به گزارش خبرآنلاین،اين استان در قلمرو مركزي رشته كوههاي زاگرس استقرار يافته و از شمال و شرق به استان اصفهان و از شمال غرب به استان لرستان ، از غرب به استان خوزستان و از جنوب به استان كهكيلويه و بوير احمد محدود است . سرزمين مرتفع چهارمحال و بختياري يكي از پر بارش ترين مناطق كشور است . كوههاي مرتفع و برف گير بسياري در استان واقع شده اند كه از اين ميان زردكوه ، هفت تنان ،كلار ،سبزكوه ،هزار دره ،سفيدكوه ،هفت چشمه ،كلك،ميلي،سالداران،جهانبين و كوه ريگ از همه مرتفع ترند . اين استان با وجود دارا بودن يك درصد از مساحت كل كشور ده درصد از آب آن را تأمين مي كند به طوري كه دو رودخانه مهم كشور ،كارون و زاينده رود از ارتفاعات آن سرچشمه مي گيرند . شكل ارتفاعات ،ميزان نزولات جوي و ارتفاعات از سطح دريا و آب و هواي متنوع استان چشم انداز بكر و متنوعي را فراهم آورده است . جمعيت استان بر اساس سرشماري سال 1390 بالغ بر 900 هزار نفر مي باشد . كه بيش از نيمي از اين جمعيت در نقاط شهري و بقيه در مناطق روستايي سكونت دارند و تعدادي نيز كوچنده مي باشند . فرهنگ كوچ در اين استان با وجود بزرگترين جامعه ايلي كشور ( ايل بختياري ) و به طبع آن ايل راه هاي تاريخي ، سكونت گاه هاي دائمي و فصلي با اداب و رسوم و فرهنگ و پوشش محلي داراي نمود گسترده و جاذبي است .
استان چهارمحال و بختياري به عنوان يكي از استان هاي جنوب غربي كشور ،به واسطه قرارگيري در قلب زاگرس مركزي مي تواند به عنوان مجموعه اي كامل و مثال زدني مدنظر قرار گيرد .
وجود دره هاي عميق گسلي ( مثل تنگ زندان و دهكده معدن ) و ديواره هاي بلند با تيپ هاي مورفولوژيكي شاخص و وجود جلوه هاي بي بديلي از طاقديس ها و ناوديس ها دوران سوم ،يخچال هاي دائمي با دهها متر ضخامت برف در زردكوه و گنبدهاي نمكي و غارهاي يخي ،از جمله هزاران نماد زمين شناسي اين قلمرو بوده كه مي توانند ضمن وجود چشم اندازهاي بديع و زيبا به عنوان آزمايشگاه و كلاس درس طبيعي متخصصين و دانشجويان علم زمين شناسي مورد توجه قرار گيرد.
گردشگري ورزشي
جريان رودخانه هاي پرآب ،تالاب ها و درياچه ها ي فصلي و آب هاي ذخيره شده در پشت سدها امكانات بالقوه مساعدي براي ورزش هاي قايقراني (رفتينگ)،ماهيگيري ،اسكي روي آب و شنا بوجود آورده است . همچنين وجود دشت ها و مرغزارها ي سرسبز ،مسير زيبا و نسبتاً خلوت همراه با آب و هواي معتدل ،جنگل ها و تپه ماهورها و كوه هاي صخره اي در سراسر استان و دامنه كوه هاي برفگير با شيب نسبتاً ملايم بستري مناسب براي ورزش هاي كوه نوردي ،اسكي ،دوچرخه سواري ،پياده روي ،سنگ نوردي ،سواركاري ،ورزش هاي رزمي و محلي و ... را مهيا نموده است .
