چه قدر برای میزبانی از توریست‌های خارجی آماده ایم؟

یادداشت پیشین درباره میزبانی از عراقی ها در ایران را اینجا ملاحظه کنید: حالا نوبت پذیرایی ما از عراقی‌هاست؛ چه‌قدر آماده ایم؟
در حالی که اصل بحث محدود به مهمانان عراقی نیست و همان نگرانی و پرسش همچنان در باره همسایگان افغانستانی ما و مهمانان پاکستانی یا سایر همسایگان ما مطرح است. از این دو همسایه هم که بگذریم، باز اصل آن دغدغه در باره سایر گردشگران و توریست های خارجی باقی خواهد بود.
در این که صنعت توریسم یکی از مهمترین فرصت های راهبردی برای رهایی از انحصار اقتصاد نفتی است کسی تردید ندارد و نیز در این مسأله که در ایران بهترین زمینه و ظرفیت برای توسعه گردشگری فراهم است اتفاق نظر وجود دارد.    
اکنون پرسش این است: چه قدر فضای عمومی جامعه برای میزبانی از توریست های خارجی آماده است؟
باید این واقعیت تلخ را بپذیریم که نه تنها از حیث زیرساخت های لازم و ابتدایی برای پذیرش میلیونها گردشگر در سطح کشور فراهم نیست، بلکه حتی در تأمین ضرورتهای اولیه ای مانند تابلوهای راهنما یا سرویس بهداشتی مناسب هم مشکل داریم.  
از آن مهمتر این که قبل از هرچیز باید فضای فرهنگی جامعه و افکار عمومی برای رویارویی با حجم گسترده ای از مهمان ها آماده شود.
زندگی با تفاوت ها و پذیرش و هضم اختلاف مساله ساده ای نیست و آموزش می خواهد و به تربیت عمومی و رسانه ای نیازمند است که البته مع الاسف در جامعه ما توجه لازم به این گونه آموزش ها وجود ندارد.
باید شهروند ایرانی ما هم از حیث نظری بفهمد که این تفاوتها اراده الهی برای آشنایی و ارتباط میان فرهنگی است و هم از جهت عملی بیاموزد که چگونه در فضای تفاوت و اختلاف رفتار کند.  
همان طور که ما در آستانه ازدواج برای یک عمر زندگی آموزش نمی بیینیم، همان طور که برای کار حزبی و سیاسی آموزش نداریم، همان طور که برای کار حرفه ای و تخصصی شغلی از تعلیم محرومیم ، همان طور که برای تماشای تلویزیون و حضور در فضای مجازی از سواد رسانه ای بی بهره ایم، همان طور برای پذیرش مهمان نیز کسی ما را تعلیم نمی دهد!
حالا که پذیرش مهمان و توریست و مسافر خارجی یک ضرورت جدی برای بازسازی نظام اقتصادی کشور و ایجاد اشتغال و حل مشکلات مالی دولت تلقی می شود باید شهروندان را آموزش داد و آماده کرد تا بتوانند رفتار شایسته و مناسب با مهمان خارجی داشته باشند.
تا داخل هواپیما کنار مسافر عرب دستپاچه نشوند یا توی رستوران یک مهمان سیاهپوست را مسخره نکنند و و با کلی ژست و پز مدنیت و کلاس و لاکچری بازی در مقابل یک توریست اروپایی رفتاری زشت از خود نشان ندهند!
باید شهروندان بفهمند که حفظ و توسعه این فرصت کلان برای مصالح درازمدت جامعه چه فایده ای دارد تا نخواهند برای منغعتی کوتاه مدت کرایه ماشین را دو برابر حساب کنند و جنس مغازه را سه برابر بفروشند.
همه این ها مسایلی است که اگر بخواهیم جامعه ما مهمانپذیر باشد باید به شکل گسترده و فراگیر برای مخاطبان عام و خاص مطرح شود و آموزش مناسب برای تأمین و تحقق آن اهداف طراحی و اجرا گردد.  

* دکترای علوم ادیان از دانشگاه فرانسوی قدیس یوسف بیروت
* منتشر شده در روزنامه خراسان، آبان 98