسامی را در برگه رای می نویسد. او از نسل دیجیتال است. نسلی که بیشتر عادت به تایپ کردن دارد تا قلم دست گرفتن. هرچند که هنوز هم مدارس هوشمند نشده اند، اما سرگرمی های دهه هفتادی ها، به طور افسارگسیخته ای با آن چیزی که دهه شصتی ها و نسل های قبل‌تر داشتند، متفاوت است. پس نباید انتظار داشت که سرصبر بنشینند و در حوزه انتخابیه ای مثل تهران، ۴۶ نام را در دو برگ رای جداگانه بنویسد.
می پرسم: «راحتی؟»
لبخندی می زند می گوید: «نه!»
خنده‌اش را پی می‌گیرم و می گویم: «خب پس چرا اصلا آمدی رای بدی؟»
با خنده پررنگ تر می گوید: «خیلی ها گفتن بریم رای بدیم. تا حالا هم رای نداده‌ام. می خواستم تجربه کنم.»
پرسیدم: «پس چرا ناراحتی؟»
به دو برگه رای اشاره کرد و به شیوه همه دهه هفتادی ها سرخوشانه، به شوخی گفت: «من اینقدر اسم تو برگه امتحان ننوشتم، اما حالا باید ۴۶ تا اسم بنویسم! خیلی وقت گیر بود.»
و بعد پی گرفت: «اگر میشد سلکت آل، کپی و پیست (select all, copy & paste) می کردیم خیلی راحتتر بود!» انتظار خنده دست جمعی باید داشته باشید.
پر بیراه هم نمی گفت؛ نسل جدید انقدر به اینترنت و دیجیتال وابسته شده که دنبال هر میانبری برای سریعتر انجام شدن کارهایش دارد. پس راضی کردنش به اینکه یک روز تعطیل را وقت بگذارد تا به افرادی رای بدهد، خیلی سخت است. مخصوصا که نباید انتظار داشت بینش سیاسی عمیق و آینده نگری هم به الزام رای دادن داشته باشد.
پیش از ظهر جمعه ۷ اسفند؛ یک حوزه رای‌گیری در نارمک
خانم مسنی است. به گمان ۱۴ سال پیش هم او را دیده ام. برای یک انتخابات ریاست جمهوری در همین مدرسه، داخل صف بود. مدرسه آن روزها حیاط بزرگی داشت، اما اقبال به یکی از کاندیداهای ریاست جمهوری که اتفاقا رییس جمهور هم بود، آنقدر پررنگ بود که بسیاری را مجاب به حضور در انتخابات کرد و خیلی ها در صف منتظر ماندند تا رای بدهند. اما در سال ۸۰، او باید یک نام را در برگ رای می نوشت و خلاص. نمی دانم خودش نوشت یا برایش نوشتند. اما امروز برگه ای در دست داشت با تعدادی اسم. دنبال کسی می گشت تا برایش در برگه‌های رای بنویسد. و البته هرکسی این کار برای این خانم مسن بکند، حتما ایثار کرده یا به لیستی که هواداری می کند، بسیار متعهد است؛ نوشتن ۴۶ اسم به خودی خود وقت گیر است و حوصله می خواهد.
پیرزن، زیرلب غرولند می کرد: «چرا باید این همه اسم نوشت؟»
توضیح دادم که باید در دو انتخابات شرکت کند.
گفت: «نمی شد کاری می کردند که راحتتر بشه انتخاب کرد؟»
گفتم: «میشد، ایشالله انتخابات بعدی!»
نگاه عاقل اندر سفیهی کرد و برگه هایش را برد تا در صندوق بیندازد.
مردم در حیات مدرسه صف بسته اند، البته انتظار اینکه شلوغ باشد نداشتم. صبح اول وقت است. آنقدر صف طولانی بود و کند حرکت می کرد که برخی از مراجعان حاضر نشدند دقایقی را تحمل کنند تا در صف بایستند و رای بدهند؛ «کی حوصله داره ۴۶ تا اسم بنویسه؟!»