گردشگري عشايري
عشاير ،اين غيور مردان و شير زنان مسلمان و پيرو مذهب تشيع ،دير زماني است كه جدالي تاريخي با طبيعت را تجربه مي كنند و هر سال با خانواده ،رمه و گله باحركتي منظم ،مراتع سرسبز و خرم دشت ها و كوه ها را با سختي فراوان طي مي كنند و در ايل راه هاي تاريخي از ييلاق به قشلاق و از قشلاق به ييلاق رهسپارند . قريب به اتفاق عشاير بختياري ، هفت لنگ و چهارلنگ مي باشند ،غالباً محل استقرار آن ها در قسمت هاي شمال ،شمال غربي ،غرب ،جنوب ،جنوب غربي ، جنوب شرقي و مركز استان مي باشند و همچنين طوايفي از عشاير قشقايي نيز در استان حضور دارند . اغلب عشاير زمستان ها را در مراكز قشلاق نشين خوزستان و تابستان ها را در مناطق شهرستان هاي فارسان، كوهرنگ،اردل،كيار،لردگان،و بروجن سپري مي كنند . زبان اين قوم اصيل ،بختياري است . اين زبان يكي از شاخه هاي اصلي زبان پهلوي است كه به فارسي دري مانه نيز نزديك است و خوشبختانه كمتر دستخوش حوادث گرديده است . فرهنگ و نوع زندگي اين مردم بي نظير و برخوردار از اصالتي تاريخي است كه در تمام وجوه زندگي ايشان حتي پوشش ظاهري تأثير گذاشته است و پوششي برگرفته از فرهنگ بومي ،محلي با سبكي زيبا و منحصر به فرد را موجب شده است . در مجموع مي توان گفت فرهنگ و زندگي خاص عشاير از لحاظ غنا ،يكي از كاملترين نوع فرهنگ بومي و سنتي را نمايان مي سازد .
گردشگري روستايي
شرايط متنوع جغرافيايي به همراه پيشينه كهن و پر فراز و نشيب روستاهايي بي بديل و شگفت را به وجود آورده كه گرچه به لحاظ يك يا چند ويژگي عمده از ساير نقاط روستايي متمايز مي شوند ليكن از هر دو ديدگاه طبيعي و تاريخي حائز اهميت مي باشند . در اين روستاها زراعت و باغداري و دامپروري رونق بسيار دارد و زنبور داري به شيوه سنتي انجام مي پذيرد .همچنين تهيه انواع دست بافته ها كه مواد اوليه آن ها از دام و گياهان وحشي به دست مي آيد از ديگر جاذبه هاي روستايي منطقه مي باشد .
گردشگري فرهنگي - تاريخي در استان
ميراث مادي و معنوي برجاي مانده از نياكان مردماني سخت كوش و مقاوم در قلمرو سرزمين زيباي چهارمحال و بختياري با تبلوري عيني در قالب آثار و ابنيه تاريخي و جلوه هايي بي نظير كه از آن جمله است :
آثار باستاني و تاريخي ،اماكن متبركه و مقدس ،آرامگاه ها و مقبره بزرگان و افراد نام آور ،موزه ها ، اشياء مكشوفه و ...
مراسم سنتي اجتماعي و مذهبي ،ادبيات ،قصه ، گويش ،ضرب المثل ها ،شعر ،موسيقي ،تولدها ،عزاداري ها ،مراسم ايام خاص مانند جشن هاي ملي نوروز .....
شيوه هاي زندگي اجتماعي ( مانند كوچ نشيني ،روستا نشيني ، شهر نشيني ) شيوه هاي معيشت و ...
صنايع دستي و هنرهاي سنتي كه جزيي از فرهنگي غني اين استان و يادگار ارزشمند نياكان ما و نشان دهنده ويژگي ها و ميراث هنري و سنتي مردم اين مرز و بوم است پيوند عميق آيين و هنر و خلاقيت هاي ماندگار اين ديار مي باشند .همه اين ها توان هاي سرشاريست كه تمامي در انگيزش سفر براي گردشگران شيفته فرهنگ و تمدن مؤثر مي افتد .
ميراث معنوي، بخش غيرملموس ميراث فرهنگي است كه در آداب، رسوم، عقايد، سنن، قصه ها، مثل ها و ادبيات شفاهي هرمنطقه تجلي يافته است. در اين مجمع به توضيح زبان مذهب پوشاك شعر و موسقي ، در اين ديار خواهيم پرداخت.
