دور جدید کاوشهای تپه باستانی سیلک کاشان/از شیوه دفن نوزاد چندماهه تا کشف «گِل‌مُهر»

به گزارش خبرآنلاین از اصفهان، سیلک نام نخستین تمدن ایرانِ مرکزی در کاشان است. محوطهٔ باستانی سیلک که در منطقهٔ فینِ کاشان واقع شده قدمتی در حدود بیش از هشت هزار سال دارد. این تپه دراصل ویرانه‌های زیگورات باستانی ایران است.

نخستین بار یک هیئت باستان‌شناسی به سرپرستی «رومن گیرشمن» سه فصل کاوش در سال‌های ۱۹۳۳، ۱۹۳۴ و ۱۹۳۷ میلادی بر روی هر دو تپهٔ سیلک و دو گورستان نزدیک به آن انجام دادند.

در سال ۱۳۸۰ خورشیدی دکتر صادق ملک شهمیرزادی از سوی سازمان میراث فرهنگی ایران جهت کاوش به منطقه فرستاده شد. گروه کاوش طی ۵ فصل کاوش که تا سال ۱۳۸۵ ادامه داشت، به نتایج جدیدی دست یافتند.

به تازگی مرحله سوم پروژه طرح بازنگری سیلک با توجه به یافته های جدید علم باستان شناسی در دنیا، به سرپرستی دکتر جبرائیل نوکنده و جواد حسین زاده آغاز شده است، بررسی وضعیت معماری سومین دوره سیلک متعلق به هزاره چهارم قبل از میلاد هدف از این فصل جدید از کاوش قرار گرفته است

در این ارتباط علی مولودی باستان شناس معاون هیئت باستان شناسی سیلک می گوید: ما اکنون فضای مسکونی در دوره سوم سیلک را کاوش می کنیم حدود ۵۵۰۰ تا ۵۷۰۰ سال پیش است.

چهار فاز معماری متعلق به چهار دوره مختلف

وی با بیان اینکه در ارتباط با معماری این دوره تحقیق می کنیم، افزود: امروز وارد فاز جدیدتر شدیم و حدس ما این است که حداقل چهار فاز معماری متعلق به چهار دوره مختلف داشته باشیم.

عضو گروه کاوش مرحله سوم بازنگری »سیلک» تاکید کرد: شاید در اینجا با تولید یا نگهداری ابزارهای متعدد سنگی روبرو شویم؛ فعلا در حال مستند نگاری این فاز هستیم و پس از برداشتن آن وارد فاز بعدی می شویم.

وی ادامه داد: در این دوره کاوش های متعددی داشتیم؛ از جمله تدفین نوزاد سه تا چهار ماهه که در پشت دیوار شرقی بوده است و دردیوار بنا دفن شده است، کشف «گل مُهر» م که نشان می دهد پیچیدگی اجتماعی جامعه از حد روستا بزرگ تر بوده است و ما با یک روستای بزرگ یا حتی شهر ربرو هستیم که جامعه به این حد از پیچیدگی رسیده که نیاز به مدیریت اداری و ذخیره دارد.

جواد حسین زاده مدیر پایگاه پژوهشی تپه های سیلک نیز در این ارتباط گفت: کار ما از اول شهریورماه شروع و تا هفتم مهرماه ادامه دارد.

بررسی وضعیت معماری سومین وره سیلک متعلق به هزاره چهارم قبل از میلاد

و افزود: هدف از شروع برنامه بررسی وضعیت معماری سومین وره سیلک متعلق به هزاره چهارم قبل از میلاد است.

مدیر پایگاه پژوهشی تپه های سیلک تصریح کرد: ما نیاز داشتیم با ابزارها و تکنیک های جدید باستان شناسی کار کنیم که حاصل پژوهش های میان دوره ای است.

وی ادامه داد: یکی از اهدف و راهبردهای ما این است که تا جایی که امکان دارد مواد فرهنگی، عارضه ها، آثار معماری یا همه آنچه از بقایای زندگی و حیات گذشته بر جای مانده است و قابل حفظ و حراست است سر جای خود نگه داریم تا مردم آن را بر سر جای خود مشاهده کنند.

46