برخی از حاضران در صف هم غر می زدند؛ «چرا سریعتر جلو نمی‌روند؟ مگر چه کار می‌خواهند بکنند؟» و یا بعضی از آنهایی که مشغول نوشتن بودند می‌گفتند؛ «هیچ جای دنیا ۴۶ اسم را دستی نمی نویسند.»
به غرغرکن‌ها باید حق داد. نوشتن نام ۴۶ نفر در دو برگ رای، کار راحتی نیست. زمان بر است و احتمال اشتباه هم زیاد است. اما چاره‌ای نیست، باید فعلا به روش قدیمی رای داد.
سه ماه پیش، رویای انتخابات الکترونیک
همیشه و چند ماه پیش از انتخابات، وزارت کشور (در هر دولتی؛ اصلاحات، مهرورز، اعتدال) برنامه رای گیری الکترونیک را به شورای نگهبان ارائه می‌کند، اما با کش و قوس ها فراوان، عاقبت رای‌گیری و رای‌شماری به همان شیوه سنتی گذشته انجام می شود.
از تابستان ۹۴ هم طرح وزارت کشور برای انتخابات الکترونیک به شورای نگهبان رفت و در نهایت هم اتفاقی که باید نیفتاد و انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی و پنجمین دوره خبرگان رهبری به سیاق قبل برگزار شد.
این درحالی است که معاون سیاسی وزیر کشور پیش از این گفته بود رای‌گیری الکترونیک، سلامت انتخابات را تضمین می کند.
با این حال و درحالی که در کشورهای همسایه ایران هم انتخابات الکترونیک پذیرفته شده است، اما به دلیل اختلافات کارشناسی وزارت کشور و شورای نگهبان انتخابات به صورت الکترونیک برگزار نشد.
قائم مقام و سخنگوی وزارت کشور در هفته آخر بهمن ماه دراین باره گفته بود: برای برگزاری انتخابات الکترونیک همه کارهای لازم از طرف وزارت کشور انجام شد و سخت‌افزار‌ها نیز به تایید شورای نگهبان رسید. ما آمادگی این را داشتیم که در یک‌سوم حوزه‌ها انتخابات به صورت کاملا الکترونیک برگزار شود، با این وجود در مورد نرم‌افزار‌ها با شورای نگهبان به بحث‌های کارشناسی خوردیم و شورای نگهبان به لحاظ بحث پیش آمده با برگزاری انتخابات الکترونیک موافقت نکرد، بنابراین در این دوره انتخابات به صورت کاملا الکترونیکی برگزار نمی‌شود.
امیری گفت: چون شورای نگهبان به موجب قانون اساسی در انتخابات مجلس، ریاست جمهوری، خبرگان و همه‌پرسی در کلیه مراحل انتخابات ناظر است و ما به عنوان مجری باید موافقت شورای نگهبان را جلب می‌کردیم و شورای نگهبان هم به دلایلی که قبلا گفته شد با برگزاری این انتخابات موافقت نکرد بنابراین برگزاری انتخاباتی کاملا الکترونیک در این دوره عملا منتفی است.
نکته اینجاست که انتخابات ۲۵ مرحله دارد که به گفته سخنگوی وزارت کشور، ۲۳ فرآیند آن الکترونیکی انجام می‌شود: مراحلی که با الکترونیکی شدن آن موافقت نشد؛ تنها در مورد جایگزین کردن صندوق‌های الکترونیکی به جای صندوق‌های دستی و شمارش الکترونیکی آرا بود و به جز این دو مرحله، مابقی به صورت الکترونیکی برگزار می‌شود.
به هرحال در این دوره هم اصلی ترین بخش انتخابات الکترونیکی برگزار نشد.
۴۷۴۷
نظر شما