اين بخش از ميراث فرهنگي در قرن اخير بيشترين صدمات را پذيرفته و بسياري از نمودهاي آن در حال اضمحلال و فراموشي است. اما شناخت ، مطالعه و معرفي اين بخش از ميراث فرهنگي از اهميت خاصي برخوردار مي باشد.
زبان: زبان فارسي به گويش هاي مختلف از جمله گويش بختياري، گويش روستايي و گويش هاي نزديك به گويش منطقه اصفهان در نقاط مختلف استان رايج است.جمعيت قابل توجهي از اهالي استان نيز به زبان تركي نزديك به گويش قشقايي تكلم مي كنند.
دين: دين مردم استان، اسلام و شيعه مذهب هستند و ارادات خاصي به ائمه اطهار و معصومين (ع) دارند.
پوشاك: پوشاك مردان بختياري شامل كلاه نمدي، چوغا، شولار دبيت (شلوار) ، شال، پاپيچ و گيوه مي باشد. پوشش زنان بختياري نيز شامل روسري (كه مينا يا لچك ناميده ميشود) پيشاني بند، پيراهن، شلوار چين دار (تنبان قري) و جليقه، چادر و پاپوش كه ريشه در پوشاك كهن مردمان ايران زمين دارد. پوشش مردان چهارمحال متشكل از كلاه، پيراهن، شال، قبا و شلوار است. پوشش زنان چهارمحال شامل روسري، پيراهن، دامن، جليقه و چادر است.
شعر و موسيقي: اين استان محل رشد و بالندگي علما ف شعرا و عرفايي چون داراب افسر بختياري، حسين پژمان بختياري، عمان و دهقان ساماني، ميرزاحبيب دستان بني، دفتري، طالب پور، آصف قهفرخي و ... است. كه آثار ارزشمندي از آنان در دست است درمورد موسيقي هم بايد گفت كه موسيقي در اين ديار برگرفته از روح جاري زندگي است. به همين جهت موسيقي در چهارمحال و بختياري بيانگر تمامي احساساتي است كه انسان در حالات گوناگون مي تواند داشته باشد . شايد به همين دليل است كه در مراسم مختلف موسيقي نقش بسيار مهم و عمده اي دارد.
صنايع دستي جزيي از فرهنگ اين استان ويادگار صنعتگراني است در طول سالها با ابزار كاري هرچند اندك،زيباترين وماندگارترين نگاره هاي دستي را آفريده اندوباساخت ونگهداري اين هنراصيل فرهنگ هر منطقه را در كارهاي هنري خويش لحاظ نموده وبدينوسيله حافظ فرهنگ مرز و بوم خويش بوده اند.بي شك هنر دراستان چهارمحال وبختياري از غناي خاصي برخوردار است كه نشان از ريشه دار بودن فرهنگ مردم استان است.
غذاي محلي:
مردم استان بر اساس شيوه معيشت مبتني بر دامداري، كشاورزي و باغداري گياهان وحشي مانند كرفس كوهي، شنگ ، پاكلاغ، چاووك، كنگر و ... را پس از پختن با ماست مخلوط مي كنند كه به آن (( تيليكه -تليكه )) مي‌گويند .
از مخلوط : شير و ماست ، (( گوره ماست )) تهيه مي كنند .
از گياهاني مانند موچه ، اوماج و باگياهاني مانند ترشك يا سلمان تره (( آش دوغ )) ، (( آش ماست )) يا (( آش كشك )) مي پزند .
از آب كشك : كله جوش (كلاجوش ) و با رشته كردن خمير آش برگ پخته مي شود .
(( كاردي )) كه گياهي كوهي است ، در پخت آشي به همين نام مورد استفاده است . كاچي در دو نوع شير و آردي به نام هاي (( كاچي شير )) و (( كاچي تامي )) پخته مي شود .
آش هاي نذري مانند شير برنج (آش برنج ) ، شله زرد، آش رشته و پنج تن (آش رشته يا آش برگ ) معروفند .
كباب بختياري ، كباب قارچ ، كباب مرغ و كبك تيهو از (( خوش سليقگي )) مردم استان در انتخاب نوع غذا است.
نان هاي محلي :
نان خانگي : در تنور گلي يا تنور فلزي ( گازي ) پخته مي شود و در شهرها و روستاها عموميت دارد .
