صالحی، دست پر اما کم بضاعت به کابینه پیوست

نسرین وزیری: اما در جلسه روز یکشنبه مجلس او در حالی به کابینه دهم پیوست که انتظار آرای ارائه شده به وی، به مراتب بیش از این بود. کما اینکه حسین سبحانی​نیا عضو هیات رئیسه مجلس نیز انتقادها به صالحی را نوعی جفا در حق وی خواند که اعتبار و سوابق وی را تحت الشعاع قرار داد.

کسب تنها 146 رای از میان 243 نماینده حاضر در جلسه، گویای مخالفت 97 نماینده با معرفی وی به عنوان وزیر پیشنهادی امورخارجه بود. در حالیکه اگر قرار بود بیانیه​ای در مخالفت با وی در مجلس به امضا برسد، قطعا امضاهایی کمتر می​یافت.

اینکه چه شد که دومین وزیر امورخارجه دولت دهم و دو دولت محمود احمدی​نژاد تنها 23.5 رای بیش از نصاب رای اعتماد گرفت و نه تنها آرایی پایین​تر از منوچهرمتکی که در پایین​ترین سطح کسب آرا در کابینه دهم قرار گرفت، سوالی است که پاسخ به آن چند وجه خواهد داشت.

منوچهر متکی در دولت نهم با 220 رای موافق وزیر امورخارجه شد که با وجود 273 نماینده حاضر در جلسه، 92.5 رای بیش از نصاب رای کسب کرده بود. او در کابینه دهم نیز 173 رای کسب کرده بود که 29 رای بیش از حد نصاب داشت. مسعود میرکاظمی با کسب 147 رای و صادق محصولی با کسب 149 رای پایین​ترین آرا را برای وزارت نفت و رفاه در دولت دهم داشتند که اکنون کرسی پایین​ترین رای کابینه را به صالحی پیش​کش کرده​اند.

شاید نحوه برکناری منوچهر متکی و نامه اخیر محمود احمدی​نژاد به مجلس، بیشترین نقش را در آرای کمرنگ مجلس به وزارت صالحی داشته باشد. ابهام در شیوه عزل وزیر سابق امور خارجه نه تنها در قالب نطق​ها و تذکرات و نامه​های متعدد نمیندگان که در مواضع مخالفشان با وزارت صالحی نیز به چشم می​خورد. کما اینکه کواکبیان از پذیرش سرپرستی وزارتخارجه پس از عزل متکی به آن سبک از صالحی گلایه کرد و نماینده بوکانهم از او پرسید که آیا تحمل عزل شدن به همین شیوه را دارد یا نه؟ مطهری هم گفت که اگر احمدی​نژاد در این خصوص به مجلس توضیح می​داد محور اعتراض به برکناری متکی از متن سوال از رئیس​جمهور حذف می​شد.

اما بیش از برکناری متکی که حتی رئیس مجلس آن را «غیراخلاقی» خواند، سایه نامه هفته گذشته رئیس​جمهور و اتهامات گوناگون وی به نمایندگان -که از عملکرد خلاف قانون اساسی و آیین​نامه داخلی مجلس گرفته تا بی​توجهی به توصیه​های رهبری را در برمی​گرفت- بر سر وزارت صالحی سنگینی می​کرد. رئیس​جمهور درحالی پای به مجلس نهاد که با تذکرات پیاپی نمایندگان در خصوص این نامه مواجه شد و اگر شکیبایی لاریجانی نبود، این تذکرات همچنان ادامه می​یافت.

اتخاذ لحنی آرام از سوی وی در معرفی وزیر پیشنهادیش، بی​آنکه اشاره​ای به آن نامه و گلایه​هایش از مجلس بکند، چهره​ای جدید از او در مقابل نمایندگان به نمایش گذاشت. چه آنکه او پیش از این بی​توجه به تذکرات و انتقادات نمایندگان، اغلب با لحنی یا آنها را به سکوت فرا می​خواند یا به خرید از مغازه​های نزدیک محل زندگیش دعوت می​کرد و یا به آنها تعدا آرایشان در مقایسه با رای رئیس جمهور را یادآور می شد و یا آنها را از دخالت در امور اجرایی پرهیز می​داد. اما این بار رئیس جمهور، هیچ​یک از این گونه سخنان را نگفت و حتی انتقادش به اساسنامه صندوق توسعه ملی را که منجر به بلوکه شدن درآمد هنگفتی از صادرات نفت شده است را تلویحا و در هاله​ای از ابهام مطرح کرد که خاطری را مکدر نکند.

تاخیر در ارائه لایحه بودجه 90 که موضوع تذکر محمدرضا خباز همزمان با ورود احمدی نژاد به جلسه روز یکشنبه مجلس بود، عدم اجرای مصوبات مجلس از قانون تامین اعتبار 2میلیارد تومانی به مترو گرفته تا عدم ابلاغ بودجه​های عمرانی​ای در پایان سال و انتقادهای پیاپی نمایندگان به برخی اعضای حاشیه​ساز در دولت، همه و همه گلایه​های نمایندگان از شخص رئیس​جمهور بود که در ارائه رای محدود به آخرین وزیر پیشنهادیش نمود یافت.

مخالفت​های پیدا و پنهان نمایندگان با صالحی
فارغ از تاثیر غیرمستقیم گلایه​های نمایندگان از رئیس​جمهور بر آرای صالحی، دلایل دیگری هم برای این موضوع وجود داشت. از جمله مخالفت فراکسیون اقلیت که گرچه علنی اعلام نشد و الهیان نیز به نقل از قدرت​الله علیخانی از نگاه مثبت نمایندگان اصلاح طلب به وزیر پیشنهادی امورخارجه سخن گفت، اما نطق​های کواکبیان، قنبری و عثمانی و تذکر انصاری در تناقض با این ادعا بود.

حضور پررنگ اقلیت در مخالفت با وزیر پیشنهادی خارجه و دفاع کم رنگ اکثریت از او که در قالب نطق​های نمایندگان اغلب غیرمرتبط همراه شد. علاء​الدین بروجردی به عنوان قدرترین موافق صالحی در مقابل مخالفت​های پررنگ مطهری نیز وجهه​ای مشروط داشت که از او خواست موازی کاری با وزارت خارجه را مطابق با خواست رهبری از میان ببرد.

چگونگی مقابله با موازی​کاری با وزارت خارجه از مهمترین دغدغه​های نمایندگان بود که صالحی هم در خلال دفاعیاش گفت آن را در دستورکارش قرار خواهد داد. اما نگرانی نمایندگان از این موضوع تا آنجا پیش رفت که حتی کواکبیان و مطهری از شورای عالی ایرانیان نام برده و موافقت بروجردی با صالحی نیز مشروط بیان شد. مطهری نیز به استناد نجابت صالحی، چنین کاری را از او بعید دانست. البته نماینده اسدآباد در دفاع از صالحی گفت که قرار نیست او را مقابله با بخشی از بدنه دولت وادار کنند.

البته برخی انتقادات نهفته نمایندگان به وزارت خارجه را نیز در خلال سخنان آنها شاهد بودیم. بویژه انتقاداتشان به انتخاب سفرایی ناکارآمد با تحصیلاتی غیرمرتبط و از روی فامیل بازی و روابط نه ضوابط. آنچه در پی می​آید جداولی از مذاکرات مجلس در خلال بررسی صلاحیت علی​اکبر صالحی است.

/30111