از آنجا که درگذشت این پیرغلام امام حسین ع در روزهایی بود که به علت بیماری، بستری بودم ، بنابراین شایسته بود که انجام وظیفه به این عزیز بنمایم. زیبا آنکه با حضورم در مجلس یاد شده ، حجة الاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر تبریزی ، یادگار برومند وخلف صالح مرجع عالیقدر ، مرحوم آیت الله العظمی حاج میرزا جواد تبریزی ره ، منبر بوده و سخنانی در راستای فداکاری سالار شهیدان و پیشی گرفتن یاران با وفایش در گام نهادن به میدان جنگ ونیل به شرف شهادت ، بیاد حضرت قاسم بن الحسن ع ، آن نوجوان آزاده ودیگر شهدای کربلا، مطالبی را به سمع حاضران رسانیده و مجلس را با ذکر مصیبت بر حضرت أباعبد الله الحسین ع وطلب آمرزش به روح تازه گذشته ، به پایان برد. نزدیک به نیم قرن واز نجف أشرف ، ومسجد خضراء با مرجع عالیقدر مرحوم آیت الله تبریزی ، شرف آشنایی داشته ودر نوع خود این بزرگ ، از شخصیت استثنایی وجایگاه علمی والایی برخوردار بود. تا آنجا که هجرت این بزرگوار که در سال ۱۳۵۵ شمسی از نجف به قم صورت گرفت ، به گونه ای موجب نگرانی بسیاری از اعاظم واساتید حوزه علمیه نجف أشرف گردید! لیکن مرحوم آیت الله تبریزی که مورد اهانت دولت بعث قرار گرفته بود ، عزم خویش را جزم کرده وبا هجرت خود به حوزه قم ، تحول ودگرگونی وجوششی در جایگاه علمی آن بوجود آورد وصدها ستاره حوزوی واساتیدی که برخی خود هم اکنون به جایگاه مرجعیت شیعه ، رسیده اند ، در محضرش به خوشه چینی از فقه وأصول ، وجز اینها از رشحات علمی ومعنوی آن بزرگ پرداختند.
آیت الله میرزا جواد تبریزی (۱۳۰۵ش - ۱۳۸۵ش) از مراجع تقلید شیعه و از أساتید تأثیرگذار وتحوًل آفرین در حوزه علمیه قم بشمار می آمد. وی در قم و نجف، از درس بزرگانی همچون آیات بروجردی ، حجًت ، میرزا عبد الهادی شیرازی ، و آیت الله خویی بهره برد.
ایشان پس از بیست وسه سال اقامت در نجف وتدریس ، سرانجام به قم هجرت نموده وسفره درس خویش را در آن گسترانید.
آیت الله میرزا جواد تبریزی ، علاوه بر تقدیم صدها ستاره برجسته به حوزه ها ، صاحب تألیفات متعددی در فقه شیعه بشمار می آیند.
یکی از ویژگی‌هایی مرحوم آیت الله تبریزی در نجف اشرف، که تمام فضلای نجف آن را فراوان مشاهده کرده اند و به آن شهادت می دهند، توسل و ولاء مرحوم میرزا (ره) بود، که علاوه بر جدّیت در درس، و غرق در مسائل علمی، همواره توسل به درگاه اهل بیت (علیهم‌السلام) را از یاد نمی‌برد و در انجام این کار ، زبانزد بود.
