تغییرات مدیریتی صنعت خودرو با اراده سیاسی

مهناز شوقی

در کمتر از یک ماه شاهد تغییرات در سطح مدیریتی دو خودروساز بزرگ کشوربوده‌ایم وحال و روز صنعت خودرو کشور در این روزها همانند ایستادن در میدان مین است. در صورتی که اگر تحول در عرصه مدیریت با نگرشی مثبت و رویکرد ارتقای کیفی و کمی صنعت خودرو‌سازی باشد، قطعاً تغییر مدیریت نتیجه مثبت داشته و باعث توسعه صنعت خودرو‌سازی خواهد شد اما کارشناسان براین معتقدند که تغییرات مدیریتی در این صنعت در آینده آسیب‌های جدی برصنعت خودرو کشور خواهد داشت. چرا که سود خودروسازی در ایران که تحت تأثیر بی‌ثباتی مدیریتی است بیشتر به کام دلالان و مداخله‌جویان سیاسی است تا مصرف کننده. همچنین به واسطه نفت‌خیز بودن کشور و نبود برنامه راهبردی مناسب نگاه مدیریتی در کشور ما به صنعت خودرو با تأکید بر درآمدهای مقطعی نزد بخش خصوصی باعث شده عمده مدیران این صنعت کاملاًسنتی عمل ‌کنند. در حالی که طی سال‌های اخیر، خودروسازان خارجی توجه زیادی به کیفیت محصولات خود داشته‌اند تا هدف حمایت از مصرف کنندگان و رضایتمندی سیستم‌های نظارتی محقق شود، در ایران این هماهنگی‌ها تا حدی جای خود را به اختلاف نظر بین سیاستمداران داده که همین موضوع، مانعی در مسیر ارتقای کیفی خودروهای تولید داخل محسوب می‌شود. با وجود اینکه استراتژی صنعت خودرو طی سال‌های گذشته، به دقت تدوین شده و در حال حاضر، در شرکت‌های خودروسازی اجرا می‌شود، ولی به دلیل آن که مدیریت در این صنعت بی‌ثبات است این استراتژی نیز بی‌ثبات و به هم خورده می‌شود و همین بی‌ثباتی مدیریت در خودروسازی کشور تأثیر منفی خواهد گذاشت. از سوی دیگر به دلیل این که صنایع خودروسازی کشور مستقل نبوده و وابسته به دولت هستند، مسائل و مشکلات سیاسی نقش مهمی را در آن ایفا می‌کند. همچنین وجود بعضی از مدیران ناکارآمد در این صنعت باعث شده این صنعت نتواند برنامه‌ریزی درستی برای آینده خود داشته باشد.

با جدی‌تر شدن فعالیتهای انتخابات ریاست جمهوری سال 88 و مشخص شدن مسئولان کمیته‌های مختلف ستاد انتخاباتی احمدی‌نژاد به زودی شاهد استعفای برخی مدیران در سطح کلان کشور خواهیم بود و این تغییرات قطعاً محدود به صنعت خودرو کشور نخواهد بود.

حسین قاسمی کارشناس مسائل اقتصادی در گفت وگو با خبر معتقد است: بی ثباتی درمدیریت صنعت خودرو متأثر از بی‌ثباتی در نظام برنامه‌ریزی شده صنعت کشور است چرا که نه تنها در صنعت خودرو بلکه درصنایع کشور شاهد استراتژی مدون نیستیم. این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه تغییرات مدیریتی همیشه در صنعت خودرو ما با یک اراده سیاسی صورت می‌گیرد می‌افزاید: تا زمانی که در مدیریت صنعت خودرو اراده سیاسی حاکم است نه تنها شاهد پیشرفتی از لحاظ کیفی و حتی کمی نخواهیم بود بلکه نه آنچه که تولید ونه آنچه که صادر می‌کنیم در کشور توجیه اقتصادی نخواهد داشت. قاسمی می‌گوید: تولید خودرو درکشور برخلاف سایر کشور‌ها در جهت رضایت مصرف‌کننده و نیاز بازار نیست بلکه خودرویی تولید می‌شود که خاص دولت است و این خود به نوعی باعث بروز مشکلات عدیده‌ای برای این صنعت طی چند سال گذشته شده است. وی در ادامه با بیان اینکه در چند سال اخیر شاهد رشد چشمگیری در تولید ناخالص ملی در صنعت خودرو نبوده‌ایم می‌افزاید: به دلیل عدم برنامه‌ریزی درست و مناسب در چند سال اخیر در این صنعت شاهد اتلاف بخش قابل توجهی ارز درکشور بوده‌ایم.

 انتخاب مدیرانی از دل صنعت
سعید لیلاز کارشناس خودرو با بیان اینکه تغییر مدیران صنعت خودرو درروزهای اخیر نشان‌دهنده عدم توجه دولت نهم به این صنعت است نیز به خبرنگارما می‌گوید: بی ثباتی و تزلزل و آشفتگی در سطح مدیریت نه تنها به این صنعت آسیب‌های جدی وارد خواهد کرد بلکه تأثیرات منفی درکمیت و کیفیت تولید خواهد داشت. وی در ادامه می‌افزاید: با توجه به اینکه چند سالی است صنعت خودرو سیاسی شده و با نزدیک شدن به انتخابات در این صنعت شاهد بی‌ثباتی هستیم. می توان گفت که دوره بی‌ثباتی در صنعت خودروسازی شروع شده است وبرای اینکه صنعت خودرو کشور بتواند به پیشرفت‌های مورد نظر در تمام سطوح دست یابد مدیران این صنعت باید حداقل بعد از 5 الی 6 سال تغییر کنند. مگر اینکه مدیرانی باشند که از دل صنعت و آشنا با تمامی مجموعه‌های این صنعت باشند.

 نگاه جدید مدیران به خودرو
محمد قلی یوسفی کارشناس خودرو می‌افزاید: با توجه به اهمیت صنعت خودرو در اقتصاد ایران باید تغییرات مدیریتی در این صنعت با یک نگاه جدید صورت گیرد. وی در ادامه با بیان اینکه صنعت خودرو مستقل از اقتصاد ایران نیست می‌گوید: تصمیمات سیاسی و اقتصادی که در سطح کلان کشوری گرفته می‌شود بی‌تأثیر در این صنعت نخواهد بود.

این کارشناس خودرو در ادامه معتقد است: با توجه به تحولات به وجود آمده در سطح دنیا مدیران جدید باید علاوه برنگاه جدید اقتصادی به صنعت خودرو اشتباهات مدیران قبلی را تکرار نکنند تا در آینده شاهد رشد و پیشرفت این صنعت باشیم. باید توجه داشت در حال حاضر سرمایه‌های ملی و خارجی بسیاری در خودرو‌سازی ایران نهفته است و اگر این سرمایه‌ها در جهت درست خود استفاده نشود، در صورت بروز بحران آثار سوء آن را باید مردم و دولت تحمل می‌کند. همانطور که در حال حاضر با آن روبه‌رو هستیم و امیدواریم وزیر صنایع ومعادن مدیران با سابقه از دل خود این صنعت را برای صنعت خودرو کشور انتخاب کند نه یک مدیر سیاسی.