سخنان رئیس‌جمهور آمریکا در اعتراف به دخالت کشورش شما در کودتای 28 مرداد و تصریح این نکته که تهران حق دارد از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز در صورت پیروی از معاهدات بین‌المللی استفاده کند، بلافاصله واکنشی گسترده یافت تا آنجا که خبرگزاری فرانسه از آن به عنوان «تغییر سیاست منزوی کردن ایران» یاد کرد.
باراک اوباما که در دانشگاه قاهره سخن می‌گفت، افزود: قصد داریم بدون پیششرط و بر مبنای اقدام دوجانبه به سمت مذاکره با ایران پیش برویم. رئیس‌جمهور آمریکا به نقش کشورش در سرنگونی دولت دموکراتیک منتخب ایران در قرن گذشته اعتراف کرد. اشاره باراک اوباما در این سخنان که در دانشگاه الازهر قاهره مطرح شد، به دخالت آمریکا در کودتای 28 مرداد سال 32 بود که منجر به سرنگونی دولت مردمی محمد مصدق شد. اگرچه این نخستین بار است که شخص اول ایالات متحده آمریکا به این موضوع اعتراف می‌کند اما پیش از این مادلین آلبرایت وزیر خارجه کلینتون در سال 79 به خاطر سیاست‌های کشورش که با دخالت در امور داخلی ایران، از جمله دخالت در کودتای 28 مرداد و همراهی با کودتاچیان، رسماً از مردم ایران عذرخواهی نمود. این بار نیز اوباما در ادامه این اعتراف از عباراتی مشابه آلبرایت استفاده کرده است. چه آنکه وزیر خارجه اسبق آمریکا بر لزوم تغییر رفتار آمریکا در قبال ایران سخن گفته بود و رئیس‌جمهور امروز این کشور نیز از غلبه بر سال‌ها بی‌اعتمادی میان دو کشور سخن می‌گوید. اقدامی که به گفته او به سال‌ها زمان نیاز دارد و کار مشکلی خواهد بود.
این سخنان اوباما در رسانه‌های مختلف از جمله خبرگزاری فرانسه و آسوشیتدپرس به اقدامی آشتی‌جویانه در قبال ایران تعبیر شد. البته پیش از این نیز محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور ایران طی سخنانی در بهمن ماه سال گذشته در سفر به کرمانشاه خواستار عذرخواهی آمریکا از مردم ایران به دلیل «جنایات ۶۰ ساله آمریکا علیه مردم ایران» شد. این درخواست در مقاطع دیگری پس از آن نیز تکرار شد.
اوباما در سخنان اخیر خود اختلافات بیش از حد میان دو کشور را پنهان نکرد و در عین حالی که از تیره‌گی بیشتر روابط دو کشور پس از پیروزی انقلاب یاد می‌کرد، از آمادگی‌اش برای غلبه بر آنها از طریق دیپلماسی سخن گفت. رئیس‌جمهور آمریکا افزود: به جای آنکه گرفتار گذشته باشیم به روشنی برای مقامات و مردم ایران گفته‌ام که کشورم آماده است به سوی جلو حرکت کند اکنون مسئله این نیست که ایران با چه چیزی مخالف است بلکه موضوع این است که چه آینده‌ای را می‌خواهد بسازد.
رویکرد جدید آمریکا نسبت به ایران را در اعلام مواضع رئیس‌جمهور این کشور در مورد برنامه هسته‌ای ایران نیز می‌توان مشاهده کرد. اوباما با بیان اینکه رویارویی هسته‌ای با ایران به مرحله‌ای تعیین‌کننده رسیده است، ادامه داد: تهران حق دارد از برق هسته‌ای صلح‌آمیز در صورت پیروی از معاهدات بین‌المللی استفاده کند. از این سخنان اوباما نیز در خبرگزاری فرانسه به عنوان «تغییر سیاست منزوی کردن ایران» یاد شد. اما به نظر نمی‌رسد که تغییر چندانی در سیاست‌های این کشور رخ داده باشد. چه آنکه اوباما بلافاصله اعلام کرده است که برنامه هسته‌ای ایران، فقط به منافع آمریکا مربوط نمی‌شود، بلکه به جلوگیری از بروز رقابت تسلیحات هسته‌ای در خاورمیانه مربوط می‌شود که می‌تواند منطقه و جهان را در مسیری بسیار خطرناک قرار دهد. اوباما «تسلیحات هسته‌ای» را منبع تنش میان آمریکا و ایران دانسته و با بیان اینکه «آمریکا نیز بر جهان بدون تسلیحات هسته‌ای» تأکید دارد، گفته است: قصد داریم بدون پیش شرط و برمبنای احترام دوجانبه به سمت مذاکره با ایران پیش برویم.
نظر شما