همواره سعی بر این داشتم که در سفرهایم به قم ، محضر این بزرگ رسیده واز رشحات معنوی وپند واندرزهای ایشان بهره گرفته وبا نگاه به صورت روحانی این شخصیت علمی برجسته ، لذًت معنوی کسب نمایم. آخرین بار چند روز پیش از رحلت ایشان ، در بیمارستان خدمتشان رسیدم ومورد عنایت ودعای ایشان قرار گرفتم . بیاد دارم که درهنگامی ، معظم له در بیمارستان خاتم الانبیاء تهران بستری بودند ، به عیادتشان مشرف شدم ولحظاتی بس شیرین وفراموش نشدنی را در کنار این بزرگ سپری کردم. ایشان گاه به گونه ای خاصً ، به نقطه ای خیره شده وسخن می گفتند! در این دیدار بود که دیدگانشان به درازای تاریخ پیشین خود ، دوخته شده وبه من فرمودند : پدرت شخصیتی ویژه داشت. خدماتش را بسیاری حسرت می بردند و او به جایگاه رفیعی دست یافت. شهادت ، مقامی است که به هرکس داده نمی شود. خدای رحمتش کند ، فردی کم نظیر بود!
شما فرزندانش ، آنچه دارید. وبه هرجایگاهی رسیده اید ، از برکات کارهای اوست!....
از آنجا که أغلب حاضران در مجلس ، از نوستارگان حوزه تهران وقم بودند ، به ذکر خاطراتی از حوزه علمیه نجف أشرف وشخصیتهای آن پرداختم وبه خاطره ای که موجب هجرت ایشان از نجف به قم گردید ، اشاره کرده ودر ادامه عنوان نمودم که با هجرت حضرات آیت الله میرزا هاشم آملی لاریجانی ، آیت الله حاج میرزا جواد تبریزی ، آیت الله حاج سید محمد روحانی، و آیت الله وحید خراسانی به قم ، رنسانس علمی همراه با تحول ودگرگونی و پویایی در حوزه قم پدید آمد ومکتب نجف أشرف برای نخستین بار در قم ظهور نمود که برکات این تحول وپویایی تا کنون، حوزه مقدس قم را در برگرفته وحوزویان وستارگان برجسته آن در کنار این سفره گسترده علمی ، زانو زده وبهره مند می باشند.
همانطور که پیش از این اشاره نمودم ، حاضرین در این مجلس یادبود ، أغلب از طلاب نوجوان حوزه علمیه قم وتهران بودند ، با درخواست آیت الله زاده معظًم ، به شرح تحمًل دشواریهای بزرگان ورموز شیعه در حوزه نجف ودر نیم قرن أخیر پرداختم ونمونه آشکار این موارد را مرحوم آیت الله العظمی سید محسن حکیم و مرحوم آیت الله العظمی تبریزی بشمار آورده و إشاره کردم که ایشان می فرمودند که چه سختیها ودشواریهایی که ما نکشیدیم!
وی در ابتدای دوران طلبگی خود با علامه جعفری هم‌بحث بود. ایشان در خصوص این فراز از زندگی‌اش می فرمود:
«چون برخلاف خواسته خانواده‌ام به حوزه آمده بودم، نمی‌خواستم از مشکلاتم آگاه شوند و در ارادۀ من برای ادامه تحصیل تأثیر بگذارند. گاهی آن قدر مشکلات اقتصادی زیاد می‌شد که با مرحوم محمد تقی جعفری دو روز غذا نداشتیم. یک وقت کسی می‌آمد نماز و قرآن ارجاع می‌داد و ما پولی برای تهیۀ غذا پیدا می‌کردیم.»
رفتن به عتبات و حوزه علمیه نجف برای آیت‌الله تبریزی ، آرزوی بزرگی بود و از دوران حضور در حوزه علمیه تبریز ، به آن می‌اندیشید، اما مشکلات و نبود امکانات ،برآورده شدن این آرزو را دور از امکان می‌نمود. تا اینکه بصورت معجزه وتوسل معظًم له به أمیر المومنین ع ، آرزوی این بزرگ بر آورده شده وبه نجف وحوزه آن در حالیکه حدود بیست وهفت ساله بود، هجرت نمود!
