مبارزه با سرطان با استفاده از سلول‌های بنیادی

محبوبه عمیدی: مطالعات نشان می‌دهند با تزریق سلول‌های بنیادی اصلاح ژنتیکی شده به مغز بیماران مبتلا به تومورهای مغزی می‌توان یک درمان غیرفعال را به عاملی قوی و هدفمند برای از بین بردن سلول‌های سرطانی تبدیل کرد.

سلول‌های بنیادی کشش بالایی نسبت به سلول‌های سرطانی دارند، این موضوع باعث امیدواری محققان به قدرت این سلول‌ها در ردیابی سلول‌های سرطانی ثانویه و جلوگیری از متاستاز شده است. علاوه بر این استفاده از سلول‌های بنیادی برای مقابله با تومورها امکان شیمی‌درمانی بیماران را با دوز بالاتر و بدون عوارض جانبی برای سایر اندام‌های بدن آنها فراهم می‌کند.

به گزارش نیوساینتیست، کارن ابودی و همکارانش در انستیتو تحقیقاتی بکمان در دوآرت، کالیفرنیا با تغییر ساختار ژنتیکی تعدادی از سلولهای عصبی بنیادی مشتق شده از جنین انسان، امکان ساخت سیتوزین‌دآمیناز توسط این سلول‌ها را فراهم کرده‌اند. این آنزیم می‌تواند ماده غیرفعال 5- فلوروسیتوزین را به یک داروی فعال شیمیدرمانی به نام 5- فلورواوراسیل تبدیل کند، البته به شرط آنکه کاملا به سلول‌های بنیادی نزدیک باشد.

این تیم سلولهای بنیادی اصلاح ژنتیکی شده را به مغز موش‌هایی که دچار نوعی تومور بدخیم سرطانی بودند، تزریق کردند و پس از آن داروی 5- فلورو‌سیتوزین به این حیوانات داده شد. حجم تومور مغزی در موش‌های دریافت‌کننده درمان تا 70 درصد نسبت به موش‌های دیگر کاهش پیدا کرده بود.

سازمان غذا-داروی ایالات متحده، اف.دی.ای با آزمایش ایمنی روی حداکثر 20 بیمار که دچار گلیومای برگشت‌کننده هستند، موافقت کرده است. امید به زندگی این افراد از 3 تا 6 ماه تجاوز نمی‌کند. سلولهای بنیادی در حفره حاصل از جراحی‌های قبلی که برای کاهش حجم تومور انجام شده‌اند، تزریق خواهند شد، چهار روز برای رسیدن به سلول‌های سرطانی باقی‌مانده فرصت خواهند داشت و پس از آن بیماران هر روز و به مدت یک هفته داروی - فلورو‌سیتوزین را دریافت خواهند کرد.

در اغلب موارد گروه‌های کوچکی از سلول‌های سرطانی به عمق بافت سالم مغز نفوذ می‌کنند و در نتیجه باعث بازگشت تومور می‌شوند اما ابودی امیدوارست با استفاده از این روش درمان دیگر متاستازی وجود نداشته باشد.

ایوان اسنایدر که برای اولین‌بار استفاده از سلول‌های بنیادی برای مبارزه با سرطان را پیشنهاد داده است، معتقد است با مهاجرت سلول‌های سرطانی به بافت‌های سالم، سلول‌های بنیادی هم با آنها حرکت خواهند کرد و در نتیجه هر کجای بدن که سلول‌های سرطانی وجود داشته باشند، امکان از بین بردن آن فراهم است.

برای این سلول‌های بنیادی امکان اختصاصی‌شدن در نظر گرفته نشده است. آنها ظرف مدت 48 ساعت تکثیر می‌شوند و پس از آن تنها مسئولیت از بین بردن سلول‌های سرطانی را به عهده خواهند داشت.