دنیای غرب هم با استاندارد دوگانه از جنایاتی که در یمن توسط عربستان انجام شده گذشت. به جز چند بیانیه و قطعنامه در سازمان ملل چیز دیگری نبود. ایستادگی یمن در برابر تجاوز خارجی شرایط را به گونه‌ای بر عربستان سخت کرده است که نه تنها آبروی بین المللی عربستان رفته است بلکه آبروی غرب و تسلیحات غربی هم رفته است و این به نوعی فشار مضاعفی را از سوی افکار عمومی بین المللی بر عربستان وارد می‌کند. دیپلمات کشورمان گفت: مجموع اتفاقات خلیج فارس به اضافه مشکلاتی که عربستان در داخل و خارج دارد مثل مسائل بودجه‌ای و فروش سهام آرامکو، که نیاز به ثبات دارد باعث می‌شود مجموعا عربستان به این نقطه برسد که قضیه یمن را به اتمام برساند.
معتقدم بازی را باید به صورت برد-برد تمام کرد. البته هیچ یک از شش جنگ گذشته بین یمن و سعودی برنده نظامی نداشته است. این جنگ هم برنده نظامی ندارد؛ اما الان انصارالله با دو حرکت اخیر به یک نوعی دست بالا را دارد. به عقیده من رسیدن به یک نقطه مناسب که هم منافع انصارلله تامین شود و هم بتوان گفت آبروی عربستان حفظ شده، شدنی است.
عربستان به عنوان داعیه‌دار رهبری جهان اسلام به عنوان خادم الحرمین و به عنوان یکی از تاثیرگذارترین کشورها در دنیای عرب برایش سنگین است که از پس انصارلله بر نیامده است. آن‌ها دخالت ایران در دنیای عرب را مطرح می‌کنند، اما وقتی که انصارلله عرب رودرروی عربستان می‌ایستد، برای سعودی‌ها که نیروی تاثیرگذار عرب هستند سنگین است.
با توجه به عوامل داخلی و منطقه‌ای و خارجی و مشکلات عربستان در مجموع انصارلله دست بالا را دارد، اما من معتقدم در این شرایط و در نظر گرفتن مشکلات مردم یمن با تحریم و کشته شدن کودکان و زنان و مشکلات انسانی و زیست محیطی انصارلله می‌تواند الان از اهرم هایش استفاده کند تا غائله را ختم کند. من معتقدم گشتن و پیدا کردن یک نقطه مشترک بین دو طرف قابل تحقق است. کما اینکه اخیرا در اخبار و رسانه‌ها آمده بود، سعودی‌ها با افرادی از انصارالله مرتبط شده اند و مذاکرات را دنبال می‌کنند.
نقطه‌ای بین آنچه خواست انصار لله است و آنچه سعودی‌ها در این مقطع به آن قائل هستند با توجه به اینکه انصارلله دست بالا را دارد قابل تحقق است. می‌توان آن نقطه را پیدا کرد که در حقیقت این نقطه جایی است که با قطع دخالت خارجی مسائل داخلی به صورت یمنی-یمنی دنبال شود. تاجیک گفت: صحنه یمن مخلوطی از درگیری‌ها است و فقط یک درگیری نیست.
در یمن ماتریس درگیری‌ها را داریم. باید عناصر این ماتریس را یک به یک حذف کرد. یک قدم آن عربستان است، قدم دوم دخالت اماراتی‌ها در جنوب یمن و بعد به سمت مسائل گروه‌های داخل یمن می‌رویم که آن‌ها هم بنشینند و مسائلشان را حل و فصل کنند. من احساسا می‌کنم با شرایطی که بر عربستان تحمیل شده الان این موقعیت وجود دارد که انصارلله به دنبال ایجاد صلح باشد.
دست کم قدم اول می‌تواند " انجماد فعالیت‌ها " باشد که یعنی هر دو طرف "هدنه" یا آتش بس را رعایت کنند. اینکه مناطق و حدود آتش بس کجا باشد را بیشتر متخصصین نظامی باید نظر دهند. به نظر من با توجه به شرایط، صلح با یک چارچوب مشخص همچون انجماد فعالیت ها، پذیرش اصول کلی آتش بس و رفع تحریم‌هایی که عربستان بر یمن تحمیل می‌کند قابل تحقق است.
* سفیر سابق ایران در اردن و کارشناس مسائل خاورمیانه
* منتشر شده در سایت فرارو ۱۳ مهر ۱۳۹۸
نظر شما