با چه جراتی متون دینی را ترجمه می‌کنید؟

در نمایشگاه کتاب سال 86 وقتی دو بازدید‌‌کننده از موزامبیک و مراکش با ترجمه فرانسوی اثری همچون «نفس المهموم» مرحوم شیخ عباس قمی (ره) مواجه شدند که به تشریح حادثه روز کربلا و شهادت سالار شهیدان حضرت سیدالشهدا (ع) و یاران با وفاوی او پرداخته است از این‌که چنین آثاری به فرانسه برگردانده شده‌ بود، بسیار خوشحال و شگفت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌زده شدند و هر یک بی‌درنگ نسخه‌های بی‌شماری از این کتاب را برای کشورشان خریداری‌‌‌‌‌‌‌کردند.

نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید تصورکنید در آن لحظه چه احساسی در وجودم غوغا می‌کرد...! نه به خاطر این‌که من کم‌ترین، مترجم این کتاب گران‌قدر هستم بلکه به این خاطر که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دیدم در آینده نزدیک، خوانندگان آفریقایی مسلمان و به‌ویژه شیعه این کتاب را خواهند‌خواند و با حقیقت جریان غم‌انگیز و تاثرآور کربلا و شخصیت یگانه و بی‌همتای حضرت سیدالشهدا اباعبدالله‌الحسین (ع) بیشتر و بهتر آشنامی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند.

وقتی به شهرهای مقدسی مانند مدینه منوره و مکه مکرمه سفرمی‌کنیم و کتاب‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌خانه‌‌های اعراب را غنی از صد‌‌‌ها جلد کتاب برگردان‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شده به عربی از زبان‌های مختلف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینیم دردی شدید و اندوهبار روحمان را در برمی‌گیرد و آهی عمیق از سینه برمی‌کشیم که چرا سطح ترجمه‌های ما می‌تواند تا این اندازه پایین باشد؟

متٲسفانه در ایران به محض آن که فردی زبانی خارجی را فرا‌‌‌‌‌‌‌می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرد چنین می‌پندارد که می‌تواند هر متنی را و به‌ویژه متون دینی را به زبان مقصد آن و به درستی ترجمه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند؛ البته کتاب‌های ساد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای برای ترجمه وجود دارد؛ برای مثال داستان‌های ارزان‌قیمت و بی‌اهمیت، ولی کتاب‌های ارزشمند دینی و ادبیات غنی ما برای ترجمه جای تعمق بسیار دارد.

گاه با تورق در ترجمه‌های «نهج‌البلاغه»، آنقدر به اشتباه بر‌می‌خورم که کتاب را می‌بندم تا از شدت اندوه و ناراحتی شروع به گریستن نکنم؛ من با نهایت احترام و خضوع از چنین مترجمینی سؤال می‌کنم که با چه جرٲت و شهامتی بر روی چنین آثار مقدس و مهمی دست می‌گذارند و آثار برگردان شده بی‌ارزش و زشتی را دراختیار خوانندگان خود قرارمی‌دهند بدون آن‌که از آخرت خود و نتیجه کارشان به درستی مطلع باشند؟ ‌‌‌‌‌‌‌‌

من شخصاً با این‌که زبان فرانسه را تقریباً همانند زبان مادری‌ام ‌می‌دانم تا‌کنون چنین جرٲتی را به خود نداده‌ام تا کلام مولایمان حضرت امیرالمؤمنین (ع) را ترجمه‌کنم.

من همواره تمام تلاش خود را به‌کار‌گرفتم که از محتوا خارج‌نشوم و به‌همین ‌دلیل ترجمه ادعیه حضرت سجاد(ع) زمان زیادی برد؛ به همان اندازه دو سال طول‌ کشید تا پدرم دکتر«احمد مهدوی دامغانی» ـ که خداوند سایه ایشان را بر سرم همچنان نگاه دارند ـ ویرایش‌‌ نهایی آن را به اتمام رسانند؛ ایشان کار را با مراجعه به متن عربی و تطبیق مو به موی آن با متن ترجمه فرانسوی این کم‌ترین به انجام رساندند؛ لازم به گفتن است که من با مراجعه به بیش از هفت یا هشت متن فارسی و نیز ترجمه انگلیسی آن که «دکتر ویلیام چیتیک» به انجام رسانده بودند به ترجمه متن فرانسوی آن اقدام ورزیده بودم و لذا مطابقت آن ترجمه فرانسوی با متن عربی کاری بود که پدرم به انجام آن پرداختند.
60