ستاره سمائی: چه کسی فکرش را می‌کرد کفش‌هایی که شبیه آن پای هزاران نفر دیگر است، به جایی برسد که «تاریخ‌ساز» خوانده شود؟ وقتی خبرنگار 29 ساله شبکه تلویزیونی مستقل «البغدادیه» از کوره در رفت و کفش‌هایش را یکی پس از دیگری، به سمت رئیس جمهور آمریکا نشانه رفت، همه شوکه شدند و هرچه بیشتر از این ماجرا گذشت، حاشیه‌های آن هم بیشتر شد و تفسیر و تحلیل‌های بیشماری بر آن نوشته شد که کماکان هم ادامه دارند.
آنچه گذشت...
غروب یکشنبه، ۱۴ دسامبر ۲۰۰۸ (۲۴ آذر ۱۳۸۷) مصاحبه مشترک مطبوعاتی جرج بوش، رئیس‌جمهور آمریکا و نوری مالکی با خبرنگاران در بغداد برقرار بود که منتظر الزیدی، خبرنگار عراقی تلویزیون "البغدادیه" حادثه‌ساز شد.
وقتی الزیدی کفشهای خود را یکی پس از دیگری به سمت بوش پرتاب می‌کرد، گفت: ای سگ! این هدیه‌ای از سوی عراقی‌ها به توست؛ این بوسه خداحافظی است. وی بعد از پرتاب کفش دوم به سمت بوش نیز گفت: این هم از سوی آه بیوه‌زنان و فرزندان یتیمی است که در عراق کشته می‌شوند.
البته جرج بوش با عکس‌العمل به موقع، نگذاشت کفش‌ها به سرش اصابت کنند و تعدادی از خبرنگاران عراقی که شاهد این رویداد بودند از بابت کار همکارشان از جورج بوش عذرخواهی کردند. اما به گفته قاضی مسوول رسیدگی به این پرونده، ضیاء الکنعانی، چند ثانیه پس از حمله الزیدی، محافظان امنیتی نوری المالکی با ضربات مشت و لگد صورت وی را کبود کرده و او را دستگیر کردند.
تا یک هفته بعد از دستگیری الزیدی، هیچکس از او خبری نداشت تا اینکه بالاخره دولت عراق، روز یکشنبه بعد از این ماجرا، به "عدی" برادرش و نیز "ضیاء السعدی" وکیل وی، اجازه ملاقات با او را دادند.
عدی پس از این دیدار، گفته که برادرش مورد شکنجه شدید قرار گرفته و هیچ جایی از بدنش نیست که خالی از اثر شکنجه باشد. اما ظاهرا "منتظر" وضع روحی بسیار خوبی داشته. عدی در این باره گفته است: بر خلاف آنچه منابع دولتی عراق پیش از این گفته‌اند، منتظر از بوش عذرخواهی نکرده و تنها از نوری المالکی، نخست وزیر عراق معذرت‌خواهی کرده و گفته که قصد پرتاب کفش به سمت او را نداشته است. این در حالی است که مشاور اطلاع‌رسانی دولت عراق پیش از این ادعا کرده بود وی پیام کتبی از سوی منتظر الزیدی دریافت کرده که در آن، به خاطر پرتاب کفش به سمت جرج بوش ابراز ندامت و پیشیمانی کرده است.
به گفته عدی، منتظر در حال حاضر در منطقه الخضراء که زیر نظر مقامات قضایی عراقی قرار دارد، در بازداشت به سر می‌برد: "در طول این دیدار وی از شکنجه‌هایش سخن گفته و بار دیگر تأکید کرده که این اقدام را برای بیوه‌زنان، یتیمان و مظلومان جهان انجام داده است و هرگز از کاری که کرده پشیمان نیست."
به گفته ضیا الکنعانی، تحقیقات در چارچوب این پرونده پایان یافته و پرونده در اختیار دیوان جنایی مرکزی عراق قرار گرفته است. البته پلیس از ارسال نامه‌‌هایی که منتظر برای خانواده و دیگران نوشته بود، جلوگیری کرده و با این‌حال، جلسات رسیدگی به این پرونده در این دیوان جنایی از چهارشنبه هفته آینده (31 دسامبر) در حضور نمایندگان مطبوعات و رسانه ها برگزار خواهد شد. مقامات عراقی نیز این حادثه را شرم‌آور توصیف کرده‌اند و در بیانیه‌ای که دولت عراق انتشار داده، گفته شده که "اقدام منتظر الزیدی به شهرت خبرنگاران عراقی و حرفه خبرنگاری در عراق لطمه زده‌است".