فتير ( پتير ) : نان بسيار نازكي است كه عشاير و بختياري ها بر روي ساج ( توه ، تابه ) مي پزند . در چهارمحال به عنوان ((يُخِه )) ناميده مي شود و به عنوان نذري لاي آن حلوا مي گذارند .
تپ تپو : در مواقع ضروري كه براي ((ورآمدن )) خمير فرصت نيست ، بلافاصله خمير را پس از اندكي مشت مالي (سرشيدن ) به ضخامت كمتر از نان ولي بيشتر از فتير تهيه و بر روي ساج مي پزند . گله داران از اين نان استفاده مي كنند .
نان چارسنگي : با ضخامت دو تا چهار سانتيمتر به صورت (( ور نيامده )) توسط چوپانان و يا گله داران استفاده مي شوذ و به آن ((خوشبا)) نيز مي گويند .
كاكولي : براي جا خالي ، عروسي ها ، مراسم شادي ، نذر و يا سوغاتي پخته مي شود . گرده اي نسبتاً ضخيم است كه در پخت آن از شير، زرده تخم مرغ ، كنجد ،گلرنگ ، سياه دانه و شكر استفاده و بسيار خوشمزه و خوش رنگ است .
نان خشكه : جهت صبحانه پخته مي شود و گاه در خمير آن شكر مي ريزند كه (( نان خشكه قندي )) نام دارد .
غذاها و نان های محلی و سنتی (مثل فقیر (پتیر) ، کاکولی) یکی از مهمترین جاذبه های به شمار می روند . تقریباً همه انواع خوراک ها در این استان تهیه و طبخ می شود ولی متداول ترین غذا انواع کباب گوشت است که نوعی خاص از کباب بختیاری شهرت دارد و دربین گردشگران منطقه از محبوب زیادی برخوردار است . کباب بختیاری از فیله گوسفند ، سینه مرغ ، فلفل دلمه ای ، پیاز ، روغن زیتون ، پودر سیر ، و زعفران می‌شود .
گردشگری استان چهارمحال وبختیاری به روایت تصویر
دامنه های زردکوه
اتاق ایینه
پل هوره سامان:اين پل در روستاي هوره از توابع شهرستان سامان و در كنار رودخانه زاينده رود قرار دارد. ساخت پل هوره در خرداد ماه سال 1337ه.ش آغاز و در پاییز سال 1338 ه.ش (پهلوی دوم) بر روي خرابه هاي پل قديمي به اتمام رسید. استفاده از مصالح بوم آورد (تمام سنگي بودن آن) اين پل را شاخص و به يكي از زيباترين پل هاي منطقه تبديل مي كند. این پل به علت از بین رفتن پل قدیمی هوره و صعب العبور بودن رودخانه مخصوصا در زمستان و فصل بارندگی، ساخته شد. نام پل به روستایی که در آن قرار دارد منسوب شده است. اين پل در تاريخ 90/3/25 و به شماره 30073 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
پل زمانخان از جمله شاهکارهای معماری دوران صفوی است که در فاصله26 کیلومتری شمال غربی شهرکرد و 5 کیلومتری شهر سامان بر روی رودخانه زاینده رود احداث گردیده است. اين پل به دست يكي از خوانين محلي به نام زمانخان ساخته شده است و ويژگي مهم آن تراشيدن صخره هاي سنگي جهت هدايت آب از مسير فعلي مي باشد. تاق آن با آجر ساخته شده و يكي از زيباترين فضاهاي گـردشگري شهرستـان سامــان مي باشد. پل از دو دهانه ی نامساوی به طول 5 و 6/5 متر تشکیل شده و ستون وسط آن، متکی بر تخته سنگی بریده شده می باشد. از نظر اهمیت تاریخی، برخی آن را بعد از پل الله وردیخان (سی و سه پل اصفهان) دومین پل مهم احداث شده بر روی زاینده رود می دانند. اين بنا در تاريخ 75/4/11و به شماره 1744در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
يكي از بناهاي بجا مانده از مجموعه بناهاي ارگ چالش تر مربوط به اواخر دوره صفوي تا اواخر دوره قاجار است. از ارزشمندترين بناها و بافت هاي قاجاري استان، بناهاي موجود درقلعه چالش تر مي باشد كه ازجمله آنها مي توان به خانه خدارحم خان و خانه ستوده اشاره كرد. اين بنا در سال 1323 هجري قمري به پايان رسيد و داراي اطاقهاي نقاشي، ازاره هاي سنگي منقوش، حوض سنگي منقوش و حمام خصوصي مي باشد. سه موزه، آثار سنگي، كار و زندگي، مردم شناسي در اين مجموعه قرار داشته و در آنها نمونه هايي از آثار سنگي منقوش و كتيبه دار و زندگي روستايي و كشاورزي و وسايل و البسه و ابزارآلات مربوطه در آنها به نمايش گذاشته شده است. اين بنا در تاريخ 77/7/25 و به شماره 2101 در فهرست آثار ملي به ثبت رسيده است.
