زهرا تالانی:باز هم الودگی هوای تهران به مرز هشدار رسید و حتی تعطیلی یک روز هم دردی را دوا نکرد چون گویا همچنان هوا آلوه است. در همین باره با یوسف رشیدی مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران گفت وگویی را انجام داده ایم. وی با بیان اینکه شرایط هوای تهران روز به روز به مرحله بحرانی نزدیک‌تر می‌شود اعلام می کند که پیش بینی می‌شود شاخص کیفیت هوا همچنان در شرایط هشدار باقی بماند.
آیا تعطیلی روز چهارشنبه تاثیری در کاهش آلودگی هوا داشته است؟
تعطیلی روز چهارشنبه باعث شد تا حدود زیادی از تردد خودروها و سفرهای کاری شهروندان کاسته شود ،اما بررسیها و گزارشهای سازمان هواشناسی و مرکز بررسی آلودگی هوای شهر تهران نشان می دهد که وضعیت آلاینده ها فرق چندانی نکرده است. شرایط هوای تهران روز به روز به مرحله بحرانی نزدیک‌تر می‌شود.
پیش بینی شما چیست؟
غلظت تمامی آلایندهها به غیر از ازن نسبت به گذشته افزایش یافته، غلظت آلاینده ذرات معلق فراتر از حد مجاز بوده و شاخص کیفیت هوای تهران در شرایط هشدار است و پیش بینی می‌شود شاخص کیفیت هوا همچنان در شرایط هشدار باقی بماند.
آیا صحت دارد که بر اساس استانداردها امسال، تهران تا کنون 127 روز را در شرایط ناسالم، بسیار ناسالم و یا خطرناک سپری کرده است؟
بله اگر استانداردهای مصوب امسال را ملاک عمل قرار دهیم، پایتخت به لحاظ آلاینده ذرات معلق، 127 روز را در شرایط «ناسالم»، «بسیار ناسالم» و یا «خطرناک» سپری کرده است.
بر اساس ابلاغیه‌ای قرار بود حد مجاز آلاینده ذرات معلق برای هر شبانه روز در سال گذشته 150، امسال 90 و سال آینده 50 میکروگرم بر متر مکعب لحاظ شود اما هنوز هم آقایان به جای استاندارد سال 89 استانداردهای سال 88 را ملاک عمل قرار داده‌اند و حد مجاز آلودگی هوا هم اکنون در تهران بر اساس استانداردهای سال 88 اندازه گیری می‌شود.
اگر همین وضعیت را بر اساس استاندارد مصوب سال 90 بسنجیم باید گفت که تهران امسال 237 روز به لحاظ آلاینده ذرات معلق در شرایط «ناسالم» بوده است.
طبق آمار بانک جهانی کشور ما سالانه حدود 8 میلیارد دلار خسارت از بابت آلودگی هوا متحمل می‌شود. اگر این میزان را با میزان واردات سوخت در کنار هم قرار دهیم خواهیم دید که زیان ما از این بابت دو برابر خواهد بود.: چاره چیست؟
بهبود وضعیت حمل و نقل در کشور باعث کاهش ترافیک و در نتیجه کاهش آلودگی هوا خواهد شد. استفاده از سوخت مناسب نیز می‌تواند آلاینده‌های کمتری را وارد جو کند. یکی دیگر از راهکارهای موجود در این زمینه تولید خودروهای مناسب با آلایندگی کمتر است که می‌تواند سهم به‌سزایی را در کاهش آلودگی هوا به‌خصوص در مورد مونوکسید کربن داشته باشد اما مهم، بحث مدیریت و اصلاح قوانین در این مورد است.
آقای رشیدی ، کدام نهاد مسئول رسیدگی کاهش آلودگی هوا است؟
متاسفانه کمیته اضطرار آلودگی هوای تهران تنها در مواقعی که شرایط پایدار در آسمان تهران استقرار می‌یابد و یا آلودگی در شرایط خاصی باشد تشکیل جلسه می‌دهد. مسئولان برای رفع آلودگی، جدی نیستند و عزم جدی برای مهار آلودگی ندارند. آلودگی هوا در اولویت کار مسئولان نیست. مسئولان دغدغه‌های دیگری مانند مشکلات اقتصادی دارند اما برای حل بحران آلودگی هوا، با وجود برنامه جامع کاهش آلودگی هوا هیچ عزمی برای اجرای آن ندارند.
وقتی بودجه و امکانات و توان محدودی برای مبارزه با آلودگی هوا داریم، مهم است که بدانیم کدام‌یک از آلایندهها برای سلامت بشر بیشترین اثر منفی را دارند که بودجه محدود خود را صرف مقابله با آن کنیم.
آلاینده‌های تهران بیشتر چه هستند؟
در هر شهر و منطقه با توجه به منابع آلاینده محیط، نوع آلودگی متفاوت است. مثلا در شهرهایی که دارای کارخانه‌های تولیدی زیاد هستند به دلیل مصرف سوخت‌های فسیلی، سنگین، میزان دی‌اکسید‌گوگرد بیشتر از سایر مواد آلاینده است. در شهر تهران حدود 75 تا 85 درصد از آلودگی هوا مربوط به وجود گاز مونوکسیدکربن است که بیشتر به دلیل تردد بیش از حد وسایل نقلیه در آن بوده است. البته ناگفته نماند که آلودگی‌های دیگر مانند اکسید ازت نیز در هوای تهران به دلیل تردد وسایل نقلیه وجود دارد.
یعنی به نظر شما تمام وسایل نقلیه موتوری در آلودگی هوا موثرند؟
تمام خودروها به طور نسبی در آلودگی هوا نقش دارند. ما از سال 1379 اولین برنامه کاهش آلودگی هوای تهران را تدوین کردیم. طبق برنامه خودروهایی که امسال وارد چرخه مصرف می‌شوند باید استاندارد یورو 2002 را داشته باشند و این استاندارد برای وسایل نقلیه در سال آینده به یورو2003 ارتقا خواهد یافت که نقش موثری در کاهش آلودگی هوا خواهد داشت اما مشکل اصلی ما در مورد وسایل نقلیه، مربوط به خودروهایی است که پیش از سال 79 وارد چرخه مصرف شده‌اند و فرسوده هم نیستند.
این آلایندهها چه تاثیراتی روی سلامت انسان دارند؟
اصولا مبنای اینکه ماده‌ای به‌عنوان آلاینده مطرح می‌شود، تاثیر منفی آن به محیط و بدن است. ماده‌ای مثل مونوکسید کربن به دلیل میل ترکیبی بالا با هموگلوبین خون با اکسیژن وارد رقابت می‌شود. افزایش مونوکسید کربن در محیط موجب اختلال در اکسیژن‌رسانی به بدن می‌شود که سردرد، بی‌حالی، حالت تهوع و مواردی از این قبیل را در پی دارد که در صورت افزایش غلظت آن حتی ممکن است به مرگ منجر شود یا دی‌اکسید‌گوگرد با ترکیب با آب خاصیت اسیدی پیدا می‌کند و می‌تواند در بافت‌های بدنی و به ویژه ریه تاثیر منفی بگذارد. در کل آلایندهها به دلیل تاثیرات مخرب بر جامعه زیستی و انسانی باعث در معرض خطر قرار گرفتن سلامت انسان می‌شوند.
نظر شما