گروه اقتصاد: شرکت نفتی پترو ایران با مبلغ 110 میلیارد تومان،یعنی تقریبا 110 میلیون دلار به یک شرکت خصوصی به صورت مزایده واگذار شد.این خبر را اسماعیل غلامی معاون سازمان خصوصی سازی به صورت عمومی مطرح میکند.(26آذر)شرکت پترو ایران محصول نگاه توسعه ای وزارت نفت دولت سابق بود،اعتقادی که دنبال آن بود باعث شکل گیری شرکت های غدر در عرصه صنعت نفت شود.تاسیس این شرکت به سال 77 برمیگردد،شرکتی برای حضور در بالا دست نفت وگاز به خصوص میادین مشترک،مانند سلمان،اسفندیار،.....
دوپترو اما در راهی متفاوت
پترو ایران تقریبا با پترو پارس تاسیس شد وشکل گرفت اما این دولتی و برای تصدی گری امور بالا دستی ،آن خصوصی و بهر پیمانکار عمومی شدن، در پترو ایران هیات مدیره ای غیر سیاسی و گمنام در پترو پارس تیمی سیاسی وسرشناس.
از همان ابتدا هر دو ماموریت های خود را آغاز کردند، پترو پارس به سراغ عسلویه رفت وفاز 1 را دست گرفت ،پترو ایران توسعه سلمان و نصرت و فرزام را مشغول شد.هر دو هم با یک سری پیمانکار در حال رشد داخلی وارد کار شدند،اگر صدرا برای پتروپارس در فاز یک سکوهای دریایی میساخت،برای پتروایران سکوهای سلمان را میساخت.تاسیسات دریایی اگر برای پتروپارس لوله گذاری فاز 1 را انجام میداد برای سلمان هم خطوط دریایی بین سکوها را کف دریا میگذاشت.هر دو با بازیگرانی تقریبا ثابت در عرصه نفت وگاز روبه رو بودنداما با یک فرق،پتروپارس اگر با پیمانکارانش دچار مشکل چه در تاخیرات وچه درشیوه اجرای پروژه می شد،ستون های خبر ویژه کیهان به پروپای پتروپارس می پیچیدند اما پترو ایران از این گزندها در امان بود چرا که خویی مدیر عامل غیر سیاسی اش در پهنه سیاست شهره نبود و به سلامت میتوانست عبور کند.اما میدان سیاست برای پتروپارس میدان مین شدو از خصوصی ماندن به دولتی گشتن کشانده شد.ولی جالب این جاست که با وجود جنجال پیش روی پتروپارس این شرکت توانست پروژهای در دستش مانندفاز 1 پارس جنوبی راتحویل دهد اما پترو ایران با گذشت تقریبا 10 سال از پروژه میدان مشترک سلمان هنوز نتوانسته از کارفرما پایان کار بگیرد و در پروژه هایی مانند آزادگان نیز عملکرد قابل قبولی از خود نشان نداده،این در حالی است که سازمان خصوصی سازی پترو ایران را شرکتی معرفی کرده که تاکنون 3میلیارد دلار پروژه اجرا کرده است.
دوست رییس جمهور هم آمد اما ...
پترو ایران در دست به دست شدن دولت توانست دو سالی ازگزند تغییرات مصون بماند تا این که دوست صمیمی رییس جمهور در نفت یعنی بهشتیان که منتظر حکم وزارت بود بیکار بودنش در نفت به چشم آمد واو جای مصطفی خویی را گرفت،وخویی به ایروانی سرمایه دار معروف قبل از انقلاب که به ایران برگشته، پیوست،وبه اوقول داد که هدایت سرمایه اش را برای تشکیل یک شرکت نفتی به عهده گیرد حاصلش شد، دانا انرژی.که امروزه چند پروژه حفاری در انبان خود دارد. اما نه بلند پروازی ایروانی با این شرکت کوچک حفار برآورده میشد نه نوستالوژی پترو ایران دست از سر خویی برمیداشت.
اما آمدن بهشتیان که صاحب تئوری" برتری داخلی ها از شرکت های خارجی"بود وپای این تحلیل خود اختلاف و درگیری با زنگنه را گذاشته بود، پیش بینی می شد پترو ایران را از مدار بی اعتباری خارج کند وبا ارتباطات سیاسی بتواند موقعیتی مناسب تر برایش فراهم آورداما گویی در پیشانی نوشت این شرکت حک شده که سیاسیون وسیاست ورزی اینجا غریبه اند،چرا که پتروایران در حالی واگذار شد که در حال مذاکرات نهایی برای اخذ پروژه میدان رشادت بود.پروژه ای یک میلیارد دلاری.اما نفوذ بهشتیان نتوانست بر نوستالوژی خویی برتر شود .
در مورد این واگذاری دو دسته نظر وجود دارد،دسته اول معتقدند که پتروایران گران واگذار شده است وخواهانی جز دانا انرژی نداشته.این دسته تحلیل میکنند که اموال منقول این شرکت جز دو ساختمان در خیابان ظفر وخالد اسلامبولی چیز دیگری نیست که سر جمع 40 میلیارد تومان قیمت آن است.ضمن اینکه پترو ایران یک شرکت بدهکار است.مانده حسابی در حدود 400 میلیون دلار به شرکت نیکو.که ظاهرا از قرائن بر می آید ایروانی این بدهی راپذیرفته با این حسا ب قیمت واگذای به 500 میلیون دلار میرسد(قیمتی که امور حقوقی پتروایران آن را به خبرنگاران پیگیر میگوید)
دسته دوم با توجه به توان فنی این شرکت و3 میلیارد پروژه اجرا کردن آن، این قیمت را نامناسب میدانند،ضمن اینکه اشاره میکنند تنها شرکت کننده در مزایده، دانا انرژی بوده که غیر قانونی است چرا که طبق قانون تجارت مزایده حتما باید با حضور 3متقاضی برگزار شود.که اینگونه نشده است.
به هر جهت اولین واگذاری جدی شرکت های نفتی طبق اصل 44در دولت نهم رقم خورد اما ظاهرا خود نفتی ها هم از این شرکت دل خوشی نداشتند و دوست رییس دولت هم از به سرانجام رسیدن آن مایوس شده بود که این شرکت واگذار شد.راهی که پتروایران و پتروپارس آغاز کردند بااهداف کاملا متفاوت به این ختم شد که دیگری نقش آن یکی را بازی کند.پتروایران دولتی تاسیس شد تا توان تصدی گری بالا دست در کشور ارتقا یابد که بالاخره خصوصی شد. پتروپارس خصوصی تاسیس شد تا پیمانکاری عمومی در نفت شکل بگیرد که نهایت دولتی شد.
نظر شما