پرتاب کفش به سمت میهمان، در کشورهای عربی نهایت توهین و بی احترامی محسوب می‌شود. بنا به گفته این قاضی عراقی، منتظر الزیدی به اتهام "حمله به رئیس جمهور یک کشور خارجی که به طور رسمی به عراق سفر کرده" دستگیر شده که بر اساس بند 223 قانون کیفری عراق، اگر دادگاه اتهام "حمله به رئیس جمهور یک کشور خارجی" را در این پرونده تائید کند، ممکن است منتظر الزیدی به 5 تا 15 سال زندان محکوم شود. اما این احتمال وجود دارد که دادگاه عراق، مورد اتهام مطرح شده را به " اقدام به حمله" تغییر دهد، در این صورت متهم به یک تا پنج سال زندان محکوم خواهد شد.
انتفاضه کفش و باقی قضایا
بعد از دستگیری خبرنگار تلویزیون «البغدادیه» عراق، ده‌ها نفر از دانشجویان دانشگاه‌های شهر بغداد، با برگزاری تظاهرات در همبستگی با او، خروج فوری اشغالگران آمریکایی را از کشورشان خواستار شدند. "موید اللامی" رئیس انجمن روزنامه‌نگاران عراق در گفت‌وگو با شبکه خبری العالم اعلام کرده بود که انجمن روزنامه‌نگاران عراق برای آزادی منتظر الزیدی که فردی جوان با پیشینه خوب فرهنگی است، تلاش خواهد کرد. یک دانشجوی عراقی نیز درحاشیه برگزاری تظاهرات تاکید کرد: بوش مستحق آن است که از سوی ملت عراق و همه ملت‌های جهان به دادگاه سپرده شود زیرا با جنایات خود باعث آزار و اذیت ملت‌ها شد.
بعد از انتشار این خبر از طریق رسانه‌های داخلی، علی جنتی دبیر شورای نگهبان و امام جمعه موقت تهران، این حادثه را «انتفاضه کفش» نامید و گفت که نباید از آن به سادگی گذشت. وی توصیه کرد که از این پس هر تظاهراتی در ایران یا عراق انجام می‌شود، حتما همراه با کفش باشد!
همچنین خبرنگاران خبرگزاری فارس در بیانیه‌ای از خبرنگار کفش پران عراقی حمایت کردند و در پی آن نیز، خبرنگاران خبرگزاری موج قصد دارند در حرکتی نمادین لنگه کفشهای خود را برای سفارت سوئیس در ایران ارسال کنند. بر اساس این گزارش، خبرگزاری موج از تمامی مردم و به خصوص خبرنگاران آزادی‌خواه و مستقل برای حمایت از این خبرنگار عراقی در مبارزه با استکبار و جنگ طلبی دولت آمریکا دعوت کرده است.
بخش خبری ساعت 14 شبکه اول هم در حالی که قصد داشت در گزارشی مردمی به تائید اقدام ارزشی خبرنگار عراقی بپردازد، از مردم خواست تا لنگه کفش خود را به جای بوش، به یک درخت پرتاب کنند و انزجار خود را از وی نشان دهند. لنگه‌کفش‌ها به مردم عادی هم می‌خورد و با غذرخواهی توام با خنده‌های خبرنگار صداوسیما ماست‌مالی می‌شد. نمایش مضحکی بود که مورد اعتراض برخی رسانه‌های داخلی هم قرار گرفت.
حاشیه‌ها؛ دروغ یا راست؟!
از وقتی خبر این ماجرا در رسانه‌های دنیا بازتاب داده شد، حاشیه‌هایی از سوی همه رسانه‌ها پخش شد که برخی از آن‌ها حقیقت داشته، برخی فقط برای جنجالی‌تر کردن این مورد نوشته شده و برخی دیگر نیز بر اساس سیاست‌ها، به سلیقه و دلخواه دولت‌ها به اصل خبر اضافه شدند.