قلعه چالش تر بافت قدیمی چالش تر را به شرح بالا در خود جای داده است.با آنکه بخش های قابل توجهی از برج و باروهای قلعه چالش تر منهدم شده است، امروزه خیبان هایی که محیط مستطیل شکلی را در مرکز چالش تر قرار گرفته است، پیرامون قلعه را به خوبی آشکار کرده است.در تمامی اسناد مالکیت های موجود حد املاک و منازل مسکونی محدوده قلعه و حصار قلعه و نه به شارع عام محدود شده است که این موضوع از نظر حقوقی نیز بسیار قابل اهمیت است.بنا بر گفته کهنسالان بومی چالش تر و شواهد موجود و نیز بر پایه بررسی یک عکس هوایی، قلعه دارای 22 برج مدور با چهار دروازه به سوی نافچ، سامان، دهکرد و سورشجان .
سر در و دروازه ای بود که بسیاری از آن ها از بین رفته است بازمانده های آن نیز در روند توسعه شتابناک کنونی در معرض خطر انهدام جدی قرار گرفته است.باروی قلعه نما و پوسته ای آجرین دارد در بررسی های ناشی از تخریب برج و باروهای تپه دو دوره دیوارکشی آشکار است که بنا بر شواهد دوره نخست می تواند مربوط به دوره صفوی باشد که ترکیب آن خشت و گلی و قطور تراست و پوسته رویی مربوط به دوره قاجار با نمای آجری مغز خشتی دارد.
تالاب بين المللي چغاخور در موقعيت جغرافيايي 31 درجه و 54 دقيقه و 17 ثانيه تا 31 درجه و 56 دقيقه و 31 ثانيه عرض شمالي و 50 درجه و 52 دقيقه و 40 ثانيه تا 50 درجه و 56 دقيقه و 14 ثانيه طول شرقي و در ارتفاع حدود 2270 متري از سطح آب هاي آزاد واقع شده است. از زيباترين و بزرگترين تالاب هاي استان است كه رشته كوه كلار با قله 3830 متري از سمت جنوب غربي مشرف بر آن است. مساحت آبي تالاب از 960 هكتار قبل از احداث سد بر روي آن به 1500 هكتار بعد از احداث سد افزايش يافته، مساحت منطقه شكار ممنوع تالاب، 2500 هكتار است. متوسط طول تالاب، 5400 متر و عرض آن بين 250 تا 400 متر در بخش هاي مختلف متغير است. پيش از احداث سد به حدود6 متر ر نواحي شمالي آن رسيده است و عمق متوسطي حدود 3 متر دارد. تالاب را مرغزاري وسيع در بر گرفته كه مساحت آن حدود 700 هكتار برآورد شده است. اين مرغزار در ماه هاي ارديبهشت تا مهر كهسطح آب تالاب رو به كاهش م گذارد از اين هم وسيع تر مي وشد. اين ناحيه، آب و هوايي مرطوب با تابستان هاي معتدل و زمستان هاي سرد دارد و از نقاط ييلاقي چهارمحال وبختياري محسوب مي وشد. در كتاب((تاريخ ايل بختياري)) آمده است (( چغاخور همان چغاخرم است و لفظ چغا به تركي به معني تپه و مرغزار مي باشد)). خوانين و ايلخان بختياري بوده است. در ((فرهنگ فارسي)) خور به معناي خورشيد و آفتاب آمده است و چغاخور را اگر تركيبي فارسي و تركي بدانيم در فرهنگ فارسي در فرهنگ فارسي خور به معناي خورشيد و آفتاب آمده است و همچنين در گويش بختياري به تالاب، معادي يا گوراب مي گويند.
