رضا دانشمندی: رفتار مسئولان آمریکایی پس از انتخابات ریاست جمهوری ایران نشانگر نوعی سردرگمی و چندگانگی در دستگاه دیپلماسی آمریکاست. این ابهام و سردرگمی طی هفته گذشته و در اظهارات «رابرت گیتس» سخنگوی کاخ سفید کاملاً آشکار بود. برخی بر این باورند که این ابهام ناشی از اوضاع پیچیده ایران است و همین امر تصمیمگیری در مورد ایران را دشوار ساخته است.
روز سهشنبه و پیش از برگزاری مراسم تحلیف دومین دور ریاست جمهوری محمود احمدینژاد، سخنگوی کاخ سفید در مورد به رسمیت شناختن انتخاب مجدد محمود احمدینژاد از سوی آمریکا گفت «او منتخب است». رابرت گیتس چهارشنبه و پس از برگزاری مراسم تحلیف احمدینژاد نیز گفت «اجازه دهید قدری گفتههای روز گذشتهام را تصحیح کنم. گفته بودم که آقای احمدینژاد رئیسجمهور منتخب ایران است. بر عهده من نیست که در این مورد داوری کنم. این یک واقعیت است که به او جواز آغاز کار داده شده است. اینکه آیا انتخابات عادلانه است، آشکار است که مردم ایران تردیدهایی در این زمینه دارند و باید اجازه دهیم خودشان تصمیم بگیرند. من صرفاً گفتم که احمدینژاد مجوز فعالیت یافته و ما از این واقعیت مطلعیم». گیتس مجدداً تأکید کرد «بر عهده ما نیست که مشروعیت او را مشخص کنیم، ما صرفاً این واقعیت را تصدیق میکنیم».
پس از این تغییر تحلیلگران صدای آمریکا آنچه را تدابیر امنیتی و حضور محسوس نیروهای نظامی در اطراف مجلس شورای اسلامی و نیز اعتراضات پراکنده در نقاطی از شهر تهران میخواندند علت تغییر اظهارات گیتس اعلام کردند. با این حال و به رغم تمام این ابهامات و تناقضات موضوع غیر قابل تردید در دستگاه سیاست خارجی آمریکا، اولویت موضوع هستهای ایران نسبت به مسائل داخلی است. به همین خاطر وزیر امور خارجه آمریکا روز چهارشنبه ضمن تحسین اپوزیسیون داخل ایران همچنان بر پیگیری سیاست تعامل با ایران تأکید کرده و از احمدینژاد به عنوان «واقعیت» یاد کرد. واقعیتی که ظاهراً آمریکا آن را پذیرفته و خواهان گفت و گو با اوست.
کلینتون روز چهارشنبه و در تور آفریقاییاش گفت: «مقاومت مستمر و تلاشهای مداوم اصلاحطلبان برای ایجاد تغییری درخور ملت ایران را تحسین کرده و مورد تقدیر قرار میدهیم». هیلاری کلینتون که تور آفریقایی خود را از کنیا آغاز کرده است در نایروبی به خبرنگاران گفت که با وجود این، انتخاب مجدد احمدینژاد تغییری در آمادگی واشنگتن برای تعامل با ایران به وجود نخواهد آورد.
وزیر خارجه آمریکا اعلام کرد: «خط مشی ما تغییری نکرده است. ما واقعیت را در نظر میگیریم؛ شخصی که امروز مراسم تحلیفش برگزار شد رئیسجمهور دانسته خواهد شد. ما همچنان به صورتی شفاف سیاست تعامل با ایران را تکرار میکنیم». کلینتون روز پنجشنبه نیز محاکمات اخیر در ایران را «نشانه ضعف» دانسته و به «سی. ان. ان» گفته است: این مسئله نشان میدهد که جمهوری اسلامی از مردم خودش میترسد. به هر حال چندی پیش کلینتون صراحتاً اعلام کرد که تسلیم جمهوریخواهان نخواهد شد و در مقابل آنان چنین استدلال کرد که تاریخ آمریکا نشان میدهد که میتوان با تنفر و انزجار نیز سر میز مذاکره نشست.
او در مصاحبه با شبکه «ان. بی.سی» در پاسخ به این پرسش که آیا مذاکره با ایران در این شرایط، خیانت به جنبش دموکراتیک مردم نیست، قاطعانه گفته بود نه؛ «فکر نمیکنم اینگونه باشد، چون میتوانید به تاریخ مراجعه کنید، جایی که ما با بسیاری از حکومتها مذاکره کردهایم که باور نداشتیم نماینده اراده مردمشان باشند. به تمامی مذاکراتی که با اتحاد جماهیر شوروی انجام گرفت نگاه کنید. به نخستین گامها و مذاکرات پس از آن با چین کمونیست بنگرید».
نظر شما