شیراز شهر جهانی گبه می شود

زهرا الحمدی بر اهمیت جهانی شدن شهرهای ایران در حوزه صنایع دستی تاکید کرد و افزود: کسب عنوان شهر جهانی می تواند در حوزه اقتصادی به معرفی و فروش محصولات و دست ساخته ها در سطح جهانی، تبدیل شدن به برند بین المللی، جهانی سازی و رونق کسب و کار هنرمندان و صنعتگران منتهی شود.
به گفته وی طبق دستور العمل های موجود و بنا بر اعلام سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور مقرر شده پرونده ثبت جهانی شهرهای شیراز و آباده از فارس برای کسب عنوان شهرهای جهانی گبه و منبت معرفی شوند.
معاون اداره کل میراث فرهنگی فارس در ادامه اضافه کرد: خاستگاه هنر منبت، آباده است و چندی قبل نیز این شهر نشان ملی جغرافیایی صنایع دستی را از آن خود کرد. الحمدی در ادامه افزود: پایه و اساس هنر منبت سنتی و اصیل ایران از آباده نشأت گرفته است و هنر منبت کاری از کنده کاری و برجسته کاری روی چوب بر اساس طرحها و نقش های مورد نظر پدید می آید .
وی افزود: در رشته منبت سنتی که از دیرباز شهرستان آباده را مهد این هنر می دانسته اند از چوب هایی با بافت ریز و منسجم مانند گردو ، گلابی ، عناب ، نارنج و... استفاده می شود و هنرمند منبت کار می بایست تمام مراحل کار از طراحی و کنده کاری تا پرداخت نهایی را خود انجام دهد.طرح های مورد استفاده در منبت سنتی بیشتر طرح های گردان ختایی است که بوسیله چاقوی منبت یا تیغه بر روی چوب کنده کاری میشود.
وی در خصوص گبه نیز گفت: گبه در واقع نوعي قالي گره بافته است با پرزهايي بلند که معمولاً در ايلات و عشاير جنبه خود مصرفي دارد. الحمدی همچنین افزود: با توجه به اینکه خاستگاه هنر خاتم، شیراز است از این رو جا دارد که شیراز در این حوزه نیز فعال شود و پرونده ثبت جهانی این رشته نیز برای شیراز تهیه گردد . گفتنی است در گبه هاي قشقايي برخلاف گبه هاي ساير نواحي ايران که خودرنگ است،بافنده از رنگ ها و نقش هاي متفاوتي استفاده ميکند. البته گبه هايي با نقش ساده با زمينهاي يک رنگ يا رنگ هاي محدود نيز بافته مي شود.
از نقش هاي مورد علاقه لبه بافان ايل قشقايي نقش شير است که علاوه بر اهميت باستاني اين نقش مظهر جوانمردي است و بي ارتباط با وجود شير در منطقه کامفيروز و دشت ارژن فارس نيست.
نقش هاي لچک ترنج, ستاره, نقش خشتي, نقش حيوانات مختلف و ... نيز در گبه بافي کاربرد دارد. گبههاي قشقايي تمام پشم هستند و تار آنها نيز پشمي است. اندازه گبه متفاوت است. معمولاً اندازه 100×200 يا 200×115 سانتي متر متداول تر است.
طراحی ونقش پردازی و حتی رنگ آمیزی گبه از قالی و قالیچه جداست و تابع قواعد و سنت های خاصی است.طرح ها ونقش های گبه تماما ذهنی بوده و بیشتر طرحهای هندسی را در بر می گیرد.ساده کردن خطوط و شکل هندسی دادن به خطوط از جمله خصوصیات مهم گبه بافی در ایران است که با گذشت زمان در شکل تازه ای انجام می گیرد.نقش گبه گریز از تکرار است و بدیع و برخلاف نقوش طراحان شهری که بر تکلف و محافظه کارانه است، مستقیما از طبیعت الهام می گیرد.
ریشه گبه را به این علت بلند می گیرند تا بین رجها به سبب استفاده زیاد از پود کلفت فاصله ای ایجاد نشود.گبه بیشتر به روش ((فارسی باف))بافته می شود اما روش ((ترکی باف)) هم در بین ایلات و عشایر به ندرت دیده میشود و گبه ها بر روی دارهای افقی (زمینی) بافته میشود.گبه کاملا از تار و پود تا ریشه ها از جنس پشم است و مهمترین آفت آن بید است .گبه های مرغوب از جنس پشم بهاره می باشد و پشم ها توسط دست ریسیده و به روش طبیعی وگیاهی رنگ می شوند و اینگونه با دوام و دارای ثبات و درخشندگی زیادی است.
بنا بر این گزارش بر اساس اعلام شورای جهانی صنایع دستی شهرهای مشهد و لالجین همدان به عنوان شهرهای جهانی سنگ های قیمتی و سفال انتخاب شدند.