منابع تأمين كننده آب تالاب عمدتاً نزولات جوي و چشمه هايي يا آبدهي نسبتاً بالاي منطقه از جمله چشمه سيبك، تنگ سياه، زوردگان، اورگان، ساكي آباد، گلوگرد و ... است كه دربخش غرب و جنوب تالاب قرار دارند. جريان هاي سطحي سم اندكي در تأمين آب تالاب دارند.
همه ساله هزاران نفر از اهالي داخل و خراج منطقه براي سياحت و اقامت هاي كوتاه مدت به اين ناحيه و مركز سياحتي -زيارتي امامزاده حمزه علي سفر كرده و از امكانات طبيعي آن برخوردار مي شوند. از پاييز تا بهار هر سال هزاران پرنده بومي و مهاجر در اين تالاب به سربرده و تخم گذاري مي كنند. از انواع پرندگان دائمي يا مهاجري كه در تالاب بين المللي شناسايي شده اند مي توان به انواع مرغابي، غاز و اردك، آنقوت، چنگر، انواع حواصيل، لك لك سفيد، خروس كولي و فلامينگو اشاره كرد.
در تالاب بين المللي چغاخور غير از پرندگان ياد شده انواعي از آبزيان نيز زيست مي كنند كه ماهي كپور و كولي از مهمترين آن ها محسوب مي شوند. همچنين زيست نوعي ماهي از خانواده گامبوز ((ماهي گورخري)) در اين مكان است.
راه هاي دسترسي آسفالته، اب آشاميندي، سرويس بهداشتي، فضاي سبز، سكوي نشيمن دسترسي به واحد هاي اقامتي و پذيرايي پاركينگ، از جمله تنواع امكانات و تسهيلات موجود در اين تالاب است.
را هاي دسترسي عبارتند از:
1- جاده آسفالته بروجن- ناغان كه در غرب تالاب به سمت ناغان ادامه مي يابد.
2- جاده آسفالته شهركرد - ناغان.
در قسمت جنوب تالاب، جاده هاي خاكي در جهت شرقي و غربي روستاهاي واقع در اين ناحيه را به يكديگر و نهايتاً به جاده آسفالته مرتبط مي سازد
این دشت زیر پوششی رنگارنگ از لاله های سرخ رنگ و واژگون ، در 12 کیلومتری چلگرد و در نزدیکی روستای بنواستکی کوهرنگ آرمیده است. هوای لطیف، سبک و پاک دشت و پوشش گیاهی بسیار غنی و ارزشمند آن چشم دل هر بیننده ای را می نوازد.