بعد از دستگیری منتظر الزیدی، خبرگزاری ایرنا مدعی شد که از وی آزمایش الکل و اعتیاد گرفته شده است. البته برخی رسانه‌های عراقی اعلام کرده بودند منتظر در آن یکشنبه فراموش نشدنی، تحت فشار عصبی زیادی بوده که این خبر توسط برادر او تکذیب شد.
در خبرهای دیگری نیز دیده شد که خانواده الزیدی علاوه بر آمریکا، از ایران نیز اظهار انزجار کرده و در مصاحبه با اسوشیتد پرس گفته‌اند: ایرانیان روی دیگر سکه‌ای هستند که آمریکاییان در یک طرفش قرار دارند. بعد از انتشار این خبر و تحلیل‌های بی‌شمار دیگر، عدی الزیدی، برادر بزرگتر منتظر، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در بغداد با تکذیب قاطعانه شایعه مخالفت "منتظر" با سیاست‌های ایران، تصریح کرد: خبر اسوشیتدپرس کاملا دروغ است و هیچ‌یک از اعضای خانواده الزیدی، هیچ اظهار نظری درباره موضع برادرم در قبال ایران نداشته‌اند.
عدی الزیدی که از هواداران جریان صدر در بغداد است در ادامه این گفت‌وگو اشاره داشته است: اقدام برادرم، یک کار با شرافت برای همه عراقی‌هاست و واکنشی مناسب به همه کارهایی است که نیروهای اشغالگر آمریکایی در عراق انجام داده‌اند.
بعد از وقوع ماجرا
بعد از پرتاب کفشهای خبرنگار عراقی به سمت رئیس‌جمهور آمریکا، یک تاجر عربستانی اعلام کرد حاضر است ده میلیون دلار برای در اختیار داشتن کفشهای منتظر الزیدی خبرنگار شبکه البغدادیه عراق پرداخت کند.
این تاجر عربستانی ساکن در منطقه عسیر گفته است: این کفش‌ها، کفشهای آزادی است و از تمامی مایملک من با ارزش‌تر است. من قصد دارم این کفش‌ها را برای فرزندانم به ارث بگذارم تا در نهایت تبدیل به مزاری به نام آزادی شود. شیوخ طائفه ما نیز با من اعلام همبستگی کرده و حاضرند حتی در صورتی که قیمت این کفش‌ها در مزایده بیش از ده میلیون دلار شد، باز هم در خرید آن سهیم باشند.
البته قاضی مسوول رسیدگی به پرونده الزیدی، الکنعانی، اعلام کرده که کفشهای مذکور، در پی بازرسی‌های پلیس برای بررسی وجود مواد منفجره در آن‌ها، از بین رفته‌اند.
با این وجود، بحث‌های زیادی در خصوص قیمت این کفش‌ها و به مزایده گذاشتن‌شان، و حتی جدل بر سر کشف شرکت سازنده آن‌ها وجود داشت و در نهایت هم یک شرکت ترکیه‌ای تولید کفش، اعلام کرد که سازنده کفشهای تاریخ‌ساز الزیدی بوده و با انبوه سفارش‌های مردم برای خرید این کفش‌ها روبرو شده. این شرکت مدعی شده که برای تامین نیاز متقاضیان این کفش‌ها مجبور است تعداد 100 نفر به کارکنانش اضافه کند.
یک جمله هم از پدر عروس!
یک پدر مصری به دختر 20 ساله‌اش پیشنهاد کرده تا با خبرنگار پرتاب‌کننده کفش به سمت بوش ازدواج کند. "سعد گوما"، پدر "امل سعد گوما" دختر 20 ساله مصری به رویترز گفته: پس از مشاهده عمل قهرمانانه منتظر الزیدی، به دخترم پیشنهاد کردم تا با این مرد بزرگ ازدواج کند.
او به قدری در تصمیمش جد است که با منزل این خبرنگار عراقی تماس گرفته و پیشنهاد‌ش را با یکی از برادران "منتظر" مطرح کرده و او موافقت کرده تا با برادر و تمامی خانواده‌اش در مورد این موضوع صحبت کند.
"سعد گوما" متعهد شده چنانچه این وصلت صورت بگیرد، تمامی مایحتاج و نیازمندی‌های دخترش و خبرنگار عراقی را تهیه کند. "امل" که دانشجوی رسانه در دانشگاه مینیا در مرکز مصر است، از این پیشنهاد استقبال کرده و گفته که حاضر است برای زندگی به عراق سفر کند.
