زمانی که در روزهای پایانی جنگ اخیر قراباغ، ترکیه مطلع شد پوتین و علیف در حال رایزنی درباره یک طرح سازش هستند، ترتیب مذاکره تلفنی اردوغان و پوتین داده شد. ترکیه مواضع خود را به سرعت از "آزادسازی تمامی اراضی اشغالی آذربایجان" به "سازش و آتش بس" تعییر داد و ارتش آذربایجان که از شوشی عبور کرده و در دروازه های استپاناکرت، آخرین ایستگاه رفع اشغال از قلمرو آذربایجان قرار داشت متوقف، و به عقب فراخوانده شد. توافق سه جانبه شامگاه ۱۰ نوامبر بین پوتین، علیف و پاشینیان حاصل شد.
جنگ خاتمه یافت، ۲۰ هزار سرباز ارمنی از محاصره خارج شدند و نیروهای روسیه به سرعت به منطقه گسیل و پرچم روس سرانجام در قلمرو کشور پیروز در جنگ یعنی آذربایجان به اهتزاز درآمد. طرحی که توسط آمریکا و فرانسه سالها قبل کارسازی و بایگانی شده بود عملیاتی شد. ترکیه در این طرح هیچ جایگاهی نداشت. فشارها به الهام علیف، او را وادار کرد از سهم آذربایجان بخشی از مطالبات طرف ترک را تامین کند. خبرنگار اعزامی شبکه A Haber ترکیه توقعات ترکیه را در قالبی گزارش کرده که یادآور رژیم کامله الوداد است. یعنی آذربایجان هر امتیازی به روسیه بدهد ترکیه خود را محق به دریافت همان امتیاز از باکو می داند.
خبرنگار آهبر نوشت؛ "۱۹۶۰ نظامی روسیه وارد منطقه قراباغ می شوند. قرار است به همان تعداد سربازان ترکیه نیز به منطقه اعزام شوند. چهار پاسگاه کنترل و شانزده پست دیده بانی ایجاد می شود. از 12 دسامبر ۲۰۲۰ نیروهای روسیه و ترکیه در این منطقه گشت زنی می کنند. نظامیان روسیه و ترکیه امنیت مناطق ارمنی نشین را تامین می کنند." فارغ از میزان تحقق این خواسته ها در قراباغ نوع نگاه به باکو حایز اهمیت است.
به این ترتیب در کنار پیروزیهای بزرگی که به قیمت خون هزاران شهید آذربایجانی به دست آمد مفاهیم جدید حقوقی در قلمرو آذربایجان شکل گرفته است. قراباغ و کریدور لاچین به صورت دوفاکتو شناسایی شد، روسیه حق ایجاد شمار زیادی پایگاه در آذربایجان را به دست آورد و ترکیه رژیم کامله الوداد امنیتی را فعال کرد و به عبارتی با آذربایجان که طرف پیروز جنگ بود مانند سوریه رفتار و در جاده ها و شهرهای آن گشت زنی خواهد شد.
جمهوری اسلامی ایران به نظاره این تحولات که آغاز دور امنیتی جدیدی در قفقاز و منطقه غرب آسیاست ادامه می دهد.
2323
نظر شما