بانیان پنهان یک بیانیه

آیا بانیان این منظور در تدارک آرایش تازه‌ای هستند؟ این وضع به معنای تجدیدنظر طلبی در صحنه سیاسی است؟ توزیع بیانیه تند و صریح علیه رئیسان سه قوه در گردهمایی جمعی از روحانیون قم چه مفهومی دارد؛ درحالیکه هیچ مرجع شناسنامه‌داری مسئولیت آن را به عهده نمی‌گیرد اما به راحتی میان جماعت توزیع می‌شود؟

برخی رخدادها را نمی‌توان امری خود جوش دانست. تهدید، اتهام‌زنی‌ و توهین‌ کردن،کار هرکس نیست مگر حمایت‌هایی که جرأت ایراد اتهام بی‌لیاقتی و خیانت به بالاترین مقام‌های نظام سیاسی را ممکن می‌کند. بدتر اینکه بیانیه‌هایی مانند آنچه یکشنبه (دوازدهم اسفند) با ادبیاتی تنظیم و تدوین شده که گویی قرار است با نظام سیاسی مستقر مقابله شود. آنهم در شهری که خاستگاه نظام سیاسی است.

مخالفت با FATF، برجام و حتی رئیسان دولت و مجلس حق مدنی هرشهروندی است؛ به ویژه که این طیف از مخالفت‌ها دارای بیشترین امکان برای بروز و انتشار هستند. امروزه از رسانه ملی گرفته تا تریبون‌های رسمی و رسانه‌های مکتوب و مجازی مملو از نقدها و نظرها علیه دولت، مجلس، سیاست‌های جاری و توافق‌های بین‌المللی تا لوایح چهارگانه مربوط به FATA است. مجالی که به این مخالفت‌ها داده می‌شود به مراتب بیش از فرصتی است که موافقان با هریک از موارد بالا در اختیار دارند. آنچه وضع را برای همگان قابل تحمل می‌کند، ادبیات جاری در این باره است.

بیان مسالمت‌آمیز دیدگاه‌های حتی متعارض، هیچ تهدیدی را متوجه ثبات سیاسی کشور نمی‌کند. اما خطر و تهدید هنگامی است که ادبیات، رنگ و بوی خشونت به خود می‌گیرد. در چنین فضایی امکان تعامل و تعاطی افکار محدود شده و کنش‌ها و واکنش‌هایی را به دنبال می‌آورد که کنترل آن سخت خواهد بود. جالب اینجاست که هردو طیف مخالف و موافق، منتقد و هوادار در هرسه قوای کشور و نیز مجمع تشخیص مصلحت، دارای نمایندگانی هستند که می‌توانند به تبیین نظرات و دیدگاه‌های خود بپردازند. خوشبختانه تکنولوژی ارتباطات نیز فرصت کافی را در انتشار نظرات مختلف برای قضاوت عمومی فراهم کرده است. روآوردن به ادبیات خشونت‌آمیز در چنین وضعی این معنا را با خود دارد که گویی برخی طیف‌های سیاسی اصولاً قائل به افکار عمومی نبوده و اهداف سیاسی خود را به روشی که بیشتر تنش‌زاست تا اقناع‌گر دنبال می‌کنند.

منافق، خیانتکار، مروج اسلام آمریکایی و وطن فروش‌دانستن مسئولان طراز اول کشور و دعوت به قیام و کفن‌پوش شدن حوزه علمیه، آن هم در توالی سالی که قرار است انتخابات دور بعدی مجلس و سال بعدتر، انتخابات ریاست جمهوری برگزار شود چه معنا دارد؟ ایجاد توٌهم وضع اضطرار نزد افکار عمومی با ادبیاتی که بیش‌از آنکه مصلحانه باشد، به رویکردهای براندازانه می‌نماید، تنها و تنها به آشفته‌سازی اوضاعی کمک می‌کند که بیش از هرچیز به آرامش و مدیریت در فضای ثبات نیازمند است.

پرسش کلیدی این است؛ برداشت افکارعمومی از چنین رفتاری چیست؟ آیا درکی همسو و فراگیر با جریان‌های افراطی وجود دارد؟ آیا زمان و شرایط، امکان موفقیت را به رویکردهای تجدید نظرطلبانه به سبک و سیاق بانیان بیانیه توزیع شده در قم می‌دهد؟ اجتماع طلاب حوزه علمیه قم با هدف لبیک‌گویی به بیانیه رهبر معظم انقلاب با عنوان "گام دوم انقلاب اسلامی" برگزار شد. این بیانیه متکی بر بنیان نگاه به آینده در چارچوب ثبات سیاسی منتشر شده است. آیا افراطیون با این رویکرد هم‌سویی نشان داده‌اند؟

* این مطلب امروز ۱۴ اسفند در روزنامه ابتکار منتشر شده است.