در حال حاضر خدمت سربازی بحثی گسترده در حوزه اجتماعی زندگی مردم است. نمایندگان مردم در کمیسیون امنیت ملی با توجه به مهم بودن این مسئله در زندگی مردم و تحت‌الشعاع قرار گرفتن زندگی خانوادگی آنان، طرح‌های مختلفی را به مجلس ارائه کردند که امیدوار به تصویب شدن آنها در صحن علنی مجلس هستیم. از مسائل مختلفی که مورد نظر کمیسیون ملی قرار دارد میزان حقوق سربازان نظام وظیفه است. بحث حقوق سربازان باید بر پایه‌های کارشناسی شده انجام بگیرد زیرا این موضوع زندگی خانواده‌های سربازان را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. حقوق سربازان باید با توجه به نیازهای امروز جامعه تعیین گردد. پیشنهاد نمایندگان حداقل حقوق سربازان از 8000 تا حداکثر 350000 هزار تومان است که امید است در صحن مجلس مورد توجه قرار بگیرد. از دیگر مسائل مورد توجه نمایندگان در نظر گرفتن میزان تحصیلات سربازها و اعمال آن در معافیت‌هاست.
در بیشتر کشورهای دنیا خدمت سربازی به صورت حرفه‌ای و تخصصی شده است. متأسفانه در کشور ما میزان تحصیلات در اعمال معافیت‌ها مورد توجه قرار نمی‌گیرد. سعی مجلس در این رابطه حرفه‌ای کردن خدمت سربازی و اعمال تحصیلات سربازان نظام وظیفه در راستای حرفه‌ای شدن خدمت است. بحث حرفه‌ای شدن خدمت سربازی از آن جهت مورد توجه نمایندگان است که در دنیای امروز براساس آمار‌های جهانی، فقط 24 کشور وجود دارد که در آنها خدمت سربازی مانند ایران، غیرحرفه‌ای است و 112 کشور، دارای قوانین حرفه‌ای در مورد خدمت سربازی هستند. سعی نمایندگان مردم بر این است که خدمت سربازی را در راه‌های اصولی به پیش ببرد و سعی در متعالی کردن مراحل خدمت بر طبق استانداردهای جهانی داشته باشد.
بحث دیگری که درباره خدمت سربازی در بین مردم مورد توجه قرارگرفته و بالطبع در بین نمایندگان نیز مطرح شده است بحث اجباری بودن خدمت سربازی است. هنوز نظام وظیفه کشور آمادگی لازم برای اختیاری کردن خدمت سربازی را ندارد. ازجمله مسائلی که در این زمینه وجود دارد مسئله مالی است.
بر اساس اصل 75 قانون اساسی نمایندگان مجلس نمی‌توانند طرحی را به تصویب برسانند که بار مالی به دولت تحمیل کند. بنابرهمین مسئله است که نمایندگان مجلس در کمیسیون ملی برای رفع این مشکل بر حرفه‌ای شدن خدمت سربازی تأکید دارند. منظور از حرفه‌ای شدن ایران در موضوع خدمت سربازی، فقط این نیست که زمان آن را کم کنیم، بلکه پیشنهادی که در این مورد به دولت وجود دارد این است که دولت می‌تواند هر ساله 10درصد از نیازهای سربازی خود را از طریق حرفه‌ای کردن امور انتظامی و نظامی تأمین کند؛ ما در حال حاضر شاهد این مسئله هستیم، سرباز‌هایی که 18 ماه خدمت می‌کنند، به مدت دو ماه آموزش می‌بینند و هیچ آموزش حرفه‌ای نیز به آنها داده نمی‌شود؛ در حالی که اگر قصد ما این است که برای زمان جنگ، سرباز تربیت کنیم، از این نکته نباید صرف‌نظر کنیم که کشور ما دارای بسیج 20 میلیونی است و می‌تواند در زمان جنگ کمک لازم را به ارتش کشور بکند. اما در شرایط صلح که نیاز جدی‌ای به فعالیت سربازان وجود ندارد، بهتر است دولت هر ساله 10 درصد از نیروهای اجباری را کم کند و به جایش قرارداد‌هایی را با سربازان ببندند که حداقل حقوق کارگران در آن لحاظ شده باشد و از طرف دیگر برای این سربازان، مدت دو ماه آموزشی به 10ماه افزایش یابد، تا علاوه بر اینکه سربازان آموزش‌های لازم را در این مورد می‌بینند، از حقوقی نیز برخوردار باشند که به طور کامل از شغل و دیگر وجوه زندگی عادی خود به مدت زیادی دور نیفتند.
بسیاری از جوانان در حال حاضر فکر می‌کنند که بزرگترین بی‌عدالتی در حال حاضر اتلاف عمر میلیون‌ها جوان آن هم به مدت دو سال است؛ اینکه خدمت سربازی است یا سربازی اجباری؟ اینکه جوانان مجبور باشند که دو سال از بهترین سال‌های عمر خود را به کار دلخواه خود نپردازند و بدون مزد و مواجب به خدمت سربازی بپردازند. در حالی که همانطور که آمده و می‌دانید اکثر کشورهای دنیا به سمت ارتش حرفه‌ای و حذف سربازی رفته‌اند. بررسی‌ها و پژوهش‌ها حاکی از وجود ناهنجاریهای رفتاری و همچنین آسیب‌های مختلف در میان سربازان وظیفه مشغول به خدمت در یگان‌های خدمتی اعم از نیروهای انتظامی و نظامی است و پدیده‌هایی نظیر فرار از خدمت، خودزنی، خودکشی، جعل اسناد و سوءاستفاده از موقعیت و امثال اینها از شیوع قابل توجهی برخوردار است که انتظار می‌رود با مورد توجه قرار دادن حرفه‌ای شدن خدمت سربازی این معضلات نیز رو به کاهش برود.
قابل خرید بودن خدمت سربازی بحث دیگری است که از سوی مردم بسیار مطرح می‌شود. هر تصمیمی در این باره باید بر اساس شاخص‌های عادلانه انجام بگیرد. در جامعه ما این موضوع با عدالت سازگار نیست که خانواده‌ای که از وضعیت مالی خوبی برخوردار است خدمت سربازی پسرش را بخرد و پسری که در خانواده‌ای با سطح مالی پایین زندگی می‌کند نتواند این پول را بپردازد. اگر می‌خواهیم مسئله مالی را وارد حیطه سربازی کنیم بهتر است پول و تسهیلات دولت به گونه‌ای وارد این حوزه شود و در اختیار کسانی که با ایثار به حوزه دفاعی کشور کمک می‌کنند، قرار بگیرد.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی
نظر شما