این قبیل کارها بیش از یک قرن سابقه دارد. در آغاز، شماری از مسلمانان متدین در اروپا این مسائل را مطرح کردند، و برای بیش از یک قرن، در مطبوعات دینی بلاد اسلامی و از جمله در ایران و نیز مجلاتی مکتب اسلام و غیره در پیش از انقلاب و بعد از آن وارد شد و ادامه یافت. دانشگاهی های متدین مثل بازرگان هم مروج این نگاهها بودند و بیش از همه آنان سهم داشتند. برای عامه مردم هم این نکات شادی آفرین بود. برخی از آن مسائل طبی و پزشکی بود که قند در دل افراد متدین آب می کرد که شاهدی بدست آورده اند. شماری از این تلاش ها را در کتاب از شیطان تا میکروب گزارش کرده ام، اما داستان بسیار فراتر از آنهاست. این مساله شعبه ای از جریان اسلامی شدن دانش پزشکی را هم در بر می گیرد و شرح آن طولانی است.
امروز در یک کتاب کهنه چاپی از سال ۱۳۴۲ نکته ی شگفت تازه ای یافتم. همیشه کتاب اعجاز خوراکیها، اثر دکتر غیاث الدین جزائری را می دیدم، اما متاسفانه از این زاویه به آن نگاه نکرده بودم و هنوز هم نکرده ام. و اما نامه ای از ایشان در آغاز کتابی که در راهنمای حج بود، دیدم که شگفت بود. این نامه در آغاز کتاب «دانستنی های حج» از محمدعلی بسطامی آمده، و در باره وقوف نیم روزه حاجیان از ظهر روز نهم تا غروب آن، یک نکته پزشکی و طبی را یادآوری کرده که جالب است.
بهتر است عبارت او را بدون توضیح بیشتر بیاورم:
تاکنون هیچ کس علت این توقف را به خوبی نمی دانست، و کسی برای آن منافع جسمانی و پزشکی قائل نبود، اما در اثر تجزیه خاک آن بیابان سوزان، این نتیجه بدست آمد که در آن مقادیری از فلزات نادر وجود دارد که خاصیت آنها پخش امواج رادیو اکتیو می باشد و مهم تر این که این فلزات، از صبح تا ظهر تحت تابش خورشید قرار گرفته، و از ظهر به بعد شروع به تشعشع می نماید. این امواج نیروی جوانی را به انسان بر می گرداند و بسیاری از امراض را برطرف می کند و حتی پیران سالخورده پس از توقف در عرفات ممکن است تمایل جنسی پیدا نمایند[!] و بدیهی است استفاده از این امواج موقعی میسر است که بدن دارای مصالح ساختمانی برای اصلاح داشته و به عبارت دیگر، در نتیجه خوب خوردن و خوب آشامیدن ذخایر بدن کافی باشد».
* استاد تاریخ دانشگاه تهران
* منتشر شده در کانال تلگرام نویسنده . ۲۶ آبان ۱۳۹۹
نظر شما