در نظام مردم سالار که آزادی، برابری و عدالت از ارکان اصلی آن محسوب می شود رقابت زیر مجموعه ای از هر سه رکن قلمداد می شود. در زبان فارسی از لحاظ لغوی دو نفر که به یک چیز مایل باشند را رقیب می نامند، در رقابت فرد نبایستی به نحوی از انحاء مانع رسیدن دیگری به آنچه به آن تمایل دارد، شد.
طرفین باید نهایت تلاش خود را مصروف دستیابی به هدف نمایند اما این سعی نباید مانع تلاش دیگران شود یا به تلاش رقیب آسیب وارد کند. بنابراین آزادی یک رقیب نباید آزادی رقیب دیگر را تحت الشعاع قرار دهد، برابری دیگری را نادیده بگیرد و عدالت را در مورد طرف مقابل مغفول دارد. مضمون این روایت از بیشتر معصومین (ع) نقل شده است که «احسن لغیرک ما تحسن لنفسک» یعنی آنچه را برای خود می پسندی برای دیگران نیز بپسند. اگر علاقمندیم قانون در ارتباط با رقابت سیاسی رقیبمان رعایت شود خود نیز در کار رقابت سیاسی مطیع قانون باشیم.
اگر قانون اصولی را برای رقابت سیاسی بر می شمرد در مورد خود و دیگران به این اصول احترام گذاریم و به آنها تن دهیم. هیچ کشوری را در جهان نمی توان یافت که از یک نظام مردم سالار برخوردار باشد و ضوابط و مقرراتی را برای رقابت رقیبان در عرصه سیاسی در نظر نگرفته باشد. علی الاصول رقیبی که می خواهد در این عرصه به رقابت بپردازد و در عرصه سیاسی کشور ایفای نقش نماید بایستی به قانون اساسی آن کشور عمیقا اعتقاد داشته باشد تا در صورت پیروزی خود را ملزم بداند که در چارچوب این قانون محصول رقابت خویش را عینیت ببخشد. چنانچه التزام خود را عملا ثابت کرده و از امتحانها و فتنه ها با نمره قبولی خارج شده باشد طبیعتا از امکان ورود در میدان رقابت سیاسی طبق قانون برخوردار است و به عنوان یک رقیب سالم هم خود به رقابت می پردازد و هم مانع رقابت دیگران نمی گردد.
پر واضح است که چنین عرصه ای زمینه را برای رقابت سیاسی سالم فراهم می کند و به مردم و رای دهندگان این امکان را می دهد تا افرادی که از شایستگی بیشتری برخوردارند انتخاب نمایند و به شکل گیری نظام شایسته سالاری کمک کنند. نبابراین وظیفه همه واجدین شرایط است که خود را برای ورود در این میدان دشوار رقابت سیاسی بتدریج آماده کنند و به فرموده مقام معظم رهبری این تنور را گرم نگهدارند تا مقدمات مشارکت هر چه بیشتر مردم را فراهم و بار دیگر پایگاه اجتماعی جمهوری اسلامی ایران به رخ جهانیان کشیده شود و باز هم دشمنان را از طمع به این مرز و بوم اسلامی مایوس سازد.
استادیار علوم سیاسی دانشگاه اصفهان
/30118
نظر شما