وی با کمک شهید آیت الله میرزا علی غروی که سالیانی در نجف بود، در مدرسه قوام ساکن شد و روزهای پرجنب و جوش وفعالیت خستگی ناپذیر خود را در حوزه علمیه نجف أشرف آغاز کرد. وی از آنجا که در سن بالا ، نسبت به آن هنگام ، وارد حوزه علمیه شده بود، تلاش دو چندانی کرد و در دروس متعدد حاضر می‌شد. ایشان خود در این باره می فرمود:
«من چهل سال معنای تعطیلی را نفهمیدم و از همه چیز زدم و از لذت‌های بسیاری دوری گزیدم تا به اهدافم برسم».
آیت الله تبریزی با تلاش وکوشش پیگیر خود ، در همان سال‌های نخست ، مورد توجه اساتید قرار گرفت ، به گونه ای که هریک از بزرگان ورموز شیعه حوزه نجف ، به دنبال جذب او به سوی خویش بودند! که در این راستا ، سهم آیت‌الله خویی با توجه به جایگاه استادی او بر میرزا ، فزونی گرفت. آیت الله خویی با درک استعداد و همت میرزا جواد، ایشان را مورد عنایت قرار داد و او رفته رفته به استاد نزدیک‌تر و از خواص شاگردان وی شد. آیت‌الله تبریزی می فرمود : شبی پس از درس در مسجد خضراء که این مسجد از سوی پدر شهیدم آیت الله حاج شیخ احمد أنصاری تجدید بنا گردیده است ، در موضوعی با استاد به بحث نشستم و مطالب درستی را ارائه دادم که استاد استدلال مرا پذیرفتند. همین موضوع ، راه را برای پیشرفت من ونزدیکی بیشتر با ایشان ، هموار ساخت.
آیت‌الله خویی بعدها ایشان را جزء اعضای دفتر استفتاء خود معرفی کرد و ایشان حدود بیست سال در دفتر استفتاء و محفل درس استاد به تلاش پرداخت و چند بار سطوح و درس خارج را تدریس کرد. آیت الله تبریزی ، از محضر آیت الله سید محسن حکیم هم خوشه چینی کرده و بهره برد.
همچنین در این جمع اشاره نمودم ، که دعای روح گسترده وملکوتی آن مرجع عالیقدر ، شامل یادگارانش گردیده ، که در این راستا ، سهم بیشتر توفیقات ، نصیب صدیق ارجمندم جناب حجة الاسلام والمسلمین حاج شیخ جعفر تبریزی شده است که با تاسیس مدرسه وکتابخانه ودرمانگاه وسپس گسترش آن به بیمارستان وخدمات رسانی به بیماران سرطانی وتشکیل بخش مجهز شیمی درمانی ونیز بپاساختن موکب حسینی در میانه راه نجف وکربلا در عمود ۲۹۹ وارائه خدمات گوناگون به تمامی زائران ، از ملیتهای مختلف که اینجانب موکب نامبرده را به شهرکی خدماتی ، یاد کرده ومی کنم ، واز همه مهمتر علاوه بر تدریس علوم حوزوی در حوزه قم ، در حرفه منبر وسخنرانی نیز توفیق گسترده ای را داشته ونام او در دفتر ذاکرین وروضه خوانهای حضرت أباعبد الله ، انشاء الله ثبت گردیده است.
در پایان پس از ساعتی حضور در این مجلس ، که با ذکر مصیبت بر سالار شهیدان ، وسخن از علم وعالمان وعاملان به آن وبا وجود نوستارگان حوزوی ونیز یادگاران مرحوم آیت الله تبریزی ، متبرک گردیده بود ، جمع زیبای یاد شده را ترک نمودم ودر راه، با خاطراتی که از آن بزرگ مرجع داشته واز برابر دیدگانم ، همچون فیلمی عبور می نمودند ، راه طولانی را همانند لحظه ای گذرا سپری کرده وشاد از این حضور بودم.
درود وسلام بر این بزرگان ، ستارگان برجسته شیعه.
نظر شما