دشت لاله های واژگون چهار محال و بختیاری یكی از زیباترین جلوه های بدیع و طبیعی این استان است تا جایی كه می توان از آن به عنوان "نقاشی ممتاز خالق هستی" یاد كرد. اگرچه اكوتوریسم طبیعی آبی برفی چهارمحال و بختیاری جاذبه‌های گردشگری طبیعی زیادی را در خود جای داده است، اما زیبایی دشت لاله‌های واژگون چون تابلوی بی‌بدیل همه جاذبه‌های گردشگری این استان را تحت شعاع خود قرار داده است.اینكه بام ایران به "دیار لاله‌های واژگون" شناخته می‌شود، تنها در حد یك نام نیست، بلكه تماشای دشت لاله‌های واژگون با چشم‌انداز خیره كننده برای هر تازه واردی با مسمی بودن این نام را "عینیت" می‌بخشد. گردشگران برای سفر به دشت لاله‌ها در طول مسیر شهركرد، سودجان چشمه دیمه كوهرنگ از دیدن چهره بهارمفرح این مسیر در حالی كه از سرازیر شدن چشمه‌های آب برف در سراشیبی تپه‌ها و پوشش سبز زمین لذت می‌برند، وارد دشت لاله‌های واژگون می‌شوند.وجود پوشش برف بر فراز تپه‌ها، قله ها، آسمان آبی تزیین شده از ابرهای سپید و قهقهه مستانه رودخانه‌های خروشان از جمله سرشاخه "زاینده رود" اوج زیبایی را در مسیر دشت لاله‌های واژگون به تمام و كمال به گردشگران هدیه كرده است. هر تازه واردی پس از خیره شدن از تماشای طبیعت سحرآمیز و جاذبه‌های طبیعی افسونگر این مسیر در ورود به دشت لاله‌ها شگفت زده و مبهوت زیبایی این دشت خیال‌انگیز و رویایی می‌شود. تا چشم كار می‌كند یك دشت پهناور چون فرشی ممتاز از لاله‌ها و دیگر نباتات سبزه‌پوش است و لاله‌های واژگون انگار در برابر عظمت خالق هستی از شرم سر خجلت پایین انداخته‌اند.واشدن غنچه‌های لاله‌های واژگون در دل یك دشت سبزفام در حالی كه كوه های مرتفع پوشیده از برف و دامنه پر از سبزه، گرداگرد آن را احاطه كرده زیبایی طبیعی این دیار را به اوج خود می‌رساند. لبخند مستانه لاله‌های واژگون در پیشواز گردشگران نمایش صحنه‌ای از خلقت آفرینندگاردانا و تواناست كه هر بیننده‌ای را محو تماشای خود و هرعقل سلیمی را به تحسین شاهكار خلقت وا می‌دارد. فرو آوردن سرتسلیم غنچه‌های نوبر لاله‌های دشت واژگون با اینكه سرآمد زیبایی همه رستنی ها و نباتات هستند به زبان بی‌زبانی به هر بیننده‌ای افتادگی در برابر ذات خداوند را می‌آموزد. لاله‌های واژگون تنها جلوه‌گر یك زیبایی بی‌نظیر نیست، بلكه این "رستاخیز" زیبای خاك تزیین شده از زیباترین لاله‌ها نوید بخش "رستاخیز آخرت" است
هر چند لاله های واژگون را می توان در جای جای طبیعت زیبای چهارمحال و بختیاری دید اما؛ دشت ۷۰۰ هکتاری منطقه بنواستکی در کوهرنگ بختیاری یکی از معروف ترین رویشگاه های لاله های واژگون در کشور است که در اردیبهشت ماه میزبان هزاران گردشگر می شود.این جاذبه طبیعی بسیار دیدنی درفاصله ۱۰۰ کیلومتری شهرکرد و حدود ۱۰ کیلومتری شهر کوهرنگ قرار داشته و در سال های نه چندان دور که هنوز سیل گردشگران به آن دیار سرازیر نشده بود، با شادابی سحرانگیزی، در اردیبهشت ماه گل های سرنگون خود را به رقص و دل ربائی وا می داشت و این پایکوبی ۱۵ روزه بهاری با بذردهی لاله ها در اواخر اردیبهشت به پایان می رسید.
بارگذاری اکوتوریسمی، سرازیر شدن سیل ویرانگر گردشگران ناآگاه، انفعال دستگاه های متولی و آماده نکردن زیرساخت های لازم برای این بارگذاری و تبدیل شدن به یک جاذبه طبیعی گردشگری؛ سبب گردید که هر ساله از شادابی و تجدید حیات طبیعی لاله ها کاسته شده، و روند کاهش تراکم لاله ها و وسعت این اثر طبیعی کم همتا شدت یابد.چیده شدن گل ها و خارج کردن غده و پیاز لاله ها از داخل خاک توسط برخی از بازدید کنندگان ناآگاه، بیشترین نقش تخریبی را در مجموعه عوامل انسانی مؤثر در تشدید روند تخریب و رخوت دشت لاله ها داشته است. شکستن ساقه گل ها در اثر پهن کردن زیراندازها، لگدمال کردن لاله ها در اثر ترددهای غیر اصولی و غیر ضروری بازدیدکنندگان در دشت و عدم کنترل فرزندان و ممانعت از آسیب رسانی آنان به گل ها و گیاهان؛ روند طبیعی گل دهی و بذردهی لاله را مختل و تجدید حیات طبیعی دشت را به مخاطره می اندازد.