دفاع با پای برهنه
موج دفاع از خبرنگار شجاع عراقی کانادا را هم در برگرفت و شماری از تظاهرکنندگان کانادایی با پرتاب کفش به عکس رئیس‌جمهور آمریکا، مقابل کنسولگری این کشور در مونترآل، با پاهای برهنه خواستار آزادی الزیدی شدند. این در حالی است که شمار زیادی از همین تظاهرکنندگان که مخالف حضور آمریکا در عراق بودند، خواستار پایان فوری مأموریت کانادا در افغانستان شدند.
یکی از تظاهرکنندگان در حاشیه تظاهرات گفت: امیدوارم خبرنگاران کانادایی هم بالاخره روزی کفش‌هایی را نثار نخست‌وزیر این کشور کنند و وی را مجبور به خروج نظامیان کانادایی از ولایت قندهار افغانستان کنند. تظاهرکننده دیگری که با لباس بابا نوئل در این مراسم حضور داشت، گفت: لنگه کفش خبرنگار عراقی هدیه سال نوی بابانوئل به بوش بود!
صدها اردنی نیز در همین راستا، در پایتخت کشورشان دست به تظاهرات زدند؛ آن‌ها تصاویری از جرج بوش در دست داشتند که کفشی روی چهره او نصب شده بود. وصفی الرشدان رییس شورای کانون پزشکان در امان، پایتخت اردن، اظهار کرد: آنچه که الزیدی انجام داد یک اقدام قهرمانانه بود و پیامش این بود که عراق پیروز خواهد شد و اشغالگران باید به سرزمینشان بازگردند.
عبدالعظیم المغربی معاون رییس اتحادیه وکلای عرب که در حال حاضر در اردن به سر می‌برد اعلام کرد: اتحادیه وکلای عرب بی‌صبرانه منتظر پایان دوره ریاست جمهوری جرج بوش برای آغاز محاکمه وی به خاطر جنایت‌های جنگی بیشماری است که صورت داده است؛ ما در حال حاضر پرونده‌های مربوط به جنایت‌های جورج بوش را بررسی می‌کنیم تا با همکاری وکلای بین‌المللی از جمله آمریکایی آن را به دادگاه لاهه ارایه دهیم.
او همچنین درباره تشکیل هیات عربی و بین‌المللی دفاع از منتظر الزیدی گفت: ارتباطاتی با کانون وکلای عرب برقرار کرده‌ایم و قرار شد هیاتی از وکلای عراقی به ریاست ضیاء السعدی تشکیل شود.
البته سازمان‌های اجتماعی ونزوئلا نیز از مردم این کشور خواستند تا کفشهای خود را در مقابل سفارت آمریکا در کاراکاس قرار دهند. شهروندان ونزوئلایی هم در پی این فراخوان، با انباشتن کفشهای خود در مقابل سفارت آمریکا در کاراکاس خواستار آزادی منتظر الزیدی، خبرنگار عراقی شدند.
در این فراخوان به مردم توصیه شده‌بود کفشهای کهنه خود را از سوی زنان بیوه شده، یتیمان و کشته شده‌های عراقی به بوش هدیه دهند.
کفش‌پرانی؛ یک سرگرمی جدید!
به دنبال پرتاب کفش منتظر الزیدی در کنفرانس خبری بوش و المالکی، سوژه جدیدی برای اینترنت‌بازها در اقصی‌نقاط دنیا شده است. جوانان فرانسوی یک روز بعد از این حادثه، یک بازی با همین مضمون را طراحی کرده‌اند تا رکورد کفش پرانی به سوی بوش ثبت شود.
در این بازی که مراحل مختلفی دارد، کاربر اینترنت می‌تواند با پرتاب کفش از رسیدن نیروهای نظامی و همچنین اسلحه به اردوگاه های نظامیان آمریکایی به عراق جلوگیری کند.
البته این موضوع فقط منحصر به جوانان فرانسوی نیست؛ کافی است کلمات «پرتاب آنلاین کفش» را در اینترنت جستجو کنید تا شاهد تعداد زیادی بازی اینترنتی شوید که طی 12 روز گذشته طراحی شده‌اند. در بازی دیگری، اگر کاربر بتواند با لنگه کفش مجازی، یکی از چشم‌های بوش را نشانه رود، برنده خواهد شد!
نظر شما