مقام معظم رهبری در پیام نوروزی خود با نامگذاری سال 1390 به سال جهاد اقتصادی فرمودند: «این سال را سال جهاد اقتصادی نامگذاری می‌کنم و از مسئولان کشور، چه در دولت، چه در مجلس، چه در بخش‌های دیگری که مربوط به مسائل اقتصادی می‌شوند و هم‌چنین از ملت عزیزمان انتظار دارم که در عرصه اقتصادی با حرکت جهادگونه کار کنند، مجاهدت کنند. حرکت طبیعی کافی نیست؛ باید در این میدان، حرکت جهشی و مجاهدانه داشته باشیم.»
معتقدم آن‌چه از نام سال جهاد اقتصادی برداشت می‌شود، این است که تدبیر مقام رهبری بر اساس واکنشی است به تحریم‌های دشمنان و تکلیفی است که بر دوش فعالان عرصه اقتصادی در بخش خصوصی، دولت‌مردان و سیاستگذاران قرار داده‌اند.
این نامگذاری، هدفمند و هوشمندانه بوده است؛ چرا که به درستی، مصادیق جهاد اقتصادی، مصرف درست و پرهیز از اسراف و تبذیر، ایجاد فرهنگ کار و تلاش و تعلیم این فرهنگ کارگشا به جوانان، حرکت در جهت پیشرفت و عدالت و تلاش بی‌وقفه برای حل مشکلات و رفع نیازهای مردم بیان شده است.
مهم‌ترین بند این مصادیق شاید آخرین آن باشد که نشان‌دهنده توجه به شناسایی و حل و فصل مشکلات است. نظر به این که جهاد اقتصادی تکلیفی برای سیاستگذاران نیز هست لازم است تا آنان در وضع قوانین، حل مشکلات و رفع نیازهای بخش خصوصی برآمده از متن مردمی را مدنظر قرار داده و در بالاترین اولویت سیاستگذاران جای گیرد.
از سویی دیگر باید به این نکته هم توجه داشته باشیم که برای رسیدن به جامعه‌ای که در آن فقر و بیکاری نباشد و عقب‌ماندگی‌ها از بین رفته باشد نیازمند شکوفایی اقتصادی بالایی هستیم که قطعاً دستیابی به آن با ایفای نقش پررنگ بخش خصوصی و تشکل‌های مربوط به این بخش تحقق خواهد یافت.
اما باید دقت کنیم که در این رابطه چند مانع جدی بر سر راه ماست: اول، تحریم‌های غرب و کارشکنی آن‌ها در مسیر پیشرفت اقتصادی کشورمان. دوم، فرهنگ مصرف‌گرایی و غیر تولیدی در کشور، سوم، این‌که الگوهایی که برای رونق و پیشرفت اقتصادی انتخاب شده نتوانسته آن جهش لازم را به وجود آورد و البته مسائل و مشکلات ریز و درشتی که بر اساس سیاست‌گذاری‌های غیر کارشناسی بر سر راه رشد اقتصادی قرار گرفته و به مانند مانع، عمل می‌کنند.
به نظرم برای عبور از این موانع، راهی جز یک انقلاب اقتصادی و فرهنگی در کشور نیست. ایجاد یک انقلاب اقتصادی که نه تنها موانع را خنثی کند که صد البته شکوفایی مادی و معنوی ایران را رقم زند؛ این، یعنی نیاز به یک جهاد اقتصادی.
از سویی نباید نادیده گرفت که پیشرفت‌ها و زحماتی که در سی سال اخیر به ویژه در بیست سال اخیر صورت گرفته هرچند افتخار آمیز بوده ولی در حد یک انقلاب اقتصادی منجر به جهش نبوده است، در حالی که ما براساس چشم‌انداز ایران 1404 تنها پانزده سال برای رسیدن به یک جامعه آرمانی و قدرت اول اقتصادی فرصت داریم.
امروز که رهبر معظم انقلاب اسلامی، سال 1390 را سال جهاد اقتصادی نام نهاده‌اند می‌تواند سرآغاز این انقلاب اقتصادی در کشور باشد. جمعیت جوان ایران و برخورداری از نیروی انسانی تحصیل‌کرده در دانشگاه‌های بزرگ می‌تواند به عنوان زیرساخت این انقلاب بزرگ اقتصادی باشد و خوشبختانه سند چشم‌انداز ایران 1404 به عنوان نقشه راه و تلاش برای الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت روبه‌روی ما وجود دارد.
ما با ادبیات اقتصادی جدیدی روبه‌رو هستیم که بخش خصوصی نیز باید خود را برای همگامی با این ادبیات و استفاده از فرصت‌هایی که در قالب این سال و موارد پیش‌بینی شده در برنامه پنجم توسعه تکلیف شده آماده کند.
باید روند جهاد اقتصادی از دولتی شدن دور و تبدیل به یک عزم ملی شود تا بتوانیم به افق ترسیم شده در چشم‌انداز 20 ساله نظام دست پیدا کنیم.
معتقدم اجرایی شدن جهاد اقتصادی با رفع موانع تولید، عملی می‌گردد؛ بنابراین باید در کنار سازمان‌های دولتی، بخش خصوصی هم تلاش کافی داشته باشد. جهاد اقتصادی در مثلث نفت، معدن و گاز ایران است که در نهایت، باعث تقویت مزیت تولید و سرمایه‌گذاری در کشور می‌شود.
* عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران
/39
نظر شما