ورود دام به دشت -خصوصا" در اواخر اردیبهشت و خردادماه -در مرحله بذردهی گل ها یکی دیگر از عوامل مؤثر کاهش تراکم و شادابی لاله ها بوده که با اخلال در ریزش بذر و ممانعت از استقرار بذور در خاک، زادآوری طبیعی لاله ها را بسیار شکننده و مختل می کند.اخیرا" طغیان آفات و بیماری ها هم به این عوامل اضافه شده که می تواند در شادابی و زادآوری طبیعی لاله ها بسیار مؤثر باشد. طغیان آفات و بیماری ناشی از ضعف بیولوژیکی لاله ها بوده که علت آن همان عوامل انسانی، فشار دام و نامدیریتی حاکم بر این جاذبه طبیعی می باشد.تعیین دستگاه متولی مشخص و ساماندهی گردشگران در کوتاه مدت؛ و در درازمدت انجام مطالعه، برنامه ریزی و تأسیس زیر ساخت های لازم با بهره گیری از ظرفیت ها و توانمندی های بخش خصوصی و جوامع محلی منطقه؛ و همچنین تغییر و جایگزینی شیوه معیشتی دامداران از طریق همین ظرفیت گردشگری و قرق کامل دشت و ممانعت از ورود هر گونه دام به این جاذبه طبیعی و همین طور شناسائی و مقابله با آفات و بیمارهای لاله ها، برای نگهداری و حفاظت از این شگفتی خلقت اجتناب ناپذیر است.همه ساله شمار زيادي از علاقه مندان به طبيعت براي ديدن رويش و نمو اين گل يکتا به دامنه کوههاي زاگرس مي روند. گلستان کوه در خوانسار، ارتفاعات اشترانکوه لرستان و کوههاي صمصامي در چهار محال و بختياري رويشگاه انبوه اين گلهاست اما دشت معروف لاله هاي واژگون در دامنه کوههاي صمصامي در نزديکي شهر کرد واقع شده است.زادگاه اصلي اين گل ايران است اما مثل بسيار از موارد ديگر اروپاييان آن را به کشور خود برده و به پرورش گلخانه اي آن پرداخته اند به نحوي که به رغم وجود صدها نوع گل در ايران که 120 نوع آن لاله است کشور هلند مهد پرورش گل جهان محسوب مي شود!
به دليل وسعت زياد (3400 هکتار)، پوشش گياهي بسيار زيبا و ارزشمند، لاله هاي واژگون (اشک مريم) در دو نوع قرمز و زرد و نيز نزديکي به ديگر جاذبه هاي قطب سياحتي کوهرنگ، اين منطقه تفرجگاه بسيار مناسبي محسوب مي شود.زمان رويش و شکفتن لاله هاي واژگون در اين دشت از اواسط فروردين ماه شروع و تا اواخر ارديبهشت ادامه خواهد داشت. اين گل در مناطق صخره اي و سنگلاخي مي رويد و حتي تا 10 هزار شاخه از آن در يک دشت قابل مشاهده است.لاله واژگون گلي اسطوره اي و بي بديل است که باور ديدن هزاران شاخه از آن در يک نگاه دور از ذهن است اما اين تنها يکي از جاذبه هاي گردشگري کشور بي همتاي ايران است.
امکانات و تسهيلات اين منطقه توريستي شامل راه دسترسي آسفالته، آب آشاميدني، دسترسي به هتل هاي شهر چلگرد و پارکينگ است و البته هنوز هم امکانات بسياري براي جذب گردشگر به اين منطقه نياز است. اما به هر روي مي توان يک روز را به ديدن اين دشتهاي بي بديل اختصاص داد و فارغ از دغدغه هاي زندگي بيش از پيش به خالق اين همه زيبايي انديشيد
46
نظر شما