حتی در جنگ دوم یعنی جنگ نیروهای ائتلاف علیه عراق با بدعتی به نام «خبرنگار همراه » مواجه شدند که به بهانه حفظ جان خبرنگاران، آنان را صرفاً در کنار نیروهای نظامی به میدان می‌فرستادند تا عملاً زاویه دید آزاد حرفه‌ای را کور کنند و جریان یکسویه‌ای را پدید آورند که نتیجه دلخواه سیاستمداران و نظامیان را رقم زنند. در یک نمونه دیگر، در گرماگرم نبرد و پیش از حمله نهایی به بغداد، خبرنگار مشهور شبکه ABC در گزارش زنده خود از سطح بالای روحیه مقاومت در ارتش عراق سخن گفت. چنین موضعی - که حق طبیعی یک خبرنگار است- مخالف سیاست‌های ابلاغی پنتاگون بود و اگر چه این خبرنگار در گزارش بعدی خود، اظهارنظر پیشین را اصلاح و حتی عذرخواهی کرد اما حتی این کار مانع از اخراج وی از شبکه متبوع نشد.
رسانه‌های آمریکایی که به آزادی شهرت دارند چنین پدیده‌هایی را پذیرفته‌اند. این مثال‌ها نشانگر دریافت آنان از آئین کار رسانه‌ای است. آنان به خوبی مرز بین کارحرفه‌ای و امنیت ملی را بازمی‌شناسند و می‌دانند اگرچه کشف خبر انحصاری و یا حتی افشای انحراف از ارزشها یک عمل و بلکه رسالت حرفه‌ای است اما همین مهم، آنجایی که با امری مهمتر یعنی امنیت و منافع ملی تلاقی می‌یابد اولویت و اصالت خود را از دست می‌دهد و به گونه‌ای دیگر تاویل می‌شود.
وحدت و روحیه ملی از مؤلفه‌های اصلی منافع ملی است و در شرایط حاضر می‌توان ادعا کرد منافع ملی ما در گرو این وحدت است. این روزها، اظهارات تحریک کننده فعالان سیاسی برای ما رسانه‌ای‌ها البته جذاب و نشاط بخش است و به عبارت بهتر این ایام، به اصطلاح بره‌کشان صنف ماست. اما انعکاس چنین اظهاراتی، طرف‌های ذینفع را به واکنشی مشابه می‌کشاند و آتش کینه را - که نابودکننده انسجام ملی است - شعله ور نگه می‌دارد و اگر صلاح ملک را می‌خواهیم در تنازع احتمالی بین کار حرفه‌ای و امنیت ملی باید دومی را انتخاب کنیم.
البته پرهیز از دامن زدن به موضوعات منازعه برانگیز و حتی خودداری از انعکاس چنین اظهاراتی مانع از ایفای نقش انتقادی در موضوعات جاری نیست و با خنثی شدن تفاوت دارد. زیرا تخلیه کامل رسانه از هر گونه نگاه انتقادی، اتفاقا مقوله‌ای ضد امنیتی است. الزام به اتحاد ملی ضرورتا به معنای نادیده گرفتن مولفه‌های مهمی نظیر اعتماد عمومی، قانون محوری، نقد و بلکه تخطئه انحرافات نیست. نظارت اجتماعی، احقاق حقوق ملت، افشای انحرافات نه فقط کار بلکه رسالت ماست و رسانه بیگانه با این مهمات، تا حد رسانه‌ای تفننی و بلکه زرد پائین می‌آید که از دیگر کارکرد‌های حیاتی رسانه یعنی آگاهی بخشی، نمایندگی افکار عمومی و مطالبه گری تهی می‌شود.
لذا برماست که تلاش کنیم از انعکاس اظهارات تحریک‌آمیز و غیر عقلایی فعالان سیاسی که تفاهم شخصیت‌ها و جناح‌های داخلی نظام را به تعویق می‌اندازد و به اتحاد ملی آسیب می‌رساند خودداری کنیم؛ همچنین از پیگیری چنین مطالبی یعنی عرضه آن به مخالفان به منظور اخذ پاسخ - که قاعدتا دمیدن بر آتش اختلاف و تعمیق شکاف‌هاست - نیز بپرهیزیم.
نظر شما