سفر هیلاری کلینتون ، وزیر امور خارجه آمریکا به هند ،در حالی از گستر ش روابط میان دهلی و واشنگتن خبر می دهد که هند سالهاست همین روابط را آن هم به شکلی عمیق تر با قدرت منطقه ای دیگری به نام ایران دارد. این رابطه عمیق و سازمان دهی شده میان ایران و هند هیچگاه مورد خوشایند کاخ سفید نبوده است. به گونه ای که حتی در زمان بوش ، رابطه میان کاخ سفید و دهلی را دچار نوسان می کرد.در حال حاضر نیز دقیقا همان فضا حکمفرماست. کاخ سفید به خصوص کنگره آمریکا از رابطه گرم و عمیق میان تهران و دهلی چندان راضی نیستند و همین مسئله می تواند بسیاری از پروژه ها و برنامه های اوباما و کابینه اش برای ارتباط با یکی از قدرتهای نوظهور قرن 21 را با چالش های جدی روبرو کند.
بسیاری از نمایندگان کنگره آمریکا بر این اعتقادند که مناسبات گسترده میان ایران و هند سبب توانمند شدن ایران و اقتصاد این کشور می شود،آن هم در زمانی که کنگره قصد دارد تا راهکارهایی را در راستای تحریم ،برای ضربه زدن به اقتصاد ایران بیابد.
اما از سوی دیگر تمایل اوباما برای رو در شدن با ایران بر سر پرونده هسته ای این کشور می تواند با ورود هند به روند گفتگوها ،نتایج مثبت و قابل توجهی را به دنبال داشته باشد.
برخی از کارشناسان منطقه ای بر این اعتقادند که فضای حاکم بر روابط میان تهران و دهلی خارج از اراده و نیروی کاخ سفید است. کارل ایندرفورس یکی از اساتید دانشگاه جرج واشنگتن می گوید:در حال حاضر اوباما و تیم مشاورانش سعی دارند راهی را برای رسیدن به تهران بیایند،بنابراین رابطه مهم تهران - دهلی نه به عنوان تنها گزینه اما می تواند یکی از راههای رسیدن کاخ سفید به تهران باشد.به خصوص آنکه اگر دعوت اوباما از ایران،مورد پذیرش تهران قرار گیرد،هند می تواند به عنوان بازیگری مطمئن که هر دو طرف بدان اعتماد دارند،نقش تسهیل کننده گفتگوهای میان تهران و واشنگتن را داشته باشد.بالاخص آنکه بسیاری از سیاستگذاران آمریکا نیز ،خواهان تحقق این امر هستند.
هند سالهاست که روابط اقتصادی و تجاری گسترده ای با تهران دارد. اما بخش وسیعی از تبادلات میان دو طرف در حوزه انرژی است. ایران به عنوان یکی از مهمترین کشورهای تولیدکننده گاز و نفت می تواند این کشور را منتفع کند.انتقال خطوط گاز و نفت در پروژه های مختلف مدتهای مدیدی است که عمق بیشتری به روابط دوجانبه داده است.این مسئله توجه بسیاری از نمایندگان کنگره آمریکا را به خود جلب کرده است.از همین رو کنگره، لایحه ای را در دست بررسی دارد که در آن مناسبات میان دو کشور در حوزه انرژی را هدف قرار داده و از سویی می تواند تعاملات میان هند و آمریکا را تحت تأثیر قرار دهد.در حال حاضر شرکت" صنایع تصفیه هند" بخش قابل توجهی از عملیات تصفیه نفت و گاز ایران را بر عهده دارد،اما در صورتی که کنگره بخواهد فشارهایی را علیه ایران اعمال کند،فعالیت های این شرکت در ایران نیز تحت الشعاع قرار می گیرد.اما برای تحقق این امر همچنان اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد. برخی از شرکت های بین المللی اعلام کرده اند که از تلاشها برای متوقف کردن فعالیت های هسته ای ایران حمایت خواهند کرد،اما مخالف قوانین و قواعدی هستند که بیش از همه سطوح معاملات شرکت های صنعتی با شرکایشان را کاهش داده و تأثیری بر میزان روابط تجاری و اقتصادی ایران با شرکای هندی و چینی اش ندارد و به عبارت روشن تر هیچ تأثیر مثبتی به عنوان اهرم فشار ندارد.
هاوارد لافرانچی،ستون نویس کریستین ساینس مانیتور/ ترجمه:زهرا خدایی/18 جولای 2009
منبع:کریستین ساینس مانیتور
نظر شما