بهمن دری در پاسخ به این سؤال که نظرتان درباره تعطیلی تعدادی از کتاب‌فروشی‌های خیابان کریم خان چیست، گفت: به عنوان متولی فرهنگی کشور از تعطیلی حتا یک کتاب‌فروشی، آن هم نه فقط در تهران، بلکه در هر یک از شهرهای کشورمان، عمیقاً متأسف خواهیم شد و تعطیل شدن یک کتاب‌فروشی برای‌مان نگران‌کننده است. اما ماجرای تعطیلی کتابفروشیها از چند منظر قابل تأمل و بررسی است.
وی افزود: اولاً نحوه اعلام خبر تعطیل شدن کتابفروشیها طبیعی و عادی نبود و حکایت از زمینه‌سازی قبلی عده‌ای با اغراض غیرفرهنگی بود که گذشت زمان، صحت موضوع را ثابت کرد. ثانیاً موج‌سواری یکی ـ دو باب از کتابفروشیها که از قضا ناشر هم هستند و تعداد آن‌ها حتی از انگشتان یک دست هم تجاوز نمی‌کند، به دلیل نوع عملکرد و تخلفات صنفی و اداری‌شان است که با اعلام تعطیلی کتاب‌فروشی خود درصدد بودند فرافکنی کنند و تخلفات خود را در سایه اخبار و اقدام جدید پنهان کنند و جالب این‌که پس از موفق نشدن این پروژه، آنان اعلام کردند که از تعطیلی کتاب‌فروشی خود منصرف شده‌اند و در حال حاضر این کتابفروشیها هم که در بوق و کرنا فریاد وافرهنگ‌ها دادند، مشغول کتاب‌فروشی هستند.
دری ادامه داد: ثالثاً چند کتاب‌فروشی که در آستانه تعطیلی قرار گرفتند، بیش‌تر فعالیت اقتصادی و سودآوری برای‌شان مطرح بود تا اصالت کار فرهنگی و ترویج کتاب و کتاب‌خوانی که این گروه با هدفمند شدن یارانه‌ها و جلوگیری و ممانعت هوشمندانه از معاونت امور فرهنگی از افزایش قیمت کتاب، درصدد برآمدند شغل خود را تغییر دهند و اساساً این عده فرقی بین مثلاً خواربارفروشی و بنگاه معاملات ملکی و کتاب‌فروشی قائل نیستند. رابعاً دسته‌های دیگر که گروه مرجع و وفادار به فعالیت‌های فرهنگی بوده و ذی‌حق هستند، در این عرصه، مشکلات و ناملایماتی که متحمل شدند، نادیده گرفته شد و البته این گروه نیز چند کتاب‌فروشی دارند و مدت‌ها با انگیزه فرهنگی و علاقه‌مندی به فعالیت خود ادامه می‌دهند؛ اما به دلایل مالی با مشکل مواجه شدند؛ از جمله اخذ مالیات‌ها و اعمال سلیقه ممیزهای مالیاتی و نیز روبه‌رو شدن با پیشنهادهای وسوسه‌برانگیز برای واگذاری کتابفروشیها به بنگاه‌های اداری و یا بانک‌های خصوصی.
معاون فرهنگی وزارت ارشاد پیرو این مطالب این‌گونه نتیجه‌گیری کرد: در مجموع، اعلام تعطیلی برخی از کتابفروشیها با فرآیندی که تحلیل شد، به‌نظر می‌رسد زنجیره‌ای از بازی رسانه‌یی است که البته هوشیاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باعث شد این موضوع به فرجامی که سناریو آن از پیش طراحی شده بود، نائل نشود.
بنا بر گزارش روابط عمومی معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد، دری که با رادیو سراسری ایران گفت‌وگو می‌کرد، همچنین در پاسخ به سؤال خبرنگار این رسانه که گفت، با برخی از این کتابفروشیها که صحبت کردیم، به‌هیچ وجه انتقادی از معاونت امور فرهنگی نداشتند و باور داشتند که ارشاد تلاش خود را در این زمینه می‌کند؛ اما شرایط اقتصادی و مشکلات مالی سبب شده تا دچار ورشکستگی شوند، گفت: ما از این دسته از کتابفروشیها حمایت کرده و خواهیم کرد. نخست این‌که موضوع معافیت مالیاتی کتابفروشیها را در دست پی‌گیری داریم و در سطح وزارت متبوع و ریاست جمهوری و وزارت اقتصاد و دارایی در حال حل شدن است. دوم این‌که اساساً فعالیت کتاب‌فرشی‌ها تحت نظارت وزارت فرهنگ و ارشاد نیست و مجوز فعالیت خود را از مجمع امور صنفی دریافت می‌کنند و آن‌ها نیز باید کمک کنند که مشکلات این عزیزان حل شود. البته وزارت ارشاد با دقت وضعیت کتابفروشیها را زیر نظر دارد و قطعاً به‌عنوان یکی از ارکان مهم نشر از این موضوع به سادگی عبور نمی‌کند.
معاون امور فرهنگی ارشاد به لایحه کاربری فرهنگی نیز اشاره کرد و گفت: با تصویب این لایحه در کارگروه فرعی و اصلی کمیته فرهنگی دولت و نیز طرح آن در کمیته لوایح، عرصه رقابت میان کتابفروشیها افزایش خواهد یافت و مجتمع‌ها و آپارتمان‌های مسکونی نیز به کتاب‌فروشی مزین خواهند شد و در هر شهری، تعداد کتابفروشیها فزونی خواهد یافت.
وی ادامه داد: در حال حاضر در همین تهران به‌دلیل تغییر و تحولات جمعیتی و تغییر بافت جغرافیایی، تمرکز کتابفروشیها صرفاً در میدان انقلاب قرار گرفته؛ در حالی‌که مردم نمی‌توانند از جنوب و غرب و شرق شهر به این منطقه بیایند؛ از همین رو اگر تعداد کتابفروشیها در همه مناطق جمعیتی افزایش یابد، بر اساس عرضه و تقاضا، شاهد رونق کتاب‌خوانی و آغاز مبارکی برای گسترش کتاب‌فروشی خواهیم بود.
دری در پایان گفت: در هر حال برخلاف تصور عده‌ای که تلاش داشتند موضوع تعطیلی کتابفروشیها را به اهرمی برای فشار بر متولیان فرهنگی و مشخصاً معاونت امور فرهنگی در دوره جدید تبدیل کنند، این اقدام تأثیر معکوس در روند فعالیت‌های کتابفروشیها داشت و به عبارت دیگر، این اقدامات شوکی بود که تأثیر مثبت هم داشت و به رونق خرید کتاب از سوی مردم در یکی دو هفته اخیر انجامید که این موضوع در رسانه‌ها نیز بازتاب یافته است.
191/60
نظر شما