برنامه دولت برای خودروهای سنگین و تجاری چیست؟/قیمت های صعودی کشنده ها

رسول شقاقی:اسفند 88 می‌شد یک کشنده اسکانیا T340 یورو3 با قابلیت تردد در جاده‌های اروپا را به قیمت 88 میلیون تومان خرید. بازارش هم اتفاقا راکد بود. همین کشنده هم‌اینک اگر بتوانید پیدا کنید 125 میلیون تومان برایتان آب می‌خورد.

از این جالب‌تر تفاوت قیمت کارخانه و بازار کشنده البرز (دانگ‌فنگ ارتقا یافته) است. این خودرو با استاندارد یورو2 نمی‌تواند در جاده‌های اروپا تردد داشته باشد و قیمت کارخانه‌ای آن 76 و نیم میلیون تومان است. اگر شانس بیاورید و 16 میلیون تومان اضافی داشته باشید با 93 میلیون تومان می‌توانید آن را از بازار آزاد بخرید! شرکت‌های عرضه کننده خودروهای سنگین نیز بیشتر به فروش‌های مدت‌دار شش ماهه روی آورده‌اند و بماند چه بازار رانتی در فاصله خرید قیمتی کارخانه و بازار ایجاد شده است.

همه این‌ها فعلا باعث شده فضا به نفع واردات کامیون‌های دست دوم اروپایی باز شود. تصمیمی که سال گذشته با اعتراض سازندگان سنگین در ایران مواجه شد شاید هم‌اینک بتواند قیمت‌ها را در بازار خاکستری بشکند. دیروز هم مدیرعامل شرکت‌های حمل بار از تشکیل کمیته وی‍ژه در ارتباط با واردات کامیون‌های تجاری دست دوم خبر داد. این اما یک روی قضیه است و وزارت صنایع و معادن فعلا شایسته تشکر بابت این تصمیم آینده‌نگرانه نیست.

بهتر است این‌طور به قضیه نگاه شود که چرا واردات کامیون‌های تجاری دست دوم تصویب شد؟ شاید دلیل عمده آن فاصله قیمتی کامیون‌های چینی دانگ‌فنگ و هوو با رقبای اروپایی باشد. دولت چون دید تقاضا برای چینی‌های کم کیفیت به دلیل قیمت کمتر آنها زیاد است، تصمیم گرفت با مجوز واردات کامیون‌های دست دوم اروپایی باعث رقابت در این بخش از بازار شود.

اگر موضوع این باشد به نظر تصمیمی از سر ناچاری گرفته شده است چرا که از همان ابتدا می‌شد از ورود جنس بنجول چینی همچون دانگ فنگ و هوو جلوگیری کرد. اما موضوع پیچیده‌تر از این‌هاست؛ قیمت‌ها و شرایط فعلی در بازار، بیشتر نتیجه سیاست‌های سال گذشته تنظیم بازار است. جلوگیری از ثبت سفارش به نفع تولیدکنندگان داخلی در سال گذشته باعث شد محصولات با کیفیت اروپایی وارد کشور نشوند. کاهش عرضه همزمان با تقاضای بالا نیز نتیجه‌اش همین بازار فعلی شد. به این‌ها افزایش نرخ ارز را هم اضافه کنید می‌شود همین قیمت‌های نجومی.

حال باید این سوال را به طور جدی‌تری مطرح کرد که آیا دولت قصد دارد بازار سنگین ایران را در اختیار چینی‌ها و اروپایی‌های دست دوم قرار دهد؟ دست کم شرایط فعلی این را می‌گوید. بیایید یکبار دیگر بررسی کنیم: از ثبت سفارش واردات جلوگیری شد و وقتی کشنده‌های ارزان چینی ثابت کردند نمی‌توانند برای کشوری که حمل و نقل جاده‌ای آن به کامیون‌های زیادی وابسته است، خوب سرویس دهند بحث واردات دست دوم‌ها پیش کشیده شد. آیا نباید فکری